ادبیات پهلوی

ادبیات پهلوی تألیف کارلو ج. چرتی، ایران‌شناس ایتالیایی، با ترجمه پانته‌آ ثریا (متولد 1353ش)؛ این کتاب راهنمای جامعی برای شناخت ادبیات فارسی میانه (پهلوی) و متون برجای‌مانده از این دوره است.

ادبیات پهلوی
پدیدآوران	چرتی، کارلو ج. (نویسنده) ثریا، پانته‌آ (مترجم)
عنوان‌های دیگر	La letteratura Pahlavi
ناشر	فرزان روز
مکان نشر	تهران
سال نشر	1395
چاپ	يکم
شابک	‎978-964-321-399-2
موضوع	ادبیات پهلوی -- تاریخ و نقد
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	1395 4الف4چ / 1718 PIR

ساختار

کتاب در 9 فصل اصلی به بررسی متون مختلف پهلوی از جمله متون دینی، کیهان‌شناسی، اندرزنامه‌ها و متون حقوقی می‌پردازد.

گزارش کتاب

کتاب «ادبیات پهلوی» نوشته کارلو ج. چرتی، استاد برجسته ایران‌شناسی، مرجع جامعی برای شناخت ادبیات فارسی میانه است. این اثر که توسط پانته‌آ ثریا به فارسی ترجمه شده، به بررسی نظام‌مند متون پهلوی می‌پردازد که عمدتاً مربوط به دورۀ ساسانی و سده‌های نخستین اسلامی هستند.

چرتی در فصل اول به معرفی زبان فارسی میانه و ویژگی‌های آن می‌پردازد و جایگاه این زبان را در میان زبان‌های ایرانی تحلیل می‌کند. فصل دوم به «ترجمه متون اوستایی» اختصاص دارد و فرایند ترجمه متون مقدس زرتشتی به فارسی میانه را بررسی می‌کند.

فصل سوم به تحلیل «دینکرد» به عنوان یکی از مهم‌ترین متون پهلوی می‌پردازد. فصل چهارم به «بندهش» و دیگر متون کیهان‌شناختی اختصاص دارد. نویسنده در فصل پنجم متون معادشناسی مانند «ارداویرافنامه» و «زند بهمن یسن» را بررسی می‌کند.

فصل ششم به متون فقهی و حقوقی مانند «دادستان دینیگ» می‌پردازد. فصل هفتم اندرزنامه‌های پهلوی را تحلیل می‌کند و فصل هشتم به بررسی «مادیان هزاردستان» اختصاص دارد. فصل پایانی نیز به کوته‌نوشت‌های متون پهلوی می‌پردازد.

چرتی در هر فصل ابتدا به معرفی نسخه‌های موجود و تاریخچه مطالعات آن متن می‌پردازد، سپس به تحلیل محتوایی اثر و ویژگی‌های زبانی آن توجه نشان می‌دهد. کتاب با کتاب‌شناسی جامعی به پایان می‌رسد که مرجع ارزشمندی برای پژوهشگران این حوزه محسوب می‌شود.

ترجمه روان و دقیق پانته‌آ ثریا همراه با حفظ اصطلاحات تخصصی، این اثر را به منبعی معتبر برای دانشجویان و پژوهشگران زبان‌ها و ادبیات ایرانی تبدیل کرده است.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات