مصباح الشريعة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'امام جعفر صادق(ع)' به 'امام جعفر صادق (ع)')
    جز (جایگزینی متن - 'مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة (ابهام زدایی)' به 'مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة (ابهام‌زدایی)')
     
    (۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR01329J1.jpg|بندانگشتی|مصباح الشريعة]]
    | تصویر =NUR01329J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =مصباح الشريعة
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه
    |-
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|مصباح الشريعة
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه
    |-
    |پدیدآورندگان  
    |پدیدآورندگان  
    |data-type='authors'|[[جعفر بن محمد (ع)، امام ششم]] (نويسنده)
    | پدیدآوران =  
    |-
    [[جعفر بن محمد(ع)، امام ششم]] (نویسنده)
    |زبان  
    |زبان  
    |data-type='language'|عربی
    | زبان =عربی
    |-
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏م‎‏6
    |کد کنگره  
    | موضوع =
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏م‎‏6
    احادیث اخلاقی - قرن 2ق.
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|احادیث اخلاقی - قرن 2ق.
     
    اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
    اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
    اخلاق عرفانی - متون قدیمی تا قرن 14
    اخلاق عرفانی - متون قدیمی تا قرن 14
    عرفان - متون قدیمی تا قرن 14
    عرفان - متون قدیمی تا قرن 14
    |-
    |ناشر  
    |ناشر  
    |data-type='publisher'|مؤسسة الأعلمي للمطبوعات
    | ناشر =  
    |-
    مؤسسة الأعلمي للمطبوعات
    |مکان نشر  
    | مکان نشر =بیروت - لبنان
    |data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
    | سال نشر = 1980 م
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1980 م
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1329AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>
     
     
    == معرفى اجمالى ==
     


    كتاب«مصباح الشريعة»، به زبان عربى، در علم اخلاق و منسوب به [[امام جعفر صادق (ع)]] است.
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01329AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =01329
    | کتابخوان همراه نور =01329
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر| مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة (ابهام‌زدایی)}}
    '''مصباح الشريعة'''، به زبان عربى، در علم اخلاق و منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)]] است.


    سيد بن طاووس، در كتاب«كشف المحجة» و كتاب«الأمان» اين كتاب را منسوب به [[امام جعفر صادق (ع)]] دانسته و محقق نورى، آن را كتابى معتبر خوانده است.
    [[سيد بن طاووس]]، در كتاب «كشف المحجة» و كتاب «الأمان» اين كتاب را منسوب به [[امام جعفر صادق(ع)]] دانسته و محقق نورى، آن را كتابى معتبر خوانده است.


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب، مشتمل بر رواياتى اخلاقى، بدون ذكر سند، در ضمن 100 باب است.
    كتاب، مشتمل بر رواياتى اخلاقى، بدون ذكر سند، در ضمن 100 باب است.


    اولين باب كتاب، در باره عبوديت و آخرين باب آن، در مورد غيبت است.
    اولين باب كتاب، درباره عبوديت و آخرين باب آن، در مورد غيبت است.


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
     
    [[امام جعفر صادق(ع)]]، در آغاز، معاملات را بر چهار بخش تقسيم مى‌نمايد:
     
    [[امام جعفر صادق (ع)]]، در آغاز، معاملات را بر چهار بخش تقسيم مى‌نمايد:


    1. معامله با خدا؛
    1. معامله با خدا؛
    خط ۶۹: خط ۵۰:
    4. معامله با دنيا.
    4. معامله با دنيا.


    سپس هر يك را بر هفت پايه استوار مى‌سازد؛ مثلا معامله با خدا، بر اداى حق و حفظ حد و شكر بر نعمت‌هاى او و خوشنودى بر قضاى او و صبر بر بلاى او و نگه‌داشتن حرمت او و شوق به ديدار او استوار است.
    سپس هر يك را بر هفت پايه استوار مى‌سازد؛ مثلاًمعامله با خدا، بر اداى حق و حفظ حد و شكر بر نعمت‌هاى او و خوشنودى بر قضاى او و صبر بر بلاى او و نگه‌داشتن حرمت او و شوق به ديدار او استوار است.


