تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'شيخ الطائفه، محمد بن حسن طوسى' به 'شيخ الطائفه، محمد بن حسن طوسى ')
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۷۸: خط ۷۸:
    كتاب وسائل الشيعة، از همان زمان نگارش بسيار مورد استقبال علماى بزرگ شيعه قرار گرفت و از اين جهت شرح‌ها و تعليقه‌هاى فراوانى بر آن نگاشته شد؛ برخى از آنها عبارتند از:
    كتاب وسائل الشيعة، از همان زمان نگارش بسيار مورد استقبال علماى بزرگ شيعه قرار گرفت و از اين جهت شرح‌ها و تعليقه‌هاى فراوانى بر آن نگاشته شد؛ برخى از آنها عبارتند از:


    1- تحرير وسائل الشيعة و تحبير مسائل الشريعة نوشته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]].
    #تحرير وسائل الشيعة و تحبير مسائل الشريعة نوشته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]].
    #تعليقه‌اى بر وسائل الشيعة نوشته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]].
    #شرح وسائل الشيعة نوشته شيخ محمد بن شيخ على بن شيخ عبدالنبى بن محمد بن سليمان بن مقابى معاصر با شيخ يوسف بحرانى.
    #شرح وسائل الشيعة نوشته حاج مولى محمد رضى قزوينى، شهيد در فتنه افاغنه.
    #مجمع الأحكام، نوشته شيخ محمد بن سليمان مقابى بحرانى معاصر با شيخ عبدالله سماهيجى.
    #شرح وسائل الشيعة، نوشته سيد ابومحمد حسن بن علامه هادى آل صدرالدين موسى طاب ثراه.
    #الإشارات و الدلائل إلى ما تقدم أو تأخر في الوسائل، نوشته حفيد علامه [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] شيخ عبدالصاحب.
    #شرح وسائل الشيعة نوشته آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خوئى]]؛ اين كتاب به بيان ما تقدم و ما تأخر و بيان مطالبى كه از روايات باب استفاده مى‌شود، بيش از آنچه [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حُر عاملى]]  استفاده كرده، پرداخته و روايات ديگرى را كه شيخ حُر به آنها اشاره نكرده، ذكر نموده است.
    #[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]، نوشته علامه بزرگ [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]]، وى در اين كتاب روايات فراوانى را كه [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حُر عاملى]]  به آنها اشاره نكرده به همان ترتيب كتاب وسائل الشيعة آورده است؛ اين كتاب به قدرى ارزش‌مند است كه مرحوم [[آخوند خراسانى]] درباره آن فرموده است: بعد از مراجعه به كتاب وسائل الشيعة، با مراجعه به كتاب [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]، مجتهد يقين به فحص كامل پيدا مى‌كند و مطمئن مى‌شود كه روايت ديگرى در اين باب نيست و گر نه در اين دو كتاب مى‌آمد.


    2- تعليقه‌اى بر وسائل الشيعة نوشته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]].
    در كتاب وسائل، اسناد روايات بدين گونه آمده است:
     
    #در حد زيادى مختصر شده‌اند بدون آنكه در معناى آنها خللى ايجاد گردد؛ مثلا تنها به نام يا لقب معروف راوى اكتفا شده؛ مانند حميرى به جاى [[حمیری، عبدالله بن جعفر|عبدالله بن جعفر حميرى]].
    3- شرح وسائل الشيعة نوشته شيخ محمد بن شيخ على بن شيخ عبدالنبى بن محمد بن سليمان بن مقابى معاصر با شيخ يوسف بحرانى.
    #جمع ميان سندها در جايى كه يك روايت از منابع گوناگون و با سندهاى متعدد روايت شده باشد.
     
    #در جايى كه متن روايت در منابع گوناگون با هم فرق داشته باشد، كامل‌ترين آنها را آورده و سپس با ظرافت به نكات اضافى يا اختلافى آنها اشاره كرده است.
    4- شرح وسائل الشيعة نوشته حاج مولى محمد رضى قزوينى، شهيد در فتنه افاغنه.
     
    5- مجمع الأحكام، نوشته شيخ محمد بن سليمان مقابى بحرانى معاصر با شيخ عبدالله سماهيجى.
     
