بانوگشسپنامه: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'هها') |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[مؤلف ناشناخته]] (نويسنده) | [[مؤلف ناشناخته]] (نويسنده) | ||
[[کراچی، روحانگیز ]] (مصحح) | [[کراچی، روحانگیز]] (مصحح) | ||
[[کراچی، روحانگیز]] (مقدمهنويس) | [[کراچی، روحانگیز]] (مقدمهنويس) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR ۴۶۱۶/ب۲ | ||
| موضوع = | | موضوع =منظومههای حماسی - قرن 5ق. - شعر فارسی - قرن 5ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى | | ناشر = پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''بانوگشسپنامه''' ، با مقدمه، تصحیح و توضیح [[روحانگیز کراچی]] (متولد 1333ش)، روایتی منظوم از زندگی بانو گشسپ دختر رستم و نبردهای پهلوانانه اوست. | '''بانوگشسپنامه''' ، با مقدمه، تصحیح و توضیح [[کراچی، روحانگیز|روحانگیز کراچی]] (متولد 1333ش)، روایتی منظوم از زندگی بانو گشسپ دختر رستم و نبردهای پهلوانانه اوست. | ||
==انگیزه تصحیح== | ==انگیزه تصحیح== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
بانوگشسپ در نهایت به پیروزی بر شاه هندوستان دست مییابد<ref>ر.ک: همان، ص111</ref>. در ادامه، پهلوانان ایران برای خواستگاری بانو با یکدیگر به رقابت و نبرد میپردازند<ref>ر.ک: همان، ص116</ref> و رستم با مناجات به درگاه حق و نصایح حکیمانه به این کشمکشها پایان میدهد<ref>ر.ک: همان، ص121-124</ref>. | بانوگشسپ در نهایت به پیروزی بر شاه هندوستان دست مییابد<ref>ر.ک: همان، ص111</ref>. در ادامه، پهلوانان ایران برای خواستگاری بانو با یکدیگر به رقابت و نبرد میپردازند<ref>ر.ک: همان، ص116</ref> و رستم با مناجات به درگاه حق و نصایح حکیمانه به این کشمکشها پایان میدهد<ref>ر.ک: همان، ص121-124</ref>. | ||
پارههای گردنده: در این بخش، مصحح پس از این گفتار: «در خواندن مکرر «بانوگشسپنامه» بهطور اتفاقی به مصراعهای تکراری برخوردم که به چند مورد اشاره میکنم که گاه تفاوتی اندک با شاهنامه دارند یا همان مصراع شاهنامه نقل شده است»<ref>ر.ک: همان، ص130</ref> ، نمونههای متعددی از ابیات توصیفشده را ذکر میکند و با نمونههای آنها در شاهنامه مقایسه مینماید. | پارههای گردنده: در این بخش، مصحح پس از این گفتار: «در خواندن مکرر «بانوگشسپنامه» بهطور اتفاقی به مصراعهای تکراری برخوردم که به چند مورد اشاره میکنم که گاه تفاوتی اندک با شاهنامه دارند یا همان مصراع [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] نقل شده است»<ref>ر.ک: همان، ص130</ref> ، نمونههای متعددی از ابیات توصیفشده را ذکر میکند و با نمونههای آنها در شاهنامه مقایسه مینماید. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مهر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مهر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مهر 1404 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مهر 1404 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۰۶
| بانو گشسپ نامه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤلف ناشناخته (نويسنده)
کراچی، روحانگیز (مصحح) کراچی، روحانگیز (مقدمهنويس) |
| ناشر | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1382ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | منظومههای حماسی - قرن 5ق. - شعر فارسی - قرن 5ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR ۴۶۱۶/ب۲ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
بانوگشسپنامه ، با مقدمه، تصحیح و توضیح روحانگیز کراچی (متولد 1333ش)، روایتی منظوم از زندگی بانو گشسپ دختر رستم و نبردهای پهلوانانه اوست.
انگیزه تصحیح
تصحیح این اثر، از دید علمی بهمنظور بازشناسی زبان و ادبیات سدههای پیشین و فرهنگ و هویت ملی انجام شده است[۱].
ساختار
کتاب، شامل: پیشگفتار، تبارنامه، قصه بانوگشسبنامه، پارههای گردنده، نمایهها و کتابنامه است.
سراینده منظومه
سراینده این منظومه، ناشناس است و هیچ حدس و گمانی نیز در اینبار ه وجود ندارد؛ زیرا در هیچیک از نسخ، نامی از سراینده و یا کاتب وجود ندارد و در مآخذی که از این منظومه یاد شده، نام سراینده آن ذکر نشده است [۲].
سبک نگارش
- پیروی از سبک خراسانی: منظومههای دوران ساسانی، غزنوی و سلجوقی بهلحاظ ادبی و ساختاری از شیوه شعر خراسانی تبعیت میکند[۳] .