    سپس آن حضرت، به شرايط فتوى و كسى كه صلاحيت فتوى دادن را دارد و شرايط امر به معروف و نهى از منكر و كسى كه صلاحيت امر به معروف و نهى از منكر را دارد مى‌پردازد.
    سپس آن حضرت، به شرايط فتوى و كسى كه صلاحيت فتوى دادن را دارد و شرايط امر به معروف و نهى از منكر و كسى كه صلاحيت امر به معروف و نهى از منكر را دارد مى‌پردازد.


    پس از آن، به شرح حالات انسان هنگام خروج از منزل و قرائت قرآن و لباس پوشيدن پرداخته؛ مثلا در باره شرايط خروج از منزل مى‌فرمايد:
    پس از آن، به شرح حالات انسان هنگام خروج از منزل و قرائت قرآن و لباس پوشيدن پرداخته؛ مثلاًدرباره شرايط خروج از منزل مى‌فرمايد:


    «هر گاه خواستى از منزل خود خارج شوى، همانند كسى باش كه ديگر به آن‌جا باز نخواهد گشت و فقط براى اطاعت خداوند يا امرى از امور دين از منزل خارج شو و با حالت سكينه و آرامش قلب و وقار باش و در حالى كه خداوند را آشكارا و در نهان ياد مى‌كنى از منزل خارج شو».
    «هر گاه خواستى از منزل خود خارج شوى، همانند كسى باش كه ديگر به آن‌جا باز نخواهد گشت و فقط براى اطاعت خداوند يا امرى از امور دين از منزل خارج شو و با حالت سكينه و آرامش قلب و وقار باش و در حالى كه خداوند را آشكارا و در نهان ياد مى‌كنى از منزل خارج شو».
    خط ۷۹: خط ۶۰:
    امام(ع)، پس از آن به بيان صفات حسنه، مانند صدق، اخلاص، تقوى، تواضع و سخاوت مى‌پردازد و صفات ناپسند، مانند ريا، جهل، وسوسه، تكبر، حسد، طمع و حرص را به دنبال آن ذكر كرده است.
    امام(ع)، پس از آن به بيان صفات حسنه، مانند صدق، اخلاص، تقوى، تواضع و سخاوت مى‌پردازد و صفات ناپسند، مانند ريا، جهل، وسوسه، تكبر، حسد، طمع و حرص را به دنبال آن ذكر كرده است.


    در اين كتاب، [[امام جعفر صادق (ع)]]، در باره شناخت پيامبران الهى و ائمه معصومين(ع) و صحابه حضرت رسول خدا(ص) نيز سخن مى‌گويد.
    در اين كتاب، [[امام جعفر صادق(ع)]]، درباره شناخت پيامبران الهى و ائمه معصومين(ع) و صحابه حضرت رسول خدا(ص) نيز سخن مى‌گويد.
     
    == ويژگى‌هاى كتاب:==


    == ويژگى‌هاى كتاب==


    1. در اين كتاب، دقايق معارف و اسرار حقايق و لطايف اخلاقيات و مراحل سير و سلوك و خصوصيات مراتب ايمان، به اندازه‌اى دقيق و تحقيقى و عميق ذكر شده كه كوچك‌ترين نقطه ضعف و انحراف و سستى در خلال جملات و مطالب آن ديده نمى‌شود؛


    2. آنچه مسلم است اين كتاب، در مرتبه‌اى فوق كتب نوشته شده توسط علما و محققين و عرفا است؛
    # در اين كتاب، دقايق معارف و اسرار حقايق و لطايف اخلاقيات و مراحل سير و سلوك و خصوصيات مراتب ايمان، به اندازه‌اى دقيق و تحقيقى و عميق ذكر شده كه كوچك‌ترين نقطه ضعف و انحراف و سستى در خلال جملات و مطالب آن ديده نمى‌شود؛
     
    # آنچه مسلم است اين كتاب، در مرتبه‌اى فوق كتب نوشته شده توسط علما و محققین و عرفا است؛  
    3. كتاب، ظاهراً نوشته [[امام جعفر صادق (ع)]] نيست، ولى نويسنده، مجموعه‌اى از كلمات آن حضرت را جمع‌آورى نموده و خوانندگان را از گوهر گران‌بهاى كلمات آن حضرت بهره‌مند گردانده است؛
    # كتاب، ظاهراً نوشته [[امام جعفر صادق(ع)]] نيست، ولى نویسنده، مجموعه‌اى از كلمات آن حضرت را جمع‌آورى نموده و خوانندگان را از گوهر گران‌بهاى كلمات آن حضرت بهره‌مند گردانده است؛  
     
    # اين كتاب، مهم‌ترين و پرارزش‌ترين مجموعه‌اى است كه يكى از بزرگان برجسته شيعه، آداب و معارف و اخلاق و سنن مذهب شيعه جعفرى را در مقابل  
    4. اين كتاب، مهم‌ترين و پرارزش‌ترين مجموعه‌اى است كه يكى از بزرگان برجسته شيعه، آداب و معارف و اخلاق و سنن مذهب شيعه جعفرى را در مقابل مؤلفات مذاهب ديگر تأليف و تدوين نموده و به‌مناسبت در بر داشتن سخنان [[امام صادق]](ع)، آن را به آن حضرت كه يگانه مروج و مبين احكام و آداب اين مذهب است، نسبت داده است.
    مؤلفات مذاهب ديگر تأليف و تدوين نموده و به‌مناسبت در بر داشتن سخنان [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]، آن را به آن حضرت كه يگانه مروج و مبين احكام و آداب اين مذهب است، نسبت داده است.


    عناوين ابواب كتاب، به ترتيب چنين است:
    عناوين ابواب كتاب، به ترتيب چنين است:
     
