نصيحة الملوك: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌نور
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR67214J1.jpg | عنوان = نصيحة الملوك | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ماوردی، علی بن محمد (نويسنده) خضر، خضر محمد (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /م2ن6 49 JC | موضوع = |ناشر | ناشر = مکتبة الفلاح | مکا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''نصيحة الملوک''' کتابی است منسوب به [[ماوردی، علی بن محمد|علی بن محمد ماوردی]] (364- 450ق) در موعظه‌گری و نصیحت پادشاهان و اخلاق سیاسی.
'''نصيحة الملوک''' کتابی است منسوب به [[ماوردی، علی بن محمد|علی بن محمد ماوردی]] (364- 450ق) در موعظه‌گری و نصیحت پادشاهان و اخلاق سیاسی.


این‌ اثر‌ منسوب به ماوردی است و احتمال داده شده از احمدبن سهل (ابوزید بلخی) باشد، اما حاجی‌ خلیفه‌ آن را از ماوردی دانسته است<ref>ر.ک: نوری، محمد، 210</ref>.
این‌ اثر‌ منسوب به [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] است و احتمال داده شده از [[ابوزید، احمد بن سهل|احمد بن سهل (ابوزید بلخی)]] باشد، اما [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی‌ خلیفه‌]] آن را از [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] دانسته است<ref>ر.ک: نوری، محمد، 210</ref>.


نویسنده در این کتاب، تقسیم‌ ده‌گانه‌ای از موضوع‌های سیاسی ارائه کرده است که عبارتند از: «تحقیق در باب پندپذیری»، «فضایل پادشاهان و آنچه باید برای خود اختیار کنند»، «صفاتی که باعث فساد در پادشاهی و سلطنت می‌شود»، «درمان قساوت قلب»، «خودسازی و انضباط نفس»، «سیاست خصوصی خانواده، فرزندان، خویشاوندان، خدمتکاران و سربازان»، «سیاست عمومی و تدبیر اهل مملکت»، «تدبیر ثروت»، «تدبیر دشمنان و صاحبان صفات بد»، «ارائه نیات و جستجوی تأویل»<ref>ر.ک: همان،ص211</ref>،<ref>  ر.ک: مقدمه محقق، ص19</ref>، <ref>  ر.ک: متن کتاب، ص37-36</ref>.
نویسنده در این کتاب، تقسیم‌ ده‌گانه‌ای از موضوع‌های سیاسی ارائه کرده است که عبارتند از: «تحقیق در باب پندپذیری»، «فضایل پادشاهان و آنچه باید برای خود اختیار کنند»، «صفاتی که باعث فساد در پادشاهی و سلطنت می‌شود»، «درمان قساوت قلب»، «خودسازی و انضباط نفس»، «سیاست خصوصی خانواده، فرزندان، خویشاوندان، خدمتکاران و سربازان»، «سیاست عمومی و تدبیر اهل مملکت»، «تدبیر ثروت»، «تدبیر دشمنان و صاحبان صفات بد»، «ارائه نیات و جستجوی تأویل»<ref>ر.ک: همان،ص211</ref>،<ref>  ر.ک: مقدمه محقق، ص19</ref>، <ref>  ر.ک: متن کتاب، ص37-36</ref>.
سیمای‌ مباحث‌ این اثر موعظه‌گری، نصیحت و اخلاق سیاسی، نه همانند «الاحکام السلطانية» بیان وجوب و حرمت‌های فقهی است. ماوردی در مقدمه، خود را ملتزم به احادیثی همچون «انما ‌الدین‌ النصیحه، قیل: لمن یا رسول الله، قال: لله ولرسوله ولائمه المسلمین وجماعتهم» دانسته و مصداق اتم نصیحت را موعظه زمامدار می‌داند<ref> نوری، محمد، ص212</ref>.
سیمای‌ مباحث‌ این اثر موعظه‌گری، نصیحت و اخلاق سیاسی، نه همانند «الاحکام السلطانية» بیان وجوب و حرمت‌های فقهی است. [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] در مقدمه، خود را ملتزم به احادیثی همچون «انما ‌الدین‌ النصیحه، قیل: لمن یا رسول الله، قال: لله ولرسوله ولائمه المسلمین وجماعتهم» دانسته و مصداق اتم نصیحت را موعظه زمامدار می‌داند<ref> نوری، محمد، ص212</ref>.


