الجني الداني في حروف المعاني: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR78418J1.jpg | عنوان = الجني الداني في حروف المعاني | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن أم قاسم، حسن بن قاسم (نويسنده) قباوه، فخرالدین (محقق) فاضل، محمد ندیم ( محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگ...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن أم قاسم، حسن بن قاسم]] (نويسنده) | [[ابن أم قاسم، حسن بن قاسم]] (نويسنده) | ||
[[قباوه، فخرالدین ]] (محقق) | [[قباوه، فخرالدین]] (محقق) | ||
[[فاضل، محمد ندیم]] ( محقق) | [[فاضل، محمد ندیم]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =/م4ج9 82/2 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الجني الداني في حروف المعاني'''، از آثار مفسر، ادیب، نحوی و فقیه مالکی قرن هشتم هجری قمری، [[ | '''الجني الداني في حروف المعاني'''، از آثار مفسر، ادیب، نحوی و فقیه مالکی قرن هشتم هجری قمری، [[ابن أم قاسم، حسن بن قاسم|حسن بن قاسم مرادی]] (متوفی 749ق)، اثری جامع است که معنا، مفهوم، انواع و کاربرد حروف معانی (مانند «و»، «أو»، «إلی»، «حتّی» و «لکنّ») را در زبان عربی توضیح میدهد و دیدگاه خودش را با ذکر مثالها و شواهد قرآنی و شعری بیان میکند. پژوهشگران معاصر، دكتر [[قباوه، فخرالدین|فخرالدين قباوه]] و [[فاضل، محمد ندیم|محمد ندیم فاضل]] این کتاب را تحقیق و تصحیح کردهاند. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[ | * [[ابن أم قاسم، حسن بن قاسم|حسن بن قاسم مرادی]] این کتاب را در پاسخ به پرسش برخی از برادران نوشته و اظهار امیدواری کرده که سودمند و جامع معانی حروف باشد. <ref> مقدمه نویسنده، ص19. </ref> | ||
* محققان برای ارائه نسخهای دقیق، از 4 نسخه خطی اصلی، از جمله نسخههای کتابخانههای اوقاف اسلامی حلب، اسکوریال، دارالکتب مصر و ظاهریه دمشق بهره بردهاند. آنها متن را با دقت بررسی، نسخهها را مقایسه کرده و شواهد شعری را به منابع اصلی ارجاع داده و کار استخراج منابع را طولانی نکرده و از «مغني اللبیب» و مانند آن بهره برده و واژگان نامأنوس را معنا نموده و بسیاری از اعلام آن را شناساندهاند. <ref> مقدمه محققان، ص11- 14. </ref> | * محققان برای ارائه نسخهای دقیق، از 4 نسخه خطی اصلی، از جمله نسخههای کتابخانههای اوقاف اسلامی حلب، اسکوریال، دارالکتب مصر و ظاهریه دمشق بهره بردهاند. آنها متن را با دقت بررسی، نسخهها را مقایسه کرده و شواهد شعری را به منابع اصلی ارجاع داده و کار استخراج منابع را طولانی نکرده و از «مغني اللبیب» و مانند آن بهره برده و واژگان نامأنوس را معنا نموده و بسیاری از اعلام آن را شناساندهاند. <ref> مقدمه محققان، ص11- 14. </ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
*این اثر از یک مقدمه و 5 باب اصلی تشکیل شده است: | *این اثر از یک مقدمه و 5 باب اصلی تشکیل شده است: | ||
*مقدمه نویسنده: ( تعاریف حروف معانی، وجه نامگذاری، اقسام، عملکرد و تعداد آن) | *مقدمه نویسنده: (تعاریف حروف معانی، وجه نامگذاری، اقسام، عملکرد و تعداد آن) | ||
#حروف یک حرفی (مانند «أ») | #حروف یک حرفی (مانند «أ») | ||
#حروف دو حرفی (مانند «إذ») | #حروف دو حرفی (مانند «إذ») | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:قرآن و علوم قرآنی]] | ||
[[رده:علوم قرآنی]] | |||
[[رده:مباحث ادبی و بلاغی قرآن]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1404 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ شهریور 1404 توسط محمد خردمند]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۱
| الجني الداني في حروف المعاني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن أم قاسم، حسن بن قاسم (نويسنده)
قباوه، فخرالدین (محقق) فاضل، محمد ندیم (محقق) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1413ق - 1992م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م4ج9 82/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الجني الداني في حروف المعاني، از آثار مفسر، ادیب، نحوی و فقیه مالکی قرن هشتم هجری قمری، حسن بن قاسم مرادی (متوفی 749ق)، اثری جامع است که معنا، مفهوم، انواع و کاربرد حروف معانی (مانند «و»، «أو»، «إلی»، «حتّی» و «لکنّ») را در زبان عربی توضیح میدهد و دیدگاه خودش را با ذکر مثالها و شواهد قرآنی و شعری بیان میکند. پژوهشگران معاصر، دكتر فخرالدين قباوه و محمد ندیم فاضل این کتاب را تحقیق و تصحیح کردهاند.
هدف و روش
- حسن بن قاسم مرادی این کتاب را در پاسخ به پرسش برخی از برادران نوشته و اظهار امیدواری کرده که سودمند و جامع معانی حروف باشد. [۱]
- محققان برای ارائه نسخهای دقیق، از 4 نسخه خطی اصلی، از جمله نسخههای کتابخانههای اوقاف اسلامی حلب، اسکوریال، دارالکتب مصر و ظاهریه دمشق بهره بردهاند. آنها متن را با دقت بررسی، نسخهها را مقایسه کرده و شواهد شعری را به منابع اصلی ارجاع داده و کار استخراج منابع را طولانی نکرده و از «مغني اللبیب» و مانند آن بهره برده و واژگان نامأنوس را معنا نموده و بسیاری از اعلام آن را شناساندهاند. [۲]
ساختار و محتوا
- این اثر از یک مقدمه و 5 باب اصلی تشکیل شده است:
- مقدمه نویسنده: (تعاریف حروف معانی، وجه نامگذاری، اقسام، عملکرد و تعداد آن)
- حروف یک حرفی (مانند «أ»)
- حروف دو حرفی (مانند «إذ»)
- حروف سه حرفی (مانند «ألا»)
- حروف چهار حرفی (مانند «حاشا»)
- حروف پنج حرفی (مانند «لکنّ»).
نمونه مباحث
- «تاء» حرفی است که عامل میشود و غیرعامل هم میشود.
- «تاء» 3 نوع است:
- تای قسم (سوگند)
- تای تأنیث
- تای خطاب.
- هر تایی که غیر از این اقسام باشد مانند تای مضاربه، از حروف معانی نیست.
- تای قسم از حروف جرّ است و فقط بر اسم «الله» داخل میشود مانند «قَالُوا تَاللهِ تَفْتَأُ تَذْكُرُ يُوسُفَ ...» (سوره یوسف آیه 85) و ... [۳]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.