ما يحتمل الشعر من الضرورة: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR93448J1.jpg | عنوان = ما يحتمل الشعر من الضرورة | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سیرافی، حسن بن عبد الله (نويسنده) قوزی، عوض حمد (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = [بی نا] |...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ما يحتمل الشعر من الضرورة'''، از آثار نحوی، لغوی، محدّث، متکلم و قاضى حنفی بوشهری قرن چهارم هجری قمری، [[ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافى]] مشهور به [[ابوسعید سیرافى]] (متوفى 368ق)، موارد جواز و چگونگی تغییرات در ضرورتهای شعری در زبان عربی را توضیح میدهد. استاد صرف و نحو دانشکده ادبیات دانشگاه ملک سعود (ریاض)، [[عوض بن حمد قوزی]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوسعید سیرافى]] و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است. | '''ما يحتمل الشعر من الضرورة'''، از آثار نحوی، لغوی، محدّث، متکلم و قاضى حنفی بوشهری قرن چهارم هجری قمری، [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافى]] مشهور به [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید سیرافى]] (متوفى 368ق)، موارد جواز و چگونگی تغییرات در ضرورتهای شعری در زبان عربی را توضیح میدهد. استاد صرف و نحو دانشکده ادبیات دانشگاه ملک سعود (ریاض)، [[قوزی، عوض حمد|عوض بن حمد قوزی]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید سیرافى]] و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
*محقق با تأکید بر آنکه ارتباطم با [[ابوسعید سیرافى]] از آنجا شروع شد که شرح او را بر [[الکتاب]] مطالعه کردم و شیفته روش جالب او شدم، افزوده است: | *محقق با تأکید بر آنکه ارتباطم با [[سیرافی، حسن بن عبدالله|ابوسعید سیرافى]] از آنجا شروع شد که شرح او را بر [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]] مطالعه کردم و شیفته روش جالب او شدم، افزوده است: | ||
#در اثنای بررسی شیوه تفسیر ادبی او، متوجه این نکته شدم که [[سیرافى]] در «باب ما يحتمل الشعر» از روال شرح [[الکتاب]] خارج شده و خودش به تألیفی مستقل پرداخته است زیرا مقدمهای برای آن نوشته و عذر [[سیبویه]] را در جامع نبودن بحثش، این مطلب دانسته که او در اینجا درصدد استقصای کامل نبوده است. [[سیرافى]] در ادامه، بعد از تعریف ضرورت شعری، خودش اقسام آن را با تفصیل کامل در 9 وجه و 6 باب مستقلّ بیان کرده است.<ref>مقدمه محقق،ص5-6.</ref> | #در اثنای بررسی شیوه تفسیر ادبی او، متوجه این نکته شدم که [[سیرافی، حسن بن عبدالله|سیرافى]] در «باب ما يحتمل الشعر» از روال شرح [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]] خارج شده و خودش به تألیفی مستقل پرداخته است زیرا مقدمهای برای آن نوشته و عذر [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] را در جامع نبودن بحثش، این مطلب دانسته که او در اینجا درصدد استقصای کامل نبوده است. [[سیرافى]] در ادامه، بعد از تعریف ضرورت شعری، خودش اقسام آن را با تفصیل کامل در 9 وجه و 6 باب مستقلّ بیان کرده است.<ref>مقدمه محقق،ص5-6.</ref> | ||
#[[عوض بن حمد قوزی]] یادآور شده است که متأسفانه [[اعلم شنتمری]] مرتکب سرقت شده و کتاب حاضر را در [[النكت في تفسير كتاب سيبويه و تبيين الخفي من لفظه و شرح أبياته و غريبه]] آورده و به نام خودش ثبت کرده است!<ref>همان،ص8-9.</ref> | #[[قوزی، عوض حمد|عوض بن حمد قوزی]] یادآور شده است که متأسفانه [[اعلم شنتمری]] مرتکب سرقت شده و کتاب حاضر را در [[النكت في تفسير كتاب سيبويه و تبيين الخفي من لفظه و شرح أبياته و غريبه]] آورده و به نام خودش ثبت کرده است!<ref>همان،ص8-9.</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
*این اثر از 6 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | *این اثر از 6 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1404]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۲۲
| ما يحتمل الشعر من الضرورة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیرافی، حسن بن عبد الله (نويسنده) قوزی، عوض حمد (محقق) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1412ق - 1991م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ما يحتمل الشعر من الضرورة، از آثار نحوی، لغوی، محدّث، متکلم و قاضى حنفی بوشهری قرن چهارم هجری قمری، ابوسعید حسن بن عبدالله بن مرزبان سیرافى مشهور به ابوسعید سیرافى (متوفى 368ق)، موارد جواز و چگونگی تغییرات در ضرورتهای شعری در زبان عربی را توضیح میدهد. استاد صرف و نحو دانشکده ادبیات دانشگاه ملک سعود (ریاض)، عوض بن حمد قوزی این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوسعید سیرافى و همچنین ویژگیها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
هدف و روش
- محقق با تأکید بر آنکه ارتباطم با ابوسعید سیرافى از آنجا شروع شد که شرح او را بر الکتاب مطالعه کردم و شیفته روش جالب او شدم، افزوده است:
- در اثنای بررسی شیوه تفسیر ادبی او، متوجه این نکته شدم که سیرافى در «باب ما يحتمل الشعر» از روال شرح الکتاب خارج شده و خودش به تألیفی مستقل پرداخته است زیرا مقدمهای برای آن نوشته و عذر سیبویه را در جامع نبودن بحثش، این مطلب دانسته که او در اینجا درصدد استقصای کامل نبوده است. سیرافى در ادامه، بعد از تعریف ضرورت شعری، خودش اقسام آن را با تفصیل کامل در 9 وجه و 6 باب مستقلّ بیان کرده است.[۱]
- عوض بن حمد قوزی یادآور شده است که متأسفانه اعلم شنتمری مرتکب سرقت شده و کتاب حاضر را در النكت في تفسير كتاب سيبويه و تبيين الخفي من لفظه و شرح أبياته و غريبه آورده و به نام خودش ثبت کرده است![۲]
ساختار و محتوا
- این اثر از 6 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- زیادت و انواع آن
- حذف
- بدل
- تقدیم و تأخیر
- تغییر صورت اعرابی
- تأنیث مذکّر و تذکیر مؤنّث.
نمونه مباحث
- گاهی از روی ضرورت، کلمهای که در آن ادغامی انجام شده، به اصل خودش بازمیگردد و بدون ادغام میآید مثلا در این مصراع:
بجای «أجَلّ»، «أجلَل» گفته شده است.[۳]
- در هنگام ضرورت شعری، میتوان کلمه مذکر را مؤنث و مؤنّث را مذکر شمرد مانند:
یعنی برای «صدر» که مذکر است، فعل مؤنّث (شرقَت) آورده است.وَ تَشرَقُ بالقولِ الذي أذعتَهُ کما شرقَت صدرُ القناةِ من الدمِ. [۴] پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
وابستهها