أربعة كتب إسماعيلية: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '،ن' به '، ن') |
جز (جایگزینی متن - ')ا' به ') ا') |
||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
براساس اين نظريه در شش دوره تاريخ اوليه بشر شش ناطق ظهور كرده است كه اينان همان پيامبران اولو العزم، حضرت آدم(ع)، نوح(ع)، ابراهيم(ع) موسى (ع)، عيسى (ع)و حضرت محمد(ص)هستند.امامان متمّم اين 6 دوره عبارتند از هنيد، هود، تارخ ادّ، حزيمه و جناب ابوطالب و براى هريك از اين 6 باطن نخستين يك وصى روحانى كه اساس وصايت و يا امام مستقر هست كه عبارتند از شيث، سام، اسماعيل، هارون، ايوشح،شمعون و حضرت على (ع).هابيل براى دوره اوّل و اسحاق براى دوره سوم عهدهدار نقش اساس(امام مستودع)بودهاند.مبدأ دوره ششم از نظر اسماعيليان با رسالت حضرت محمد(ص)آغاز مىشود. | براساس اين نظريه در شش دوره تاريخ اوليه بشر شش ناطق ظهور كرده است كه اينان همان پيامبران اولو العزم، حضرت آدم(ع)، نوح(ع)، ابراهيم(ع) موسى (ع)، عيسى (ع)و حضرت محمد(ص)هستند.امامان متمّم اين 6 دوره عبارتند از هنيد، هود، تارخ ادّ، حزيمه و جناب ابوطالب و براى هريك از اين 6 باطن نخستين يك وصى روحانى كه اساس وصايت و يا امام مستقر هست كه عبارتند از شيث، سام، اسماعيل، هارون، ايوشح،شمعون و حضرت على (ع).هابيل براى دوره اوّل و اسحاق براى دوره سوم عهدهدار نقش اساس(امام مستودع)بودهاند.مبدأ دوره ششم از نظر اسماعيليان با رسالت حضرت محمد(ص)آغاز مىشود. | ||
در اين دوره نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداختهاند، امامان مستقر كه هفت نفرند عبارتند از:امام حسين (ع)، امام على بن الحسن (ع)، امام محمد بن على (ع)، امام جعفر بن محمّد(ع)، اسماعيل بن جعفر و محمد بن اسماعيل براساس اختلاف انظار ميان برخى از انشعابات اسماعيلى گاه [[امام على (ع)]]سر سلسله امامان هفتگانه ياد مىشود و در نتيجه امام حسن (ع) مستودع خواهد بود و گاه [[امام على (ع)]] اساس دوره شناخته مىشود و آنگاه سلسله امامان مستقر از امام حسن (ع) | در اين دوره نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداختهاند، امامان مستقر كه هفت نفرند عبارتند از:امام حسين (ع)، امام على بن الحسن (ع)، امام محمد بن على (ع)، امام جعفر بن محمّد(ع)، اسماعيل بن جعفر و محمد بن اسماعيل براساس اختلاف انظار ميان برخى از انشعابات اسماعيلى گاه [[امام على (ع)]]سر سلسله امامان هفتگانه ياد مىشود و در نتيجه امام حسن (ع) مستودع خواهد بود و گاه [[امام على (ع)]] اساس دوره شناخته مىشود و آنگاه سلسله امامان مستقر از امام حسن (ع) | ||
آغاز مىگردد و آنچه مسلم است در اين دوره(پيامبرى حضرت محمد(ص))، محمد بن اسماعيل امام هفتم دوره، امام متمّم، اساس،صامت وصى و ناطق دوره بعدى (دور هفتم كه دور معادى آخر ناميده مىشود)است كه مقاله «رسالة تحفة المرتاد و غصة الاضداد» بهطور كامل شرح اين ادوار پرداخته است. | آغاز مىگردد و آنچه مسلم است در اين دوره(پيامبرى حضرت محمد(ص))، محمد بن اسماعيل امام هفتم دوره، امام متمّم، اساس،صامت وصى و ناطق دوره بعدى (دور هفتم كه دور معادى آخر ناميده مىشود) است كه مقاله «رسالة تحفة المرتاد و غصة الاضداد» بهطور كامل شرح اين ادوار پرداخته است. | ||
بعد از انديشه امامت كه انديشهاى محورى و شاخص در فرقه اسماعيلى بود به شاخص دوم اين فرقه تأويل مىپردازيم.تأويل مفهومى بنيادين در انديشه اسماعيليه است و بر فرآيندى معرفتى،شهودى اطلاق مىشود كه ناظر به يك معرفتشناسى و جهانشناسى خاص است بر يك جمله مىتوان گفت كه اينفرآيند نوعى گذر از معناهاى ظاهرى شريعت و قرآن به معناهاى باطنى آنهاست.اهمّيتى خاصى كه اسماعيليان براى باطن و حقايق مكتوم در باطن دين قائل بودند، آنان به عنوان سخنگويان اصلى سنّت باطنى در ميان مسلمانان شناخته شدند و به باطنيّه شهرت يافتند. | بعد از انديشه امامت كه انديشهاى محورى و شاخص در فرقه اسماعيلى بود به شاخص دوم اين فرقه تأويل مىپردازيم.تأويل مفهومى بنيادين در انديشه اسماعيليه است و بر فرآيندى معرفتى،شهودى اطلاق مىشود كه ناظر به يك معرفتشناسى و جهانشناسى خاص است بر يك جمله مىتوان گفت كه اينفرآيند نوعى گذر از معناهاى ظاهرى شريعت و قرآن به معناهاى باطنى آنهاست.اهمّيتى خاصى كه اسماعيليان براى باطن و حقايق مكتوم در باطن دين قائل بودند، آنان به عنوان سخنگويان اصلى سنّت باطنى در ميان مسلمانان شناخته شدند و به باطنيّه شهرت يافتند. | ||
