اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'هها') |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =/الف9الف3 230/2 BP | ||
| موضوع =اسلام و اقتصاد - اقتصاد - | | موضوع =اسلام و اقتصاد - اقتصاد - جنبههای اخلاقی - قرآن - اقتصاد - اخلاق اسلامی | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = دانشگاه علوم اسلامی رضوی | | ناشر = دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
''' اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث '''، از آثار استاد دانشگاه علوم اسلامی رضوی، | ''' اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث '''، از آثار استاد دانشگاه علوم اسلامی رضوی،[[ایروانی، جواد|جواد ایروانی]] (متولد 1355ش) به تبیین و ارائه راهکارهای اسلامی برای رشد و توسعه اقتصادی و گسترش عدالت اجتماعی میپردازد و چگونگی تأمین این هدف را با تعمیق و تقویت ارزشهای اخلاقی در کار، تولید، توزیع و مصرف توضیح میدهد. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* «دانشگاه علوم اسلامی رضوی» یادآور شده است | * «دانشگاه علوم اسلامی رضوی» یادآور شده است کهکه در عصر حاضر، با وجود دغدغه سالمسازی فعالیتها و مقابله با مفاسد اقتصادی و ایجاد و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه عمومی، پژوهش جامعی در زمینه «اخلاق اقتصادی» بهویژه از دیدگاه اسلامی صورت نگرفته است و کتاب حاضر میکوشد این خلأ تحقیقاتی را برطرف کند. <ref> مقدمه ناشر، ص۱۷. </ref> | ||
* [[ایروانی، جواد|جواد ایروانی]] با تأکید بر اینکه مراد ما از «اخلاق اقتصادی»، مجموعهای از صفات و رفتارهایی است که دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و مطلوب، سالمسازی فعالیتهای اقتصادی و مصرف بهینه را هدف خود قرار میدهد و فرد مسلمان، در پرتو اعتقادات دینی، خود را پایبند به اجرای آن میداند، چند نکته را افزوده است از جمله: | * [[ایروانی، جواد|جواد ایروانی]] با تأکید بر اینکه مراد ما از «اخلاق اقتصادی»، مجموعهای از صفات و رفتارهایی است که دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و مطلوب، سالمسازی فعالیتهای اقتصادی و مصرف بهینه را هدف خود قرار میدهد و فرد مسلمان، در پرتو اعتقادات دینی، خود را پایبند به اجرای آن میداند، چند نکته را افزوده است از جمله: | ||
# منظور از مسائل اخلاقی، تنها مستحبات و مکروهات نیست، بلکه بخشی از آن، در حوزه واجبات و محرمات، جای میگیرند. | # منظور از مسائل اخلاقی، تنها مستحبات و مکروهات نیست، بلکه بخشی از آن، در حوزه واجبات و محرمات، جای میگیرند. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
* فعالیت تولیدی، عنصر اساسی در کسب درآمد است. قرآن کریم در آیات فراوان، با یادآوری این که خداوند، منابع و امکانات جهان را برای انسانها آفریده و آن را رام ایشان ساخته است، با تأکید بر تصرف در عوامل تولید، آدمی را به آباد کردن زمین و برطرف ساختن نیازهای معیشتی خود تشویق فرموده و به گونههای مختلف، اهمیت آن را نمایان ساخته است. <ref> متن کتاب، ص63. </ref> | * فعالیت تولیدی، عنصر اساسی در کسب درآمد است. قرآن کریم در آیات فراوان، با یادآوری این که خداوند، منابع و امکانات جهان را برای انسانها آفریده و آن را رام ایشان ساخته است، با تأکید بر تصرف در عوامل تولید، آدمی را به آباد کردن زمین و برطرف ساختن نیازهای معیشتی خود تشویق فرموده و به گونههای مختلف، اهمیت آن را نمایان ساخته است. <ref> متن کتاب، ص63. </ref> | ||
* اهمیت اعتدال تا آنجاست که حتی صرف مال در راه خدا و انفاق نیز بایستی در حدّ میانه و به دور از افراط و تفریط انجام گیرد: «وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا.» (اسراء/ 29.) ... | * اهمیت اعتدال تا آنجاست که حتی صرف مال در راه خدا و انفاق نیز بایستی در حدّ میانه و به دور از افراط و تفریط انجام گیرد: «وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا.» (اسراء/ 29.) ...<ref> متن کتاب، ص279. </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۳۰
| اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ایروانی، جواد (نويسنده) |
| ناشر | دانشگاه علوم اسلامی رضوی |
| مکان نشر | ایران - مشهد مقدس |
| سال نشر | 1396ش |
| چاپ | 3 |
| شابک | 978-964-7673-24-2 |
| موضوع | اسلام و اقتصاد - اقتصاد - جنبههای اخلاقی - قرآن - اقتصاد - اخلاق اسلامی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف9الف3 230/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث ، از آثار استاد دانشگاه علوم اسلامی رضوی،جواد ایروانی (متولد 1355ش) به تبیین و ارائه راهکارهای اسلامی برای رشد و توسعه اقتصادی و گسترش عدالت اجتماعی میپردازد و چگونگی تأمین این هدف را با تعمیق و تقویت ارزشهای اخلاقی در کار، تولید، توزیع و مصرف توضیح میدهد.
