تاریخ حدیث شیعه (1) (عصر حضور): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹۱:

در فصل اول، عصر صادقين(ع) مورد مطالعه قرار گرفته است. نويسنده معتقد است در عصر صادقين(ع)، به سبب مساعد بودن شرايط سياسى، اجتماعى و فرهنگى، حديث شيعه وارد مرحله تازه‌اى گشت. به نظر وى، بر افتادن بنى اميه، حضور شاگردان فقيه، آمادگى عمومى و فرهنگى و فرمان كتابت حديث از طرف عمر بن عبدالعزيز، سبب گسترش مراجعه به امامان و شكوفايى حديث در ميان شيعه و سنى شد و صادقين(ع) با استفاده از شيوه‌هاى مقبول، به تربيت راويان فقه پرداختند و معارف دينى را عمق بخشيدند <ref>همان، ص164</ref>.

در فصل دوم، ميراث حديثى صادقين(ع) بررسى شده است. بيشتر احاديث موجود در مصادر حديثى شيعه، به نقل از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) است. به نظر نويسنده، آنان با برپايى حوزه حديثى و تربيتى شاگردان فرهيخته، زمينه گسترش و نشر حديث را آماده كردند. روايات صادقين(ع) در تمامى موضوعات علمى، همانند تفسير قرآن، مباحث اعتقادى- به ويژه توحيد و امامت- فقه، قواعد فقهى و اصولى، اخلاق و تاريخ و سيره در دست است <ref>همان، ص185</ref>.

در فصل دوم، ميراث حديثى صادقين(ع) بررسى شده است. بيشتر احاديث موجود در مصادر حديثى شيعه، به نقل از امام باقر(ع) و [[امام صادق]](ع) است. به نظر نويسنده، آنان با برپايى حوزه حديثى و تربيتى شاگردان فرهيخته، زمينه گسترش و نشر حديث را آماده كردند. روايات صادقين(ع) در تمامى موضوعات علمى، همانند تفسير قرآن، مباحث اعتقادى- به ويژه توحيد و امامت- فقه، قواعد فقهى و اصولى، اخلاق و تاريخ و سيره در دست است <ref>همان، ص185</ref>.

در فصل سوم، به مطالعه پيرامون شاگردان صادقين(ع) پرداخته شده است. گروه اول و دوم اصحاب اجماع، از جمله شاگردان فراوان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) هستند. در اين ميان، افرادى همچون زراره، محمد بن مسلم، ابوبصير، بريد بن معاويه، جميل بن دراج، هشام بن سالم و هشام بن حكم، جايگاهى ويژه دارند. در اين فصل، به اجمال به حيات سياسى و علمى برخى از اين افراد، پرداخته شده است <ref>همان، ص204</ref>.

در فصل سوم، به مطالعه پيرامون شاگردان صادقين(ع) پرداخته شده است. گروه اول و دوم اصحاب اجماع، از جمله شاگردان فراوان امام باقر(ع) و [[امام صادق]](ع) هستند. در اين ميان، افرادى همچون زراره، محمد بن مسلم، ابوبصير، بريد بن معاويه، جميل بن دراج، هشام بن سالم و هشام بن حكم، جايگاهى ويژه دارند. در اين فصل، به اجمال به حيات سياسى و علمى برخى از اين افراد، پرداخته شده است <ref>همان، ص204</ref>.

فصل چهارم، به مباحث مربوط به اصول اربعمائه اختصاص يافته است. «اصل» يعنى اولين نوشته‌هاى حديثى كه بنيان حديث شيعه را تشكيل مى‌دهد. مشهور آن است كه تعداد اصول حديثى شيعه، 400 نوشته بوده كه به اصول اربعمائه معروف است. اين نوشته‌ها بيشتر در زمان صادقين(ع) نوشته شده و ترتيب موضوعى نداشتند. پس از نگارش كتاب‌هاى موضوعى و جامع حديثى، اصول حديثى فراموش و نابود شد <ref>همان، ص212</ref>.

خط ۱۰۷:

فصل اول، به كليات اختصاص يافته است. نويسنده، عصر پس از صادقين(ع) را دوران حديثى شيعه دانسته است. در اين زمان، مناطق شيعه‌نشين گسترش يافته و تعداد آنان رو به فزونى نهاده بود و عالمان شيعى، با استفاده از ميراث حديثى امامان پيشين، به ويژه صادقين(ع)، به تدوين جوامع حديثى پرداختند. سازمان وكالت پديد آمد و ارتباط مكتوب با امام، گسترش يافت و احتجاج و مناظره امام با مخالفان- به ويژه مناظرات امام رضا(ع)- سبب بروز اعتلاى تفكر شيعى در جامعه علمى آن دوران شد <ref>همان، ص260</ref>.

ميراث حديثى امام كاظم(ع) در فصل سوم بررسى شده است. نويسنده معتقد است وضعيت سياسى در دوران امام كاظم(ع) مناسب نبود ولى با اين وجود، شاگردان امام صادق(ع) و دانشمندان شيعى، روايات امام كاظم(ع) را فراوان نقل كرده‌اند <ref>همان، ص275</ref>. حديث در عصر امام رضا(ع)، تلاش‌هاى حديثى امام رضا(ع)، حديث در عصر امام جواد(ع)، امام هادى(ع) و امام حسن عسكرى(ع) عناوين ساير فصول كتاب را تشكيل مى‌دهد.

ميراث حديثى امام كاظم(ع) در فصل سوم بررسى شده است. نويسنده معتقد است وضعيت سياسى در دوران امام كاظم(ع) مناسب نبود ولى با اين وجود، شاگردان [[امام صادق]](ع) و دانشمندان شيعى، روايات امام كاظم(ع) را فراوان نقل كرده‌اند <ref>همان، ص275</ref>. حديث در عصر امام رضا(ع)، تلاش‌هاى حديثى امام رضا(ع)، حديث در عصر امام جواد(ع)، امام هادى(ع) و امام حسن عسكرى(ع) عناوين ساير فصول كتاب را تشكيل مى‌دهد.

== وضعيت كتاب ==