اخلاق سیاسی‌ در‌ کنار مباحث دیگر سیاست مانند فلسفه و فقه سیاسی، دارای اهمیت فراوان است، از این رو ماوردی جنبه‌های مختلف‌ اخلاق‌ سیاسی‌ را در این اثر بررسی کرده است. وظایف زمامدار در‌ تهذیب و تزکیه نفس خودش، تربیت و بهسازی روانی و اخلاقی نزدیکان و خانواده‌اش و تربیت مستمر خادمان و حفاظت از اخلاقیات ممدوح‌ و بازداشتن‌ آنان‌ از خصال ناپسند، هم‌چنین روش‌های اکتساب صفات نیکو، بخشی‌ از مباحث‌ کتاب و بخش دیگر، اخلاقیات دستگاه‌های دولتی است. حاکم عهده‌دار ایجاد و حراست از صفات‌ و خصایل‌ نیکو‌ در نظامیان، مسئولان اقتصادی و مسئولان اداری است. حتی اخلاق شرعی هرگونه برخورد‌ عذرآمیز‌ با‌ دشمنان را برنمی‌تابد و ماوردی مناسبات صحیح با دشمن و اهل جنایت را برشمرده است‌. این‌ که حاکم چه نوع لباسی بپوشد و در کدام ظرف تناول طعام نماید از دیدگاه‌ اخلاق‌ دینی جای سخن دارد. علل اخلاق همانند علل احکام در زمینه سیاست‌ در‌خور‌ توجه و در باب سوم و لابه‌لای فصل‌های دیگر مطرح شده و پیآمدهای اخلاق‌ مذموم‌ که به تباهی کیان دولت منجر می‌گردد تعلیل گردیده است<ref>همان</ref>.
اخلاق سیاسی‌ در‌ کنار مباحث دیگر سیاست مانند فلسفه و فقه سیاسی، دارای اهمیت فراوان است، از این رو [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] جنبه‌های مختلف‌ اخلاق‌ سیاسی‌ را در این اثر بررسی کرده است. وظایف زمامدار در‌ تهذیب و تزکیه نفس خودش، تربیت و بهسازی روانی و اخلاقی نزدیکان و خانواده‌اش و تربیت مستمر خادمان و حفاظت از اخلاقیات ممدوح‌ و بازداشتن‌ آنان‌ از خصال ناپسند، هم‌چنین روش‌های اکتساب صفات نیکو، بخشی‌ از مباحث‌ کتاب و بخش دیگر، اخلاقیات دستگاه‌های دولتی است. حاکم عهده‌دار ایجاد و حراست از صفات‌ و خصایل‌ نیکو‌ در نظامیان، مسئولان اقتصادی و مسئولان اداری است. حتی اخلاق شرعی هرگونه برخورد‌ عذرآمیز‌ با‌ دشمنان را برنمی‌تابد و ماوردی مناسبات صحیح با دشمن و اهل جنایت را برشمرده است‌. این‌ که حاکم چه نوع لباسی بپوشد و در کدام ظرف تناول طعام نماید از دیدگاه‌ اخلاق‌ دینی جای سخن دارد. علل اخلاق همانند علل احکام در زمینه سیاست‌ در‌خور‌ توجه و در باب سوم و لابه‌لای فصل‌های دیگر مطرح شده و پیآمدهای اخلاق‌ مذموم‌ که به تباهی کیان دولت منجر می‌گردد تعلیل گردیده است<ref>همان</ref>.


مقبولیت دولت‌ به‌ دو‌ نوع مشروعیت حقوقی و مشروعیت اخلاقی یا روان‌شناسانه منقسم است. هر نظام حکمرانی از دو‌ منبع‌ حقوق و اخلاق کسب وجاهت و مشروعیت می‌نماید. تمام سعی ماوردی در این کتاب، تبیین‌ مشروعیت اخلاقی نظام سیاسی
مقبولیت دولت‌ به‌ دو‌ نوع مشروعیت حقوقی و مشروعیت اخلاقی یا روان‌شناسانه منقسم است. هر نظام حکمرانی از دو‌ منبع‌ حقوق و اخلاق کسب وجاهت و مشروعیت می‌نماید. تمام سعی [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] در این کتاب، تبیین‌ مشروعیت اخلاقی نظام سیاسی
خلافت است<ref>همان،ص212-213</ref>.
خلافت است<ref>همان،ص212-213</ref>.


خط ۴۹: خط ۴۹:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:نظریه‌های سیاسی، حکومت، نظریه‌های حکومتی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[ar:نصيحة الملوك]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1404]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مرداد 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط فریدون سبحانی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مرداد 1404 توسط فریدون سبحانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۵۸

نصيحة الملوك
نصيحة الملوك
پدیدآورانماوردی، علی بن محمد (نويسنده) خضر، خضر محمد (محقق)
ناشرمکتبة الفلاح
مکان نشرکویت
سال نشر1403ق - 1983م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/م2ن6 49 JC
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نصيحة الملوک کتابی است منسوب به علی بن محمد ماوردی (364- 450ق) در موعظه‌گری و نصیحت پادشاهان و اخلاق سیاسی.

