سواطع الإلهام في تفسير كلام الملك العلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'اهل البيت' به 'اهل‌البيت')
    جز (جایگزینی متن - 'رسول الله' به 'رسول‌الله')
    خط ۵۶: خط ۵۶:
    ازاينرو در اين تفسير الفاظ مشكل فراوانى وجود دارد. فهرست زير، نمونه‌اى از واژگانى است كه مفسر، معادل آنرا كلمه‌اى بى‌نقطه بكار برده است: حضرت على-اسد الله كرار، اهل الكتاب-اهل الطرس، امرئة و نساء-عرس و اعراس، طلاق-سراح اجر-كراء، آمنوا-اسلموا، الاميين-اولاد ماء السماء، محضات-صوالح و سوالم اليم-اصر، عليم-عالم، حكيم-حاكم و قوم-رهط.
    ازاينرو در اين تفسير الفاظ مشكل فراوانى وجود دارد. فهرست زير، نمونه‌اى از واژگانى است كه مفسر، معادل آنرا كلمه‌اى بى‌نقطه بكار برده است: حضرت على-اسد الله كرار، اهل الكتاب-اهل الطرس، امرئة و نساء-عرس و اعراس، طلاق-سراح اجر-كراء، آمنوا-اسلموا، الاميين-اولاد ماء السماء، محضات-صوالح و سوالم اليم-اصر، عليم-عالم، حكيم-حاكم و قوم-رهط.


    نمونه تقيّد و مراعات وى را مى‌توان در اين ديد كه در اول تمامى سوره‌هاى مدنى نوشته: «موردها مصر رسول الله صلعم» و در اول تمامى سوره‌هاى مكى آمده: «موردها ام الرحم»، يا مثلا در سوره جن واژۀ «إنّ» پانزده بار استعمال شده كه مفسر براى بيان اختلاف قرائت آن، كه به صورت «إنّ» هم قرائت شده، مكرر عبارت «ورووه مكسورا» را تكرار مى‌كند. و يا در بيست و نه سوره‌اى كه حروف مقطعه دارند، عبارت «سرّ الله مع رسوله صلعم» را تكرار مى‌كند.
    نمونه تقيّد و مراعات وى را مى‌توان در اين ديد كه در اول تمامى سوره‌هاى مدنى نوشته: «موردها مصر رسول‌الله صلعم» و در اول تمامى سوره‌هاى مكى آمده: «موردها ام الرحم»، يا مثلا در سوره جن واژۀ «إنّ» پانزده بار استعمال شده كه مفسر براى بيان اختلاف قرائت آن، كه به صورت «إنّ» هم قرائت شده، مكرر عبارت «ورووه مكسورا» را تكرار مى‌كند. و يا در بيست و نه سوره‌اى كه حروف مقطعه دارند، عبارت «سرّ الله مع رسوله صلعم» را تكرار مى‌كند.


    گذشت كه فيضى شيعه بوده و در سواطع الالهام، قرائتى هست كه دلالتگر بر تشيع مفسر است. برخى از موارد آن در عنوان مذهب گذشت اينك دو نمونۀ ديگر بازگو مى‌شود. وى در تفسير آيه نجوى ''' «يا ايها الذين آمنوا اذا ناجيتم الرسول فقدّموا بين يدى نجواكم صدقه... '''(مجادله12/) آورده است: «ما عمله الا اسد الله الكرار» يعنى تنها على(ع) به مفاد اين آيه عمل كرد آنگاه منسوخ گرديد. و در تفسير آيه مباهله ''' «فمن حاجّك فيه من بعد ما جاءك من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا» ''' اراد ولد اسد الله الكرار ''' «و ابناءكم و نساءنا» ''' اراده ولده الودود عربى اسد الله و اهله ''' «و نساءكم و انفسنا» ''' اراد ولد عمه اسد الله ''' «و انفسكم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله على الكاذبين» '''(آل عمران61/) ''' ابناءنا ''' را به فرزندان [[امام على(ع)]]، ''' نسائنا '''را به فرزند مهربان پيامبر(ص) و همسر [[امام على(ع)]] و ''' انفسنا ''' را به پسر عموى پيامبر على(ع) تفسير مى‌كند.
    گذشت كه فيضى شيعه بوده و در سواطع الالهام، قرائتى هست كه دلالتگر بر تشيع مفسر است. برخى از موارد آن در عنوان مذهب گذشت اينك دو نمونۀ ديگر بازگو مى‌شود. وى در تفسير آيه نجوى ''' «يا ايها الذين آمنوا اذا ناجيتم الرسول فقدّموا بين يدى نجواكم صدقه... '''(مجادله12/) آورده است: «ما عمله الا اسد الله الكرار» يعنى تنها على(ع) به مفاد اين آيه عمل كرد آنگاه منسوخ گرديد. و در تفسير آيه مباهله ''' «فمن حاجّك فيه من بعد ما جاءك من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا» ''' اراد ولد اسد الله الكرار ''' «و ابناءكم و نساءنا» ''' اراده ولده الودود عربى اسد الله و اهله ''' «و نساءكم و انفسنا» ''' اراد ولد عمه اسد الله ''' «و انفسكم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله على الكاذبين» '''(آل عمران61/) ''' ابناءنا ''' را به فرزندان [[امام على(ع)]]، ''' نسائنا '''را به فرزند مهربان پيامبر(ص) و همسر [[امام على(ع)]] و ''' انفسنا ''' را به پسر عموى پيامبر على(ع) تفسير مى‌كند.