    {{ستون-شروع|3}}
    1 و 2. فى العبودية؛
     
    # فى العبودية؛
    3. فى غض البصر؛
    # فى غض البصر؛
     
    # فى المشى؛
    4. فى المشى؛
    # فى العلم؛
     
    # فى الفتيا؛
    5. فى العلم؛
    # فى الامر بالمعروف و النهى عن المنكر؛
     
    # فى آفة العلماء؛
    6. فى الفتيا؛
    # فى الرعاية؛
     
    # فى الشكر؛
    7. فى الامر بالمعروف و النهى عن المنكر؛
    # فى الخروج من المنزل؛
     
    # فى قرائة القرآن؛
    8. فى آفة العلماء؛
    # فى اللباس؛
     
    # فى الرياء؛
    9. فى الرعاية؛
    # فى الصدق؛
     
    # فى الاخلاص؛
    10. فى الشكر؛
    # فى التقوى؛
     
    # فى الورع؛
    11. فى الخروج من المنزل؛
    # فى المعاشرة؛
     
    # فى النوم؛
    12. فى قرائة القرآن؛
    # فى الحج؛
     
    # فى الزكاة؛
    13. فى اللباس؛
    # فى النية؛
     
    # فى الذكر؛
    14. فى الرياء؛
    # فى آفة القراء؛
     
    # فى بيان الحق و الباطل؛
    15. فى الصدق؛
    # فى معرفة الانبياء؛
     
    # فى معرفة الائمة(ع)؛
    16. فى الاخلاص؛
    # فى معرفة الصحابة؛
     
    # فى حرمة المؤمنين؛
    17. فى التقوى؛
    # فى بر الوالدين؛
     
    # فى التواضع؛
    18. فى الورع؛
    # فى الجهل؛
     
    # فى الاكل؛
    19. فى المعاشرة؛
    # فى الوسوسة؛
     
    # فى العجب؛
    20. فى النوم؛
    # فى السخاء؛
     
    # فى الحساب؛
    21. فى الحج؛
    # فى افتتاح الصلاة؛
     
    # فى الركوع؛
    22. فى الزكاة؛
    # فى السجود؛
     
    # فى التشهد؛
    23. فى النية؛
    # فى السلام؛
     
    # فى التوبة؛
    24. فى الذكر؛
    # فى العزلة؛
     
    # فى الصمت؛
    25. فى آفة القراء؛
    # فى العقل و الهوى؛
     
    # فى الحسد؛
    26. فى بيان الحق و الباطل؛
    # فى الطمع؛
     
    # فى الفساد؛
    27. فى معرفة الانبياء؛
    # فى السلامة؛
     
    # فى العبادة؛
    28. فى معرفة الائمة(ع)؛
    # فى التفكر؛
     
    # فى الراحة؛
    29. فى معرفة الصحابة؛
    # فى الحرص؛
     
    # فى البيان؛
    30. فى حرمة المؤمنين؛
    # فى الاحكام؛
     
    # فى السواك؛
    31. فى بر الوالدين؛
    # فى التبرز؛
     
    # فى الطهارة؛
    32. فى التواضع؛
    # فى دخول المسجد؛
     
    # فى الدعاء؛
    33. فى الجهل؛
    # فى الصوم؛
     
    # فى الزهد؛
    34. فى الاكل؛
    # فى صفة الدنيا؛
     
    # فى المتكلف؛
    35. فى الوسوسة؛
    # فى الغرور؛
     
    # فى صفة المنافق؛
    36. فى العجب؛
    # فى حسن المعاشرة؛
     
    # فى الاخذ و العطاء؛
    37. فى السخاء؛
    # فى المؤاخاة؛
     
    # فى المشاورة؛
    38. فى الحساب؛
    # فى الحلم؛
     
    # فى الاقتداء؛
    39. فى افتتاح الصلاة؛
    # فى العفو؛
     
    # فى الموعظة؛
    40. فى الركوع؛
    # فى الوصية؛
     
    # فى التوكل؛
    41. فى السجود؛
    # فى تبجيل الاخوان؛
     
    # فى الجهاد و الرياضة؛
    42. فى التشهد؛
    # فى ذكر الموت؛
     
    # فى حسن الظن؛
    43. فى السلام؛
    # فى التفويض؛
     
    # فى اليقين؛
    44. فى التوبة؛
    # فى الخوف و الرجاء؛
     
    # فى الرضا؛
    45. فى العزلة؛
    # فى البلاء؛
     
    # فى الصبر؛
    46. فى الصمت؛
    # فى الحزن؛
     
    # فى الحياء؛
    47. فى العقل و الهوى؛
    # فى المعرفة؛
     
    # فى حب الله؛
    48. فى الحسد؛
    # فى الحب لله؛
     
    # فى الشوق؛
    49. فى الطمع؛
    # فى الحكمة؛
     
    # فى الدعوى؛
    50. فى الفساد؛
    # فى العبرة؛
     
    # فى القناعة؛
    51. فى السلامة؛
    #:توجه: در نسخه حاضر، پس از شماره 98، شماره 100 ذكر شده است.
     
    # فى الغيبة؛
    52. فى العبادة؛
    {{پایان}}
     
    53. فى التفكر؛
     
    54. فى الراحة؛
     
    55. فى الحرص؛
     
    56. فى البيان؛
     
    57. فى الاحكام؛
     
    58. فى السواك؛
     
    59. فى التبرز؛
     
    60. فى الطهارة؛
     
    61. فى دخول المسجد؛
     
    62. فى الدعاء؛
     
    63. فى الصوم؛
     
    64. فى الزهد؛
     
    65. فى صفة الدنيا؛
     
    66. فى المتكلف؛
     
    67. فى الغرور؛
     
    68. فى صفة المنافق؛
     
