تاریخ سری مغولان: «یوان چائوپی شه»: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران')
    جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
    خط ۶: خط ۶:
    [[پلیو، پل]] (مترجم)
    [[پلیو، پل]] (مترجم)


    [[مؤلف ناشناخته (قرن 8 ق)]] (نويسنده)
    [[مؤلف ناشناخته (قرن 8 ق)]] (نویسنده)


    [[بیانی‌، شیرین‌ (اسلامی‌ ندوشن‌)]] (مترجم)
    [[بیانی‌، شیرین‌ (اسلامی‌ ندوشن‌)]] (مترجم)
    خط ۵۴: خط ۵۴:
    چنانچه گفته شد، اهميت اجتماعى آن نيز كمتر از ارزش سياسى‌اش نيست؛ زيرا چگونگى زندگى ايلى از جنبه‌هاى مختلف مادى و معنوى، آداب و رسوم، مذهب، پيوندهاى خانوادگى، نفرت‌ها و انتقام‌ها و سپس اقتصاد صحرانشينى با جزييات آن شرح داده مى‌شود. اسامى ايلات و قهرمانان و رؤسا، و اسامى جغرافيايى، با دقت ذكر مى‌گردد؛ به قسمى كه خواننده با قهرمانان تاريخ قدم به قدم پيش مى‌رود و خود را در استپ شریک زندگى قبايل قرون وسطاى آسياى مركزى مى‌يابد.
    چنانچه گفته شد، اهميت اجتماعى آن نيز كمتر از ارزش سياسى‌اش نيست؛ زيرا چگونگى زندگى ايلى از جنبه‌هاى مختلف مادى و معنوى، آداب و رسوم، مذهب، پيوندهاى خانوادگى، نفرت‌ها و انتقام‌ها و سپس اقتصاد صحرانشينى با جزييات آن شرح داده مى‌شود. اسامى ايلات و قهرمانان و رؤسا، و اسامى جغرافيايى، با دقت ذكر مى‌گردد؛ به قسمى كه خواننده با قهرمانان تاريخ قدم به قدم پيش مى‌رود و خود را در استپ شریک زندگى قبايل قرون وسطاى آسياى مركزى مى‌يابد.


    اين كتاب كه قديمى‌ترين سند موجود در مورد چنگيزخان و فرزندان وى و چگونگى تأسيس حكومت مغول است، بى‌هيچ ترديدى مورد استفاده تاريخ‌نويسان بعدى قرار گرفته كه نمونه بارز آن خواجه [[رشیدالدین فضل‌الله|رشيدالدين فضل‌الله همدانى]] صاحب «جامع‌التواريخ» مى‌باشد كه در اغلب موارد، مطالب آن را رونويس كرده است. از نام نويسنده بى‌خبريم؛ ولى او مى‌بايست از ياران نزدیک چنگيز بوده باشد.
    اين كتاب كه قديمى‌ترين سند موجود در مورد چنگيزخان و فرزندان وى و چگونگى تأسيس حكومت مغول است، بى‌هيچ ترديدى مورد استفاده تاريخ‌نويسان بعدى قرار گرفته كه نمونه بارز آن خواجه [[رشیدالدین فضل‌الله|رشيدالدين فضل‌الله همدانى]] صاحب «جامع‌التواريخ» مى‌باشد كه در اغلب موارد، مطالب آن را رونويس كرده است. از نام نویسنده بى‌خبريم؛ ولى او مى‌بايست از ياران نزدیک چنگيز بوده باشد.


    ارزش ادبى اين اثر نيز بسيار است؛ زيرا خود اثرى حماسى است و مى‌توان آن را «حماسه تموچين» ناميد. چگونگى تولد وى، سپس پرورش و نوجوانى‌اش، قهرمانى‌ها، شكست‌ها و فتح‌ها و عشق‌هايش، حماسه‌وار، در اين اثر سروده شده‌اند. اغلب به قطعاتى برمى‌خوريم كه در منتهاى شدت جنگ و خونريزى و بى‌رحمى، ناگهان اثر حالتى بسيار شاعرانه مى‌يابد و از شب مهتاب و رسيدن عاشق به معشوق سخن به ميان مى‌آيد، و بار ديگر صبح ستيز آغاز مى‌گردد؛ و وصف آن‌ها همان‌گونه كه اتفاق افتاده، بى‌اندكى مبالغه و با صداقت كامل صورت مى‌گيرد. از شناخت «تاريخ سرّى مغولان» مدت زمان طولانى نمى‌گذرد.
    ارزش ادبى اين اثر نيز بسيار است؛ زيرا خود اثرى حماسى است و مى‌توان آن را «حماسه تموچين» ناميد. چگونگى تولد وى، سپس پرورش و نوجوانى‌اش، قهرمانى‌ها، شكست‌ها و فتح‌ها و عشق‌هايش، حماسه‌وار، در اين اثر سروده شده‌اند. اغلب به قطعاتى برمى‌خوريم كه در منتهاى شدت جنگ و خونريزى و بى‌رحمى، ناگهان اثر حالتى بسيار شاعرانه مى‌يابد و از شب مهتاب و رسيدن عاشق به معشوق سخن به ميان مى‌آيد، و بار ديگر صبح ستيز آغاز مى‌گردد؛ و وصف آن‌ها همان‌گونه كه اتفاق افتاده، بى‌اندكى مبالغه و با صداقت كامل صورت مى‌گيرد. از شناخت «تاريخ سرّى مغولان» مدت زمان طولانى نمى‌گذرد.