    6- شرح وسائل الشيعة، نوشته سيد ابومحمد حسن بن علامه هادى آل صدرالدين موسى طاب ثراه.
     
    7- الإشارات و الدلائل إلى ما تقدم أو تأخر في الوسائل، نوشته حفيد علامه [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] شيخ عبدالصاحب.
     
    8- شرح وسائل الشيعة نوشته آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خوئى]]؛ اين كتاب به بيان ما تقدم و ما تأخر و بيان مطالبى كه از روايات باب استفاده مى‌شود، بيش از آنچه [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حُر عاملى]]  استفاده كرده، پرداخته و روايات ديگرى را كه شيخ حُر به آنها اشاره نكرده، ذكر نموده است.
     
    9- [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]، نوشته علامه بزرگ [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]]، وى در اين كتاب روايات فراوانى را كه [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حُر عاملى]]  به آنها اشاره نكرده به همان ترتيب كتاب وسائل الشيعة آورده است؛ اين كتاب به قدرى ارزش‌مند است كه مرحوم [[آخوند خراسانى]] درباره آن فرموده است: بعد از مراجعه به كتاب وسائل الشيعة، با مراجعه به كتاب [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]، مجتهد يقين به فحص كامل پيدا مى‌كند و مطمئن مى‌شود كه روايت ديگرى در اين باب نيست و گر نه در اين دو كتاب مى‌آمد.
     
    در كتاب وسائل، اسناد روايات بدين گونه آمده است: 1- در حد زيادى مختصر شده‌اند بدون آنكه در معناى آنها خللى ايجاد گردد؛ مثلا تنها به نام يا لقب معروف راوى اكتفا شده؛ مانند حميرى به جاى [[حمیری، عبدالله بن جعفر|عبدالله بن جعفر حميرى]] .
     
    2- جمع ميان سندها در جايى كه يك روايت از منابع گوناگون و با سندهاى متعدد روايت شده باشد.
     
    3- در جايى كه متن روايت در منابع گوناگون با هم فرق داشته باشد، كامل‌ترين آنها را آورده و سپس با ظرافت به نكات اضافى يا اختلافى آنها اشاره كرده است.


    == كتاب رجال ==
    == كتاب رجال ==
    خط ۱۳۰: خط ۱۲۱:




    1- نسخه‌اى در كتاب‌خانه آستان قدس رضوى در مشهد مقدس: اين نسخه به خط مؤلف كتاب است و تاريخ نگارش آن ربيع الاول سال 1072ق، است؛ اين نسخه، اولين نسخه وسائل است.
    #نسخه‌اى در كتاب‌خانه آستان قدس رضوى در مشهد مقدس: اين نسخه به خط مؤلف كتاب است و تاريخ نگارش آن ربيع الاول سال 1072ق، است؛ اين نسخه، اولين نسخه وسائل است.
     
    #نسخه‌اى در كتاب‌خانه حضرت آیت‌الله‌نجفى مرعشى در شهر مقدس قم: اين نسخه نيز به خط مؤلف بوده و تاريخ نگارش آن 1082ق، است؛ اين نسخه دومين نسخه وسائل است.
    2- نسخه‌اى در كتاب‌خانه حضرت آیت‌الله‌نجفى مرعشى در شهر مقدس قم: اين نسخه نيز به خط مؤلف بوده و تاريخ نگارش آن 1082ق، است؛ اين نسخه دومين نسخه وسائل است.
    #نسخه‌اى ديگر در كتاب‌خانه آستان قدس رضوى در مشهد مقدس كه تاريخ نگارش آن 1114ق است: اين نسخه از روى نسخه سوم مصنف نگاشته شده است و تصحيح و ملحقات آن نيز به خط مصنف بر آن موجود مى‌باشد.
     
    3- نسخه‌اى ديگر در كتاب‌خانه آستان قدس رضوى در مشهد مقدس كه تاريخ نگارش آن 1114ق است: اين نسخه از روى نسخه سوم مصنف نگاشته شده است و تصحيح و ملحقات آن نيز به خط مصنف بر آن موجود مى‌باشد.