    69. فى حسن المعاشرة؛
     
    70. فى الاخذ و العطاء؛
     
    71. فى المؤاخاة؛
     
    72. فى المشاورة؛
     
    73. فى الحلم؛
     
    74. فى الاقتداء؛
     
    75. فى العفو؛
     
    76. فى الموعظة؛
     
    77. فى الوصية؛
     
    78. فى التوكل؛
     
    79. فى تبجيل الاخوان؛
     
    80. فى الجهاد و الرياضة؛
     
    81. فى ذكر الموت؛
     
    82. فى حسن الظن؛
     
    83. فى التفويض؛
     
    84. فى اليقين؛
     
    85. فى الخوف و الرجاء؛
     
    86. فى الرضا؛
     
    87. فى البلاء؛
     
    88. فى الصبر؛
     
    89. فى الحزن؛
     
    90. فى الحياء؛
     
    91. فى المعرفة؛
     
    92. فى حب الله؛
     
    93. فى الحب لله؛
     
    94. فى الشوق؛
     
    95. فى الحكمة؛
     
    96. فى الدعوى؛
     
    97. فى العبرة؛
     
    98. فى القناعة؛
     
    توجه: در نسخه حاضر، پس از شماره 98، شماره 100 ذكر شده است.
     
    100. فى الغيبة؛


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    خط ۲۹۷: خط ۱۸۰:
    اين كتاب، بارها به زبان فارسى ترجمه شده است كه از جمله آنهاست:
    اين كتاب، بارها به زبان فارسى ترجمه شده است كه از جمله آنهاست:


    1. ترجمه‌اى با نام«آداب العارفين»؛
    # ترجمه‌اى با نام «آداب العارفين»؛
    # ترجمه‌اى با نام «ضياء المصباح».


    2. ترجمه‌اى با نام«ضياء المصباح».
    شروح فراوانى نيز بر آن نگاشته شده، مانند شرح ملا عبدالرزاق بن ملا مير قارى گيلانى از علماى قرن يازدهم.
     
    شروح فراوانى نيز بر آن نگاشته شده، مانند شرح ملا عبد الرزاق بن ملا مير قارى گيلانى از علماى قرن يازدهم.


    == نسخه‌شناسى ==
    == نسخه‌شناسى ==




    1. نسخه‌اى به خط مولى محمد على مشهدى كه تاريخ نگارش آن، سال 1082 است. اين نسخه، با سه واسطه از روى نسخه‌اى به خط [[شهيد ثانى]] نوشته شده است.
    # نسخه‌اى به خط مولى محمد على مشهدى كه تاريخ نگارش آن، سال 1082 است. اين نسخه، با سه واسطه از روى نسخه‌اى به خط [[شهيد ثانى]] نوشته شده است.
    # نسخه‌اى به خط مولى عبدالرزاق بن محمد بن سعيد مقابى كه تاريخ نگارش آن، سال 1115 است.


    2. نسخه‌اى به خط مولى عبد الرزاق بن محمد بن سعيد مقابى كه تاريخ نگارش آن، سال 1115 است.
    {{امام صادق علیه‌السلام}}
     
    ==وابسته‌ها==
     
    {{وابسته‌ها}}
    == وابسته‌ها ==


    [[مناهج أنوار المعرفة في شرح مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة]]
    [[مناهج أنوار المعرفة في شرح مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة]]


    [[مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة منسوب به امام جعفر صادق علیه السلام]]
    [[مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة منسوب به امام جعفر صادق عليه‌السلام]]


    [[مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة در تزكيه نفس و حقايق و معارف الهى]]
    [[مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة در تزكيه نفس و حقايق و معارف الهى]]


    == پیوندها ==
    [[مصباح الشریعه از امام جعفر صادق(ع)]]  
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/10891 مطالعه کتاب مصباح الشريعة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
     
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اخلاق اسلامی]]
    [[رده:اخلاق اسلامی]]
    [[رده:احادیث و اخبار اخلاقی]]
    [[رده:احادیث و اخبار اخلاقی]]
    [[رده:امام صادق(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۲

    مصباح الشريعة
    مصباح الشريعة
    پدیدآورانجعفر بن محمد(ع)، امام ششم (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرمصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه
    ناشرمؤسسة الأعلمي للمطبوعات
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1980 م
    چاپ1
    موضوعاحادیث اخلاقی - قرن 2ق.

    اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 اخلاق عرفانی - متون قدیمی تا قرن 14

    عرفان - متون قدیمی تا قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏م‎‏6
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مصباح الشريعة، به زبان عربى، در علم اخلاق و منسوب به امام جعفر صادق(ع) است.

