القواعد و الفوائد الأصولية و ما يتعلق بها من الأحكام الفرعية: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =38718 | ||
| کد پدیدآور =14486 | | کد پدیدآور =14486 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''القواعد و الفوائد الأصولية و ما يتعلق بها من الأحكام الفرعية'''، اثر [[ابن اللحام، علی بن محمد|ابوالحسن علاءالدین بن محمد بن عباس بعلی حنبلی]]، معروف به [[ابن اللحام، علی بن محمد|ابن لحام]] (متوفی 803ق)، کتابی است در معرفی و بررسی قواعد و فواید اصولی که با تحقیق [[فضیلی، عبدالکریم|عبدالکریم فضیلی]] منتشر شده است. | '''القواعد و الفوائد الأصولية و ما يتعلق بها من الأحكام الفرعية'''، اثر [[ابن اللحام، علی بن محمد|ابوالحسن علاءالدین بن محمد بن عباس بعلی حنبلی]]، معروف به [[ابن اللحام، علی بن محمد|ابن لحام]] (متوفی 803ق)، کتابی است در معرفی و بررسی قواعد و فواید اصولی که با تحقیق [[فضیلی، عبدالکریم|عبدالکریم فضیلی]] منتشر شده است. | ||
این کتاب در برخی از مصادر، با نام «القواعد الأصولية و الأخبار العلية في اختيارات الشيخ تقيالدين بن تيمية» ذکر گردیده است، اما بنا به تحقیقات نویسنده، این امر اشتباه بوده و این نام، نام سه کتاب این نویسنده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8</ref>. | این کتاب در برخی از مصادر، با نام «القواعد الأصولية و الأخبار العلية في اختيارات الشيخ تقيالدين بن تيمية» ذکر گردیده است، اما بنا به تحقیقات نویسنده، این امر اشتباه بوده و این نام، نام سه کتاب این نویسنده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/8 ر.ک: مقدمه محقق، ص8]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
## «التبصرة»، ابواسحاق شیرازی؛ | ## «التبصرة»، ابواسحاق شیرازی؛ | ||
## «البرهان»، جوینی و... | ## «البرهان»، جوینی و... | ||
# مصادر مختص به قواعد فقهی، مانند: «قواعد الأحكام في مصالح الأنام» عز بن عبدالسلام<ref>ر.ک: همان، ص12-13</ref>. | # مصادر مختص به قواعد فقهی، مانند: «قواعد الأحكام في مصالح الأنام» عز بن عبدالسلام<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/12 ر.ک: همان، ص12-13]</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محقق در مقدمه خود، ابتدا از برخی آثاری که پیرامون قواعد فقهی نوشته شده، نام برده و سپس به معرفی کتاب حاضر و نویسنده آن، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص5-14</ref>. در مقدمه کوتاه نویسنده، به تعریف اصول فقه پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15</ref>. | محقق در مقدمه خود، ابتدا از برخی آثاری که پیرامون قواعد فقهی نوشته شده، نام برده و سپس به معرفی کتاب حاضر و نویسنده آن، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص5-14</ref>. در مقدمه کوتاه نویسنده، به تعریف اصول فقه پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/15 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15]</ref>. | ||
نویسنده در هر مورد، ابتدا به ذکر قاعده پرداخته و سپس مسائل پیرامون و مرتبط و متفرع بر آن را، مورد بحث و بررسی قرار داده است؛ این امر، پس از عباراتی مانند: «إذا تقرر هذا، فمن فروع هذه القاعدة...» یا «فههنا مسائل تتعلق بذلك» یا «إذا علمت ذلك، فمن فروع المسألة» واقع شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12</ref>. | نویسنده در هر مورد، ابتدا به ذکر قاعده پرداخته و سپس مسائل پیرامون و مرتبط و متفرع بر آن را، مورد بحث و بررسی قرار داده است؛ این امر، پس از عباراتی مانند: «إذا تقرر هذا، فمن فروع هذه القاعدة...» یا «فههنا مسائل تتعلق بذلك» یا «إذا علمت ذلك، فمن فروع المسألة» واقع شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/11 ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12]</ref>. | ||