- ساده و روان بودن.
- استفاده از واژگان کهن فارسی.
- استفاده نادر از واژگان، ترکیبات و اصطلاحات عربی[۴].
- وزن عروضی بحر متقارب: منظومه در وزن «فعولن فعولن فعولن فعل» سروده شده است که از اوزان رایج در حماسه ملی ایران است[۵] .
اهمیت کتاب
ظاهراً «بانوگشسپنامه» تنها حماسه ملی ایران زمین است که پهلوانبانویی، قهرمان قصه است و در وصف جنگاوریهایش منظومهای حماسی سروده شده است [۶].
گزارش محتوا
پیشگفتار: این بخش، به اهمیت ادبیات حماسی در بازتاب دلاوریها، افتخارات و آرزوهای دیرینه یک ملت میپردازد و «بانوگشسپنامه» را بهعنوان یک منظومه حماسی معرفی میکند که به زندگی، رسوم و نبردهای پهلوانانه بانوگشسپ، یک قهرمان زن، اختصاص دارد. در این بخش تأکید میشود که بانوگشسپ در ادبیات فارسی با نقش جنسیتی متفاوت و استقلال فکری ظاهر میشود. همچنین، پیشگفتار به جایگاه این اثر در میان حماسههای ملی و ارزشهای فرهنگی آن اشاره دارد و آن را بخشی از میراث غنی ادبی ایران میداند[۷]. همچنین از مشخصات نسخهها، انگیزه تصحیح و شیوه تصحیح سخن رفته است[۸].
تبارنامه: در این قسمت، یک نمودار ارائه شده که شجرهنامه سام، زال، رستم و بانوگشسب را نشان میدهد و فرزندان بانوگشسب شامل بیژن و پشنگ را معرفی میکند[۹]. این تبارنامه به خواننده کمک میکند تا جایگاه بانوگشسپ را در میان خاندان پهلوانان ایران بهتر درک کند.
قصه بانوگشسپنامه: این بخش اصلی کتاب، با تولد فرامرز و بالیدن وی و سپس سپردن شدن او به بانوگشسپ توسط رستم آغاز میشود[۱۰] و از آن به بعد ماجراهای متعدد و متنوع مربوط به بانوگشسب روایت میگردد؛ ماجراهایی همچون: رفتن بانوگشسپ و فرامرز به شکارگاه دشت رغو، ماجرای رسیدن رستم به دشت رغو و دیدار او با بانوگشسپ و فرامرز[۱۱]، تقابل و نبرد رستم با بانوگشسپ و فرامرز که در آن بانوگشسپ، رستم را زخمی میکند و سپس او را میشناسد[۱۲]، عشق شیده شاهزاده تورانزمین به بانوگشسپ و جنگها و دسیسههای مرتبط با آن[۱۳]، شاه هندوستان و خواهان ازدواج گشتن وی با بانوگشسپ[۱۴]، مشورتهای زال و رستم برای آینده بانو[۱۵].
بانوگشسپ در نهایت به پیروزی بر شاه هندوستان دست مییابد[۱۶]. در ادامه، پهلوانان ایران برای خواستگاری بانو با یکدیگر به رقابت و نبرد میپردازند[۱۷] و رستم با مناجات به درگاه حق و نصایح حکیمانه به این کشمکشها پایان میدهد[۱۸].
پارههای گردنده: در این بخش، مصحح پس از این گفتار: «در خواندن مکرر «بانوگشسپنامه» بهطور اتفاقی به مصراعهای تکراری برخوردم که به چند مورد اشاره میکنم که گاه تفاوتی اندک با شاهنامه دارند یا همان مصراع شاهنامه نقل شده است»[۱۹] ، نمونههای متعددی از ابیات توصیفشده را ذکر میکند و با نمونههای آنها در شاهنامه مقایسه مینماید.
پانویس
- ↑ ر.ک: پیشگفتار، ص46
- ↑ ر.ک: همان، ص17
- ↑ ر.ک: همان، ص29
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص37
- ↑ ر.ک: همان، ص11
- ↑ ر.ک: همان، ص9-12
- ↑ ر.ک: همان، ص42-48
- ↑ ر.ک: همان، ص49
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص55
- ↑ ر.ک: همان، ص66-71
- ↑ ر.ک: همان، ص71-84
- ↑ ر.ک: همان، ص93-95
- ↑ ر.ک: همان، ص106
- ↑ ر.ک: همان، ص108
- ↑ ر.ک: همان، ص111
- ↑ ر.ک: همان، ص116
- ↑ ر.ک: همان، ص121-124
- ↑ ر.ک: همان، ص130
منابع مقاله
پیشگفتار و متن کتاب.