تفسیر أسماءالله الحسنى: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ تفسیر أسماء الله الحسنى را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به تفسیر أسماءالله الحسنى منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تفسیر اسماءالله الحسنی '''، املاء [[زجاج، ابراهیم بن سری|ابراهیم بن سری زجاج]] (241 -311ق) در شرح و تبیین اسامی و صفات خداوند متعال، از جمله منابع پیشگام در این موضوع است که با مقدمه و تحقیق احمد یوسف دقاق به طبع رسیده است. | '''تفسیر اسماءالله الحسنی'''، املاء [[زجاج، ابراهیم بن سری|ابراهیم بن سری زجاج]] (241 -311ق) در شرح و تبیین اسامی و صفات خداوند متعال، از جمله منابع پیشگام در این موضوع است که با مقدمه و تحقیق [[دقاق، احمد یوسف|احمد یوسف دقاق]] به طبع رسیده است. | ||
==اهمیت و قدمت کتاب== | ==اهمیت و قدمت کتاب== | ||
[[زجاج]] این کتاب را درحالیکه کمتر از 41 سال سن داشته بر اسماعیل قاضی املاء کرده است؛ چراکه قاضی اسماعیل در سال 179 متولد و در سال 282 وفات کرده است و زجاج در سال 241ق متولد شده است پس عمرش به هنگام وفات قاضی 41 سال بوده است. بنابراین کتاب مقدم بر دیگر تألیفات [[زجاج]] و بویژه کتاب دیگرش | [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] این کتاب را درحالیکه کمتر از 41 سال سن داشته بر اسماعیل قاضی املاء کرده است؛ چراکه قاضی اسماعیل در سال 179 متولد و در سال 282 وفات کرده است و [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] در سال 241ق متولد شده است پس عمرش به هنگام وفات قاضی 41 سال بوده است. بنابراین کتاب مقدم بر دیگر تألیفات [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] و بویژه کتاب دیگرش «[[تهذيب معاني القرآن و إعرابه|معانی القرآن]]» تألیف شده است. پس این کتاب نزدیک به 270ق املاء شده است؛ بنابراین از قدیمیترین کتبی است که در موضوع «اسمای حسنای الهی» تألیف شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref> | ||
==سبب عدم شهرت کتاب== | ==سبب عدم شهرت کتاب== | ||
با وجود اینکه این کتاب از کتب متقدم زجاج است؛ اما در بین علما مشهور نیست؛ شاید عدم شهرت آن به این دلایل باز میگردد: | با وجود اینکه این کتاب از کتب متقدم [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] است؛ اما در بین علما مشهور نیست؛ شاید عدم شهرت آن به این دلایل باز میگردد: | ||
#این کتاب از کتب امالی ویژهای است که ابواسحاق در یکی از مجالس خصوصی آن را املا کرده است؛ بدین جهت همانند کتبی که در حلقات علمی وسیع املا میشده مشهور نشده است. | #این کتاب از کتب امالی ویژهای است که ابواسحاق در یکی از مجالس خصوصی آن را املا کرده است؛ بدین جهت همانند کتبی که در حلقات علمی وسیع املا میشده مشهور نشده است. | ||
#این کتاب پاسخ به سؤال خاصی از اسماعیل قاضی بوده که تفسیرش را از او طلب کرده است. | #این کتاب پاسخ به سؤال خاصی از اسماعیل قاضی بوده که تفسیرش را از او طلب کرده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==شیوه نگارش کتاب== | ==شیوه نگارش کتاب== | ||
زجاج در ابتدای کتاب حدیث ثابتی را در فضیلت «اسمای حسنای الهی» از طریق اسماعیل قاضی نقل کرده که تنها در این شرح آمده است. سپس معنای کلام پیامبر(ص) «من احصاها دخل الجنة» را شرح میدهد و معنای احصاء را تبیین میکند. سپس اسمای الهی را آنگونه که در اثر به دست او رسیده را ذکر کرده و تفسیر و توضیح داده و اشتقاق آن را بیان میکند. سپس به اصل کلمه در وضع اشاره کرده و معنای استفاده شده از آن را به عبارت ساده و مفید با شواهدی از قرآن کریم و سنت مطهر و اشعار معتبر و گاه باتکیهبر سخنان ابوالعباس مبرد و دیگر لغویون ذکر میکند. او سعی کرده از زیادهگویی پرهیز کند و پایبند بهاختصار باشد و در محدوده معنای ذاتی برگرفته از زبان و اساتید آن و بهدور از رویکردهای متکلمان و مکاتب فلسفی در نامهای و صفات خداوند شرح و توضیح دهد و هر نام یا صفت را به زبان قرآن که به عربی فصیح نازل شده بازگرداند.<ref>ر.ک: همان، ص8-9</ref> | [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] در ابتدای کتاب حدیث ثابتی را در فضیلت «اسمای حسنای الهی» از طریق اسماعیل قاضی نقل کرده که تنها در این شرح آمده است. سپس معنای کلام پیامبر(ص) «من احصاها دخل الجنة» را شرح میدهد و معنای احصاء را تبیین میکند. سپس اسمای الهی را آنگونه که در اثر به دست او رسیده را ذکر کرده و تفسیر و توضیح داده و اشتقاق آن را بیان میکند. سپس به اصل کلمه در وضع اشاره کرده و معنای استفاده شده از آن را به عبارت ساده و مفید با شواهدی از قرآن کریم و سنت مطهر و اشعار معتبر و گاه باتکیهبر سخنان ابوالعباس مبرد و دیگر لغویون ذکر میکند. او سعی کرده از زیادهگویی پرهیز کند و پایبند بهاختصار باشد و در محدوده معنای ذاتی برگرفته از زبان و اساتید آن و بهدور از رویکردهای متکلمان و مکاتب فلسفی در نامهای و صفات خداوند شرح و توضیح دهد و هر نام یا صفت را به زبان قرآن که به عربی فصیح نازل شده بازگرداند.<ref>ر.ک: همان، ص8-9</ref> | ||
==نقش ابوعلی فارسی== | ==نقش ابوعلی فارسی== | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده: مباحث خاص کلامی]] | |||
[[رده:الهیات (توحید)]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط فریدون سبحانی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط فریدون سبحانی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۰۵
| تفسیر أسماء الله الحسنى | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | زجاج، ابراهیم بن سری (نويسنده) دقاق، احمد یوسف (محقق) |
| ناشر | دار المأمون للتراث |
| مکان نشر | سوریه - دمشق ** لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1406ق - 1986م |
| چاپ | 5 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ز3ت7 219/9 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تفسیر اسماءالله الحسنی، املاء ابراهیم بن سری زجاج (241 -311ق) در شرح و تبیین اسامی و صفات خداوند متعال، از جمله منابع پیشگام در این موضوع است که با مقدمه و تحقیق احمد یوسف دقاق به طبع رسیده است.