    سيد بن طاووس، در كتاب «كشف المحجة» و كتاب «الأمان» اين كتاب را منسوب به امام جعفر صادق(ع) دانسته و محقق نورى، آن را كتابى معتبر خوانده است.

    ساختار

    كتاب، مشتمل بر رواياتى اخلاقى، بدون ذكر سند، در ضمن 100 باب است.

    اولين باب كتاب، درباره عبوديت و آخرين باب آن، در مورد غيبت است.

    گزارش محتوا

    امام جعفر صادق(ع)، در آغاز، معاملات را بر چهار بخش تقسيم مى‌نمايد:

    1. معامله با خدا؛

    2. معامله با نفس؛

    3. معامله با خلق؛

    4. معامله با دنيا.

    سپس هر يك را بر هفت پايه استوار مى‌سازد؛ مثلاًمعامله با خدا، بر اداى حق و حفظ حد و شكر بر نعمت‌هاى او و خوشنودى بر قضاى او و صبر بر بلاى او و نگه‌داشتن حرمت او و شوق به ديدار او استوار است.

    سپس آن حضرت، به شرايط فتوى و كسى كه صلاحيت فتوى دادن را دارد و شرايط امر به معروف و نهى از منكر و كسى كه صلاحيت امر به معروف و نهى از منكر را دارد مى‌پردازد.

    پس از آن، به شرح حالات انسان هنگام خروج از منزل و قرائت قرآن و لباس پوشيدن پرداخته؛ مثلاًدرباره شرايط خروج از منزل مى‌فرمايد:

    «هر گاه خواستى از منزل خود خارج شوى، همانند كسى باش كه ديگر به آن‌جا باز نخواهد گشت و فقط براى اطاعت خداوند يا امرى از امور دين از منزل خارج شو و با حالت سكينه و آرامش قلب و وقار باش و در حالى كه خداوند را آشكارا و در نهان ياد مى‌كنى از منزل خارج شو».

    امام(ع)، پس از آن به بيان صفات حسنه، مانند صدق، اخلاص، تقوى، تواضع و سخاوت مى‌پردازد و صفات ناپسند، مانند ريا، جهل، وسوسه، تكبر، حسد، طمع و حرص را به دنبال آن ذكر كرده است.

    در اين كتاب، امام جعفر صادق(ع)، درباره شناخت پيامبران الهى و ائمه معصومين(ع) و صحابه حضرت رسول خدا(ص) نيز سخن مى‌گويد.

    ويژگى‌هاى كتاب

    1. در اين كتاب، دقايق معارف و اسرار حقايق و لطايف اخلاقيات و مراحل سير و سلوك و خصوصيات مراتب ايمان، به اندازه‌اى دقيق و تحقيقى و عميق ذكر شده كه كوچك‌ترين نقطه ضعف و انحراف و سستى در خلال جملات و مطالب آن ديده نمى‌شود؛
    2. آنچه مسلم است اين كتاب، در مرتبه‌اى فوق كتب نوشته شده توسط علما و محققین و عرفا است؛
    3. كتاب، ظاهراً نوشته امام جعفر صادق(ع) نيست، ولى نویسنده، مجموعه‌اى از كلمات آن حضرت را جمع‌آورى نموده و خوانندگان را از گوهر گران‌بهاى كلمات آن حضرت بهره‌مند گردانده است؛
    4. اين كتاب، مهم‌ترين و پرارزش‌ترين مجموعه‌اى است كه يكى از بزرگان برجسته شيعه، آداب و معارف و اخلاق و سنن مذهب شيعه جعفرى را در مقابل

    مؤلفات مذاهب ديگر تأليف و تدوين نموده و به‌مناسبت در بر داشتن سخنان امام صادق(ع)، آن را به آن حضرت كه يگانه مروج و مبين احكام و آداب اين مذهب است، نسبت داده است.