ویژگی خاص کتاب، ایجاز مطالب و شمول مسائل آن میباشد؛ بهعنوان مثال، عبارت زیر، در بیان شرایط تکلیف است: «شرط التكليف: العقل و فهم الخطاب». ویژگی دیگر این اثر، آن است که در مواردی که نفس قاعدهای، چه در بین مذاهب مختلف و چه در میان مذهب حنبلی، مورد اختلاف باشد، بهصورت استفهام، مطرح شده است؛ بهعنوان مثال: «الترك هل هو من قسم الأفعال أم لا؟»<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ویژگی خاص کتاب، ایجاز مطالب و شمول مسائل آن میباشد؛ بهعنوان مثال، عبارت زیر، در بیان شرایط تکلیف است: «شرط التكليف: العقل و فهم الخطاب». ویژگی دیگر این اثر، آن است که در مواردی که نفس قاعدهای، چه در بین مذاهب مختلف و چه در میان مذهب حنبلی، مورد اختلاف باشد، بهصورت استفهام، مطرح شده است؛ بهعنوان مثال: «الترك هل هو من قسم الأفعال أم لا؟»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>. | ||
قواعد کتاب را در نگاهی کلی، میتوان در چهار بخش زیر، تقسیمبندی نمود: | قواعد کتاب را در نگاهی کلی، میتوان در چهار بخش زیر، تقسیمبندی نمود: | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
## قاعده 38 و 39: قواعد حقیقت کلام؛ | ## قاعده 38 و 39: قواعد حقیقت کلام؛ | ||
## قاعده 42 تا 51: قواعد مربوط به مباحث امر و نهی؛ | ## قاعده 42 تا 51: قواعد مربوط به مباحث امر و نهی؛ | ||
## قاعده 52 تا 64: قواعد مرتبط با مباحث عموم و خصوص<ref>ر.ک: همان، ص10-11</ref>. | ## قاعده 52 تا 64: قواعد مرتبط با مباحث عموم و خصوص<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/10 ر.ک: همان، ص10-11]</ref>. | ||
قواعد منفردی نیز در قسم چهارم وجود دارد که عبارتند از: | قواعد منفردی نیز در قسم چهارم وجود دارد که عبارتند از: | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
# قاعده مربوط به نسخ (قاعده 41)؛ | # قاعده مربوط به نسخ (قاعده 41)؛ | ||
# قاعده مربوط به فرض عین و فرض کفایت (قاعده 49)؛ | # قاعده مربوط به فرض عین و فرض کفایت (قاعده 49)؛ | ||
# قاعده مربوط به اجماع صحابه و اجتهاد صحابی (قاعده 66)<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | # قاعده مربوط به اجماع صحابه و اجتهاد صحابی (قاعده 66)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/11 ر.ک: همان، ص11]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، علاوه بر ذکر منابع<ref>مثلا ر.ک: پاورقی، ص392</ref> و اشاره به اختلاف نسخ<ref>مثلا ر.ک: همان، ص390</ref>، به تشریح و تبین لغات سخت و دیرباب متن<ref>مثلا ر.ک: همان، ص388</ref> و نیز معرفی مختصر اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است<ref>مثلا ر.ک: همان، ص394</ref>. | فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، علاوه بر ذکر منابع<ref>مثلا ر.ک: پاورقی، ص392</ref> و اشاره به اختلاف نسخ<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/390 مثلا ر.ک: همان، ص390]</ref>، به تشریح و تبین لغات سخت و دیرباب متن<ref>مثلا ر.ک: همان، ص388</ref> و نیز معرفی مختصر اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38718/1/394 مثلا ر.ک: همان، ص394]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:مرداد(98)]] | ||
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]] | [[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]] | ||