این‌ اثر‌ منسوب به ماوردی است و احتمال داده شده از احمد بن سهل (ابوزید بلخی) باشد، اما حاجی‌ خلیفه‌ آن را از ماوردی دانسته است[۱].

نویسنده در این کتاب، تقسیم‌ ده‌گانه‌ای از موضوع‌های سیاسی ارائه کرده است که عبارتند از: «تحقیق در باب پندپذیری»، «فضایل پادشاهان و آنچه باید برای خود اختیار کنند»، «صفاتی که باعث فساد در پادشاهی و سلطنت می‌شود»، «درمان قساوت قلب»، «خودسازی و انضباط نفس»، «سیاست خصوصی خانواده، فرزندان، خویشاوندان، خدمتکاران و سربازان»، «سیاست عمومی و تدبیر اهل مملکت»، «تدبیر ثروت»، «تدبیر دشمنان و صاحبان صفات بد»، «ارائه نیات و جستجوی تأویل»[۲]،[۳]، [۴]. سیمای‌ مباحث‌ این اثر موعظه‌گری، نصیحت و اخلاق سیاسی، نه همانند «الاحکام السلطانية» بیان وجوب و حرمت‌های فقهی است. ماوردی در مقدمه، خود را ملتزم به احادیثی همچون «انما ‌الدین‌ النصیحه، قیل: لمن یا رسول الله، قال: لله ولرسوله ولائمه المسلمین وجماعتهم» دانسته و مصداق اتم نصیحت را موعظه زمامدار می‌داند[۵].

اخلاق سیاسی‌ در‌ کنار مباحث دیگر سیاست مانند فلسفه و فقه سیاسی، دارای اهمیت فراوان است، از این رو ماوردی جنبه‌های مختلف‌ اخلاق‌ سیاسی‌ را در این اثر بررسی کرده است. وظایف زمامدار در‌ تهذیب و تزکیه نفس خودش، تربیت و بهسازی روانی و اخلاقی نزدیکان و خانواده‌اش و تربیت مستمر خادمان و حفاظت از اخلاقیات ممدوح‌ و بازداشتن‌ آنان‌ از خصال ناپسند، هم‌چنین روش‌های اکتساب صفات نیکو، بخشی‌ از مباحث‌ کتاب و بخش دیگر، اخلاقیات دستگاه‌های دولتی است. حاکم عهده‌دار ایجاد و حراست از صفات‌ و خصایل‌ نیکو‌ در نظامیان، مسئولان اقتصادی و مسئولان اداری است. حتی اخلاق شرعی هرگونه برخورد‌ عذرآمیز‌ با‌ دشمنان را برنمی‌تابد و ماوردی مناسبات صحیح با دشمن و اهل جنایت را برشمرده است‌. این‌ که حاکم چه نوع لباسی بپوشد و در کدام ظرف تناول طعام نماید از دیدگاه‌ اخلاق‌ دینی جای سخن دارد. علل اخلاق همانند علل احکام در زمینه سیاست‌ در‌خور‌ توجه و در باب سوم و لابه‌لای فصل‌های دیگر مطرح شده و پیآمدهای اخلاق‌ مذموم‌ که به تباهی کیان دولت منجر می‌گردد تعلیل گردیده است[۶].

مقبولیت دولت‌ به‌ دو‌ نوع مشروعیت حقوقی و مشروعیت اخلاقی یا روان‌شناسانه منقسم است. هر نظام حکمرانی از دو‌ منبع‌ حقوق و اخلاق کسب وجاهت و مشروعیت می‌نماید. تمام سعی ماوردی در این کتاب، تبیین‌ مشروعیت اخلاقی نظام سیاسی خلافت است[۷].

پانویس

  1. ر.ک: نوری، محمد، 210
  2. ر.ک: همان،ص211
  3. ر.ک: مقدمه محقق، ص19
  4. ر.ک: متن کتاب، ص37-36
  5. نوری، محمد، ص212
  6. همان
  7. همان،ص212-213

منابع مقاله

  1. مقدمه کتاب؛
  2. نوری، محمد، «نگارش‌ها و گرایش‌های سیاسی ماوردی، پایگاه مجلات تخصصی نور، حکومت اسلامی، زمستان 1375- شماره 2، به آدرس:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/118687

وابسته‌ها