هدف و روش
- «دانشگاه علوم اسلامی رضوی» یادآور شده است کهکه در عصر حاضر، با وجود دغدغه سالمسازی فعالیتها و مقابله با مفاسد اقتصادی و ایجاد و گسترش عدالت اجتماعی و رفاه عمومی، پژوهش جامعی در زمینه «اخلاق اقتصادی» بهویژه از دیدگاه اسلامی صورت نگرفته است و کتاب حاضر میکوشد این خلأ تحقیقاتی را برطرف کند. [۱]
- جواد ایروانی با تأکید بر اینکه مراد ما از «اخلاق اقتصادی»، مجموعهای از صفات و رفتارهایی است که دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و مطلوب، سالمسازی فعالیتهای اقتصادی و مصرف بهینه را هدف خود قرار میدهد و فرد مسلمان، در پرتو اعتقادات دینی، خود را پایبند به اجرای آن میداند، چند نکته را افزوده است از جمله:
- منظور از مسائل اخلاقی، تنها مستحبات و مکروهات نیست، بلکه بخشی از آن، در حوزه واجبات و محرمات، جای میگیرند.
- بسیاری از مسائل حقوقی نیز میتواند از جهتی، اخلاقی باشد و در چارچوب اخلاق تبیین شود.
- پشتوانه اجرایی احکام اخلاقی، -بهویژه در موارد عدم منع یا وجود گریزگاه قانونی- الزام درونی برخاسته از اعتقادات دینی و وجدان انسانی و نیز توجه به آثار مثبت اقتصادی آن است.
- بیشتر مباحث این کتاب بر استفاده از آیات و روایات معتبر، با تأکید بر ارزیابی دلالی بهجای سندی، تمرکز یافته است.
- کوشش شده است که کارکردهای اقتصادی آموزههای اخلاقی به زبان اقتصاد معاصر بیان گردد و تنها به آثار معنوی آن بسنده نشود. [۲]
ساختار و محتوا
- این اثر از 4 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- کلیات و مبانی: به تعاریف اخلاق و اقتصاد، نقد جدایی اخلاق از اقتصاد، و مبانی جهانبینی و انسانشناختی مکاتب اقتصادی (سرمایهداری، سوسیالیسم، اسلام) میپردازد.
- اخلاق کار و تولید: ارزش کار در اسلام، فلسفه و آثار کار (اقتصادی، روحی-اخلاقی، اجتماعی)، و عوامل مؤثر بر وجدان کاری و نقش ارزشهای معنوی در رشد اقتصادی را بررسی میکند.
- اخلاق توزیع و تجارت: مبانی اخلاقی توزیع ثروت در اسلام (مالکیت خدا، عدالت و اخوت)، آسیبشناسی توزیع ثروت (مانند تکاثر)، و اخلاق تجارت (مانند توجه به معنویات، عدالت، نفی کمفروشی، نفی غش و احتکار) را تشریح میکند.
- اخلاق مصرف: اهداف و محدودیتهای مصرف، نفی اسراف و تبذیر، و اصول مصرفی مانند اعتدال، سادهزیستی و قناعت را مورد بحث قرار میدهد.
نمونه مباحث
- فعالیت تولیدی، عنصر اساسی در کسب درآمد است. قرآن کریم در آیات فراوان، با یادآوری این که خداوند، منابع و امکانات جهان را برای انسانها آفریده و آن را رام ایشان ساخته است، با تأکید بر تصرف در عوامل تولید، آدمی را به آباد کردن زمین و برطرف ساختن نیازهای معیشتی خود تشویق فرموده و به گونههای مختلف، اهمیت آن را نمایان ساخته است. [۳]
- اهمیت اعتدال تا آنجاست که حتی صرف مال در راه خدا و انفاق نیز بایستی در حدّ میانه و به دور از افراط و تفریط انجام گیرد: «وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا.» (اسراء/ 29.) ...[۴]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.