اسماعيليه از دو شيوه در تأويل قرآن استفاده مىكنند: | اسماعيليه از دو شيوه در تأويل قرآن استفاده مىكنند: | ||
خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
==نمونههايى از قسم دوم(تأويلات عددى)== | ==نمونههايى از قسم دوم(تأويلات عددى)== | ||
1)تأويل لفظ جلاله اللّه | 1)تأويل لفظ جلاله اللّه | ||
كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم)است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم) است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | ||
در انسان سه نفس است:نامى، حسى، ناطقى، كلمه اللّه نيز از سه حرف است، الف، ل، هاء | در انسان سه نفس است:نامى، حسى، ناطقى، كلمه اللّه نيز از سه حرف است، الف، ل، هاء | ||
2)بسم اللّه الرّحمن الرّحيم | 2)بسم اللّه الرّحمن الرّحيم | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
يكى ديگر از اصول محورى در عقايد باطنيه، تطبيق عوالم انسانى و جسمانى بر عوالم روحانى است. | يكى ديگر از اصول محورى در عقايد باطنيه، تطبيق عوالم انسانى و جسمانى بر عوالم روحانى است. | ||
حدود عالم جسمانى (انسانى)ناطق، اساس، امام، باب و حجت كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال حدود عالم جسمانى (غير انسانى)آسمان،زمين، معدن، نبات، حيوان كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال.آنچه كه در بالا آمد كه اسماعيليه وجود موجودات با كلمه كن كه اراده و مشيّت الهى انعكاس يافته به وجود آمده است كه آنها قائل به ابداع هستند برخلاف فلاسفه كه وجود موجودات را از طريق فيض مىدانند. | حدود عالم جسمانى (انسانى)ناطق، اساس، امام، باب و حجت كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال حدود عالم جسمانى (غير انسانى)آسمان،زمين، معدن، نبات، حيوان كه تطبيق شده به حدود عالم روحانى عقل، نفس،جدّ،فتح، خيال.آنچه كه در بالا آمد كه اسماعيليه وجود موجودات با كلمه كن كه اراده و مشيّت الهى انعكاس يافته به وجود آمده است كه آنها قائل به ابداع هستند برخلاف فلاسفه كه وجود موجودات را از طريق فيض مىدانند. | ||
با پايان شاخصهاى انديشه اسماعيليان مقاله اوّل مسائل فى الحائق و جواباتها كه مشتمل بر 179 سؤال در 13 بخش جداگانه آمده بخش اعظم سؤالات حول تأويل، امامت و ابداع است مقاله دوم رسالة الايضاح و التبيين حول بحث دور كه هفت دور و خصوصيّات آن در بحث امامت آمد از دوره كشف و ستر و تطبيق اينها بر هفت مرحله در خلقت انسان و اين دو عالم دليل بر قدرت الهى است.مقاله سوم تحفة المرتاد و غصّة الاضداد حول بحث ادوار است كهگانه منظور پيامبران اولو العزم و براى هركدام از اينها 6 امام متمّ و 6 اساس،صامت و امام مستقر و دوره ششم كه دورهحضرت محمد(ص)است نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداختهاند تفصيلات خواهد آمد و يكى هم بحث از آنها ذكر شد. | با پايان شاخصهاى انديشه اسماعيليان مقاله اوّل مسائل فى الحائق و جواباتها كه مشتمل بر 179 سؤال در 13 بخش جداگانه آمده بخش اعظم سؤالات حول تأويل، امامت و ابداع است مقاله دوم رسالة الايضاح و التبيين حول بحث دور كه هفت دور و خصوصيّات آن در بحث امامت آمد از دوره كشف و ستر و تطبيق اينها بر هفت مرحله در خلقت انسان و اين دو عالم دليل بر قدرت الهى است.مقاله سوم تحفة المرتاد و غصّة الاضداد حول بحث ادوار است كهگانه منظور پيامبران اولو العزم و براى هركدام از اينها 6 امام متمّ و 6 اساس،صامت و امام مستقر و دوره ششم كه دورهحضرت محمد(ص) است نيز دو گروه امامان مستقر و مستودع به انجام وظيفه پرداختهاند تفصيلات خواهد آمد و يكى هم بحث از آنها ذكر شد. | ||
==نسخهشناسى== | ==نسخهشناسى== |