    عناوين ابواب كتاب، به ترتيب چنين است:

    1. فى العبودية؛
    2. فى غض البصر؛
    3. فى المشى؛
    4. فى العلم؛
    5. فى الفتيا؛
    6. فى الامر بالمعروف و النهى عن المنكر؛
    7. فى آفة العلماء؛
    8. فى الرعاية؛
    9. فى الشكر؛
    10. فى الخروج من المنزل؛
    11. فى قرائة القرآن؛
    12. فى اللباس؛
    13. فى الرياء؛
    14. فى الصدق؛
    15. فى الاخلاص؛
    16. فى التقوى؛
    17. فى الورع؛
    18. فى المعاشرة؛
    19. فى النوم؛
    20. فى الحج؛
    21. فى الزكاة؛
    22. فى النية؛
    23. فى الذكر؛
    24. فى آفة القراء؛
    25. فى بيان الحق و الباطل؛
    26. فى معرفة الانبياء؛
    27. فى معرفة الائمة(ع)؛
    28. فى معرفة الصحابة؛
    29. فى حرمة المؤمنين؛
    30. فى بر الوالدين؛
    31. فى التواضع؛
    32. فى الجهل؛
    33. فى الاكل؛
    34. فى الوسوسة؛
    35. فى العجب؛
    36. فى السخاء؛
    37. فى الحساب؛
    38. فى افتتاح الصلاة؛
    39. فى الركوع؛
    40. فى السجود؛
    41. فى التشهد؛
    42. فى السلام؛
    43. فى التوبة؛
    44. فى العزلة؛
    45. فى الصمت؛
    46. فى العقل و الهوى؛
    47. فى الحسد؛
    48. فى الطمع؛
    49. فى الفساد؛
    50. فى السلامة؛
    51. فى العبادة؛
    52. فى التفكر؛
    53. فى الراحة؛
    54. فى الحرص؛
    55. فى البيان؛
    56. فى الاحكام؛
    57. فى السواك؛
    58. فى التبرز؛
    59. فى الطهارة؛
    60. فى دخول المسجد؛
    61. فى الدعاء؛
    62. فى الصوم؛
    63. فى الزهد؛
    64. فى صفة الدنيا؛
    65. فى المتكلف؛
    66. فى الغرور؛
    67. فى صفة المنافق؛
    68. فى حسن المعاشرة؛
    69. فى الاخذ و العطاء؛
    70. فى المؤاخاة؛
    71. فى المشاورة؛
    72. فى الحلم؛
    73. فى الاقتداء؛
    74. فى العفو؛
    75. فى الموعظة؛
    76. فى الوصية؛
    77. فى التوكل؛
    78. فى تبجيل الاخوان؛
    79. فى الجهاد و الرياضة؛
    80. فى ذكر الموت؛
    81. فى حسن الظن؛
    82. فى التفويض؛
    83. فى اليقين؛
    84. فى الخوف و الرجاء؛
    85. فى الرضا؛
    86. فى البلاء؛
    87. فى الصبر؛
    88. فى الحزن؛
    89. فى الحياء؛
    90. فى المعرفة؛
    91. فى حب الله؛
    92. فى الحب لله؛
    93. فى الشوق؛
    94. فى الحكمة؛
    95. فى الدعوى؛
    96. فى العبرة؛
    97. فى القناعة؛
      توجه: در نسخه حاضر، پس از شماره 98، شماره 100 ذكر شده است.
    98. فى الغيبة؛

    وضعيت كتاب

    اين كتاب، بارها به زبان فارسى ترجمه شده است كه از جمله آنهاست:

    1. ترجمه‌اى با نام «آداب العارفين»؛
    2. ترجمه‌اى با نام «ضياء المصباح».

    شروح فراوانى نيز بر آن نگاشته شده، مانند شرح ملا عبدالرزاق بن ملا مير قارى گيلانى از علماى قرن يازدهم.

    نسخه‌شناسى

    1. نسخه‌اى به خط مولى محمد على مشهدى كه تاريخ نگارش آن، سال 1082 است. اين نسخه، با سه واسطه از روى نسخه‌اى به خط شهيد ثانى نوشته شده است.
    2. نسخه‌اى به خط مولى عبدالرزاق بن محمد بن سعيد مقابى كه تاريخ نگارش آن، سال 1115 است.

    وابسته‌ها