    ولى شگفت است كه در مورد آيه تطهير(احزاب30/) نظرى برخلاف رأى شيعه ابراز كرده و منظور از «اهل‌البيت» در آن آيه را «اعراس رسول الله و اولاده» بيان مى‌كند.
    ولى شگفت است كه در مورد آيه تطهير(احزاب30/) نظرى برخلاف رأى شيعه ابراز كرده و منظور از «اهل‌البيت» در آن آيه را «اعراس رسول‌الله و اولاده» بيان مى‌كند.


    تاريخ نگارش اين تفسير اول محرم سال 999ق و پايان آن دهم ربيع الثانى سال 1002ق است. فيضى تأليف اين اثر را از الطاف غيبى خداوند مى‌داند كه به او عطا نموده است. وى معتقدات فوايد و نكات لطيف و بديع ادبى قرآنى اين تفسير قابل شمارش نيست و انديشه اهل فن از اين كار هنرى قرآنى حيران و سرگردان است. دانشمندان بر اين تفسير تقريظهاى زيادى نوشته و مفسر و تفسير را ستوده‌اند. [[شوشتری، نور الله بن شریف‌ الدین|قاضى نور الله شوشترى]]، سيد احمد بن مصطفى حسينى، شيخ حيدر رفيعى طباطبايى، ملا سيد محمد عالم على، سيد ابوالحسن مودودى مشهور به خادم على، عبدالعزيز بن عبدالعزيز جمال محمدحسینى مشهور به شامى و ظهيرى شاعر از جمله آنان به‌شمار مى‌آيند.
    تاريخ نگارش اين تفسير اول محرم سال 999ق و پايان آن دهم ربيع الثانى سال 1002ق است. فيضى تأليف اين اثر را از الطاف غيبى خداوند مى‌داند كه به او عطا نموده است. وى معتقدات فوايد و نكات لطيف و بديع ادبى قرآنى اين تفسير قابل شمارش نيست و انديشه اهل فن از اين كار هنرى قرآنى حيران و سرگردان است. دانشمندان بر اين تفسير تقريظهاى زيادى نوشته و مفسر و تفسير را ستوده‌اند. [[شوشتری، نور الله بن شریف‌ الدین|قاضى نور الله شوشترى]]، سيد احمد بن مصطفى حسينى، شيخ حيدر رفيعى طباطبايى، ملا سيد محمد عالم على، سيد ابوالحسن مودودى مشهور به خادم على، عبدالعزيز بن عبدالعزيز جمال محمدحسینى مشهور به شامى و ظهيرى شاعر از جمله آنان به‌شمار مى‌آيند.


    ملا حيدر كاشانى تاريخ پايان نگارش تفسير را جمله ''' «قل هو الله» ''' يعنى سال 1002 مى‌داند.ديگرى ''' «لا رطب و لا يابس الا فى كتاب مبين» ''' را به‌عنوان تاريخ اختتام برشمرده است. برخى از دشمنان فيضى نگارش تفسير بى‌نقطه را بدعت شمردند و او را براى اينكار نكوهش نمودند. وى در پاسخ گفت: تفسير بى‌نقطه هيچ اشكالى ندارد زيرا شهادتين يعنى ''' «لا اله الا الله» ''' و ''' «محمد رسول الله» ''' بى‌نقطه است.
    ملا حيدر كاشانى تاريخ پايان نگارش تفسير را جمله ''' «قل هو الله» ''' يعنى سال 1002 مى‌داند.ديگرى ''' «لا رطب و لا يابس الا فى كتاب مبين» ''' را به‌عنوان تاريخ اختتام برشمرده است. برخى از دشمنان فيضى نگارش تفسير بى‌نقطه را بدعت شمردند و او را براى اينكار نكوهش نمودند. وى در پاسخ گفت: تفسير بى‌نقطه هيچ اشكالى ندارد زيرا شهادتين يعنى ''' «لا اله الا الله» ''' و ''' «محمد رسول‌الله» ''' بى‌نقطه است.


    گويند: طبرسى در مقدمه تفسير [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]] گويد: تفسير خمراوى بدون نقطه است همچنين كتابى در اصول فقه بدون نقطه است.
    گويند: طبرسى در مقدمه تفسير [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]] گويد: تفسير خمراوى بدون نقطه است همچنين كتابى در اصول فقه بدون نقطه است.