اهمیت و قدمت کتاب
زجاج این کتاب را درحالیکه کمتر از 41 سال سن داشته بر اسماعیل قاضی املاء کرده است؛ چراکه قاضی اسماعیل در سال 179 متولد و در سال 282 وفات کرده است و زجاج در سال 241ق متولد شده است پس عمرش به هنگام وفات قاضی 41 سال بوده است. بنابراین کتاب مقدم بر دیگر تألیفات زجاج و بویژه کتاب دیگرش «معانی القرآن» تألیف شده است. پس این کتاب نزدیک به 270ق املاء شده است؛ بنابراین از قدیمیترین کتبی است که در موضوع «اسمای حسنای الهی» تألیف شده است.[۱]
سبب عدم شهرت کتاب
با وجود اینکه این کتاب از کتب متقدم زجاج است؛ اما در بین علما مشهور نیست؛ شاید عدم شهرت آن به این دلایل باز میگردد:
- این کتاب از کتب امالی ویژهای است که ابواسحاق در یکی از مجالس خصوصی آن را املا کرده است؛ بدین جهت همانند کتبی که در حلقات علمی وسیع املا میشده مشهور نشده است.
- این کتاب پاسخ به سؤال خاصی از اسماعیل قاضی بوده که تفسیرش را از او طلب کرده است.
- کتاب دیگر زجاج «معانی القرآن» و انتشارش بین علما دربردارنده شرح اسماءالحسنی است، لذا علما را در این موضوع از دیگر آثار بینیاز کرده است. [۲]
شیوه نگارش کتاب
زجاج در ابتدای کتاب حدیث ثابتی را در فضیلت «اسمای حسنای الهی» از طریق اسماعیل قاضی نقل کرده که تنها در این شرح آمده است. سپس معنای کلام پیامبر(ص) «من احصاها دخل الجنة» را شرح میدهد و معنای احصاء را تبیین میکند. سپس اسمای الهی را آنگونه که در اثر به دست او رسیده را ذکر کرده و تفسیر و توضیح داده و اشتقاق آن را بیان میکند. سپس به اصل کلمه در وضع اشاره کرده و معنای استفاده شده از آن را به عبارت ساده و مفید با شواهدی از قرآن کریم و سنت مطهر و اشعار معتبر و گاه باتکیهبر سخنان ابوالعباس مبرد و دیگر لغویون ذکر میکند. او سعی کرده از زیادهگویی پرهیز کند و پایبند بهاختصار باشد و در محدوده معنای ذاتی برگرفته از زبان و اساتید آن و بهدور از رویکردهای متکلمان و مکاتب فلسفی در نامهای و صفات خداوند شرح و توضیح دهد و هر نام یا صفت را به زبان قرآن که به عربی فصیح نازل شده بازگرداند.[۳]
نقش ابوعلی فارسی
کتاب زجاج به روایت شاگرد ابوعلی فارسی است. فارسی به منزله نسخهبردار کتاب نیست؛ بلکه او در این اثر نقش منتقد تیزبینی را داراست که با بعضی ملاحظاتش که خالی از نقد یا توجیه یا تعلیق نیست متن زجاج را غنی کرده است.[۴]
محتوای کتاب
در این کتاب به ترتیب 99 اسمای حسنای الهی با لفظ جلاله «الله» آغاز و به صبور ختم شده است. البته آنگونه که محقق کتاب در مقدمه توضیح داده اسماء حسنای الهی به این تعداد محدود نیست: «به ذهن تبادر میکند که اسمای حسنای الهی محصور در عدد 99 است که در حدیث «ان لله تسعه و تسعین اسماً، مائة الا واحدة...» آمده است و حال آنکه اینگونه نیست؛ بلکه در قرآن و سنت اسماء و صفاتی بیش از آنچه که ابواسحاق زجاج شرح کرده برای خداوند سبحان ذکر شده است».[۵]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.