تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR14450J1.jpg | عنوان = تفسیر بیان تفسیر سوره های حمد و بقره | عنوانهای دیگر = تفسیر سورههای حمد و بقره | پدیدآورندگان | پدیدآوران = فلسفی، محمدتقی (نويسنده) مرکز فرهنگ و معارف قرآن (محقق) |زبان | زبان = فارسی | کد کن...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه ها' به 'هها') |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR14450J1.jpg | | تصویر =NUR14450J1.jpg | ||
| عنوان = تفسیر بیان تفسیر | | عنوان = تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره | ||
| عنوانهای دیگر = تفسیر سورههای حمد و بقره | | عنوانهای دیگر = تفسیر سورههای حمد و بقره | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] یادآور شده است: | * [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] یادآور شده است: | ||
* در ماه آبان | * در ماه آبان 1334ش، بعضى از طلّاب و وعّاظ خواهش كردند تفسيرى شروع كنم كه قرار شد، روزهاى جمعه، ساعت ده صبح، در حدود يك ساعت، مجلس تفسيرى در منزل اينجانب برقرار باشد. آقايان آمدند و از اول قرآن شروع شد. اينك خلاصهاى از بعضى از مطالب تفسير را در اينجا نقل مىكنم. اين تفسير را به نام «تفسير بيان» نامگذارى كرده و اقتباس از آيۀ مباركۀ «هٰذٰا بَيٰانٌ لِلنّٰاسِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِينَ» كردهام. <ref> مقدمه نویسنده، ص19. </ref> | ||
* گفتنی است که [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] در خاطرات خودش نوشته است: «اين جلسه به امر آيتاللّه العظمى بروجردى رحمه الله تشكيل شد.» و در نتیجه، انگیزه تشکیل جلسات تفسیری مذکور علاوه بر تقاضاى طلّاب و وعّاظ، دستور مرجعیت شیعه هم بوده است. <ref> همان، ص19. پاورقی1. </ref> | * گفتنی است که [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] در خاطرات خودش نوشته است: «اين جلسه به امر آيتاللّه العظمى بروجردى رحمه الله تشكيل شد.» و در نتیجه، انگیزه تشکیل جلسات تفسیری مذکور علاوه بر تقاضاى طلّاب و وعّاظ، دستور مرجعیت شیعه هم بوده است. <ref> همان، ص19. پاورقی1. </ref> | ||
* ناشر، زندگی و شخصیت و آثار [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] را بهصورت مختصر معرفی کرده است. <ref> قبل از مقدمه نویسنده، ص15- 17. </ref> | * ناشر، زندگی و شخصیت و آثار [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] را بهصورت مختصر معرفی کرده است. <ref> قبل از مقدمه نویسنده، ص15- 17. </ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
## در كنار هر صفحه عناوين فرعى مباحث درج شده است. | ## در كنار هر صفحه عناوين فرعى مباحث درج شده است. | ||
## آيات و روايات نقل شده در دست نوشته، با قرآن كريم و منابع روايى مقابله شده و اگر اشتباه در نقل بوده، برطرف گرديده است. <ref> مقدمه مصحح، ص13- 14. </ref> | ## آيات و روايات نقل شده در دست نوشته، با قرآن كريم و منابع روايى مقابله شده و اگر اشتباه در نقل بوده، برطرف گرديده است. <ref> مقدمه مصحح، ص13- 14. </ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
* کتاب حاضر تفسیر ترتیبی است و [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] در آن، تمامی سوره حمد و بخش بزرگی از سوره بقره (از آغاز تا آیه 162) را تفسیر میکند. | * کتاب حاضر تفسیر ترتیبی است و [[فلسفی، محمدتقی| محمدتقى فلسفى]] در آن، تمامی سوره حمد و بخش بزرگی از سوره بقره (از آغاز تا آیه 162) را تفسیر میکند. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۴: | ||
[[رده:تفسیر]] | [[رده:تفسیر]] | ||
[[رده:تفاسیر سور و آیات]] | [[رده:تفاسیر سور و آیات]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1404 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1404 توسط محمد خردمند]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۱
| تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فلسفی، محمدتقی (نويسنده) مرکز فرهنگ و معارف قرآن (محقق) |
| عنوانهای دیگر | تفسیر سورههای حمد و بقره |
| ناشر | مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم) |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1386ش |
| چاپ | 2 |
| شابک | 978-964-548-020-0 |
| موضوع | تفاسیر (سوره بقره) - تفاسیر (سوره فاتحه) - تفاسیر شیعه - قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ف8ت7 102/1 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تفسیر بیان تفسیر سورههای حمد و بقره، از آثار نویسنده و سخنور مشهور معاصر، محمدتقى فلسفى (۱۲۸۶- ۱۳۷۷ش)، مجموعه گفتارهایی است که سوره فاتحه و برخی از آیات دومین سوره را برای همگان با زبانی آسان و به ترتیب موجود در مصحف شریف توضیح میدهد. قرآنپژوه معاصر، غلامرضا حیدری ابهری کتاب حاضر را تصحیح کرده است.
هدف و روش
- محمدتقى فلسفى یادآور شده است:
- در ماه آبان 1334ش، بعضى از طلّاب و وعّاظ خواهش كردند تفسيرى شروع كنم كه قرار شد، روزهاى جمعه، ساعت ده صبح، در حدود يك ساعت، مجلس تفسيرى در منزل اينجانب برقرار باشد. آقايان آمدند و از اول قرآن شروع شد. اينك خلاصهاى از بعضى از مطالب تفسير را در اينجا نقل مىكنم. اين تفسير را به نام «تفسير بيان» نامگذارى كرده و اقتباس از آيۀ مباركۀ «هٰذٰا بَيٰانٌ لِلنّٰاسِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِينَ» كردهام. [۱]
- گفتنی است که محمدتقى فلسفى در خاطرات خودش نوشته است: «اين جلسه به امر آيتاللّه العظمى بروجردى رحمه الله تشكيل شد.» و در نتیجه، انگیزه تشکیل جلسات تفسیری مذکور علاوه بر تقاضاى طلّاب و وعّاظ، دستور مرجعیت شیعه هم بوده است. [۲]
- ناشر، زندگی و شخصیت و آثار محمدتقى فلسفى را بهصورت مختصر معرفی کرده است. [۳]
- غلامرضا حیدری ابهری با تأکید بر آنکه: كتابى كه پيش روى داريد ... خلاصۀ درسهاى تفسيرى محمدتقى فلسفى بوده و حدود پنجاه سال پيش نگارش يافته، از يك سو بيانگر توجّه ويژه به معارف قرآن كريم و از سوى ديگر، نشان دهندۀ تيزبينى در آشنايى به مسائل روز، شبههافكنى و فتنههاى مخالفان اسلام در آن زمان است، افزوده است:
- اين جانب تا قبل از آشنايى با اين متن تفسيرى، شهرت و آوازه دانشمند فقيد (محمد تقى فلسفى) را تنها در عرصۀ خطابه و منبر مىدانستم و بعد از روبرو شدن با نوشتههاى تفسيرى ايشان و برداشتهاى دقيق و نغزِ آن خطيب فرزانه، او را مفسرى توانمند و متبحر يافتم.
- روش مرحوم فلسفى در تفسير، نمونهاى بارز از يك تفسير عالمانه است كه امكان بهرهمندى همگان را از معارف قرآن فراهم آورده است. فرزانۀ فقيد در اين اثر - مانند ديگر آثارش - نه به خاطر ساده كردن مطالب از لطايف و ظرايف باز مانده و نه به بهانۀ ژرفانديشى و تحقيق، تودههاى مشتاق را از معارف گرانقدر قرآن كريم محروم مىسازد.
- در تصحيح اين اثر نكات ذيل مورد توجّه قرار گرفته است:
- براى بهرهمندى هر چه بيشتر خوانندگان گرامى از مطالب تفسيرى، اصلاحات فراوانى در متن صورت گرفته و در عين حال براى حفظ امانت، هر جا تغييرى صورت گرفته، در پاورقى، اصل متن نيز ذكر گرديده است.
- آيات، روايات و ديگر متون عربىِ بى ترجمه، ترجمه شده است.
- منابعِ روايات و سخنان مفسّران و دانشمندانى كه مطالبى از آنان نقل شده، به طور كامل در پاورقىها ذكر شده است.
- در صورت لزوم، در مورد مطالب كتاب، توضيحاتى در پاورقى ذكر كردهايم.
- در كنار هر صفحه عناوين فرعى مباحث درج شده است.
- آيات و روايات نقل شده در دست نوشته، با قرآن كريم و منابع روايى مقابله شده و اگر اشتباه در نقل بوده، برطرف گرديده است. [۴]
ساختار و محتوا
- کتاب حاضر تفسیر ترتیبی است و محمدتقى فلسفى در آن، تمامی سوره حمد و بخش بزرگی از سوره بقره (از آغاز تا آیه 162) را تفسیر میکند.
نمونه مباحث
- توبه از گناهان فردى و اجتماعى «وَ أَصْلَحُوا وَ بَيَّنُوا»: گناه بر دو قسم است: فردى و اجتماعى. گناه فردى با توبۀ فردى جبران مىشود؛ ولى گناه اجتماعى بايد با توبۀ اجتماعى باشد. ... شرايط توبۀ علماى اهلكتاب: ولى علماى يهود و نصارا كه علناً كتمان حقّ مىكردند و اقرار به بشارتهاى عهدين (تورات و انجيل) نمىنمودند و در نتيجه مردم را گمراه كردند، اگر بخواهند توبه كنند بايد:
- از گذشته نادم شوند؛
- بايد خود را اصلاح كنند و شعار كفر را علناً دور نموده و به شعار اسلامى مزيّن شوند؛
- بايد اين برگشت و ندامت خود را علناً بيان نمايند؛ يعنى مردمى را كه گمراه كردهاند به حقّ برگردانند و با صداى رسا بگويند ما خيانت كرديم و حقايق را اخفا كرديم تا توبۀ كامل كرده باشند. (دولت از تودهاىها توبهنامه مىگرفت و در جرايد چاپ مىكرد، براى اينكه ندامت آنها آشكار شود.) [۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.