الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR90394J1.jpg | عنوان = الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة | عنوانهای دیگر = ثلاثیات و رباعیات | پدیدآورندگان | پدیدآوران = امیر، محمد بن اسماعیل (نويسنده) عمر، عمرو علی (گردآورنده) |زبان | زبان = عربی | کد کنگر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة و معه ثلاثيات و رباعيات الإمام الحافظ الطبراني'''، مشتمل بر سه رساله با عناوین زیر است: | '''الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة و معه ثلاثيات و رباعيات الإمام الحافظ الطبراني'''، مشتمل بر سه رساله با عناوین زیر است: | ||
«الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»، تألیف محمد بن اسماعیل صنعانی (متوفی 1182ق)، «ثلاثيات» و «رباعيات» تألیف سلیمان بن احمد طبرانی (متوفی 360ق). | «الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»، تألیف [[امیر، محمد بن اسماعیل|محمد بن اسماعیل صنعانی]] (متوفی 1182ق)، «ثلاثيات» و «رباعيات» تألیف [[طبرانی، سلیمان بن احمد|سلیمان بن احمد طبرانی]] (متوفی 360ق). | ||
==سبک نگارش== | ==سبک نگارش== | ||
کتاب با ترکیبی از سبکهای تحلیلی، توضیحی و گردآوری به نگارش درآمده است. بخش مربوط به صنعانی، تحلیلی و پژوهشی است که به روشن کردن مسائل مربوط به نامگذاری معاجم طبرانی میپردازد و با استناد به اقوال مختلف و ویژگیهای معاجم، توضیحات مستدلی را ارائه میدهد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23</ref>. | کتاب با ترکیبی از سبکهای تحلیلی، توضیحی و گردآوری به نگارش درآمده است. بخش مربوط به صنعانی، تحلیلی و پژوهشی است که به روشن کردن مسائل مربوط به نامگذاری معاجم طبرانی میپردازد و با استناد به اقوال مختلف و ویژگیهای معاجم، توضیحات مستدلی را ارائه میدهد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23</ref>. | ||
بخشهای «ثلاثيات» و «رباعيات» طبرانی، بهصورت مجموعهای از احادیث با سند کامل ارائه شدهاند که نشاندهنده سبک گردآوری و مستندسازی دقیق است<ref>ر.ک: همان، ص33 و 41</ref>. علاوه بر این، تحقیق و تعلیق دقیق توسط محقق، شامل افزودن شمارهگذاری، اعرابگذاری و توضیحات برای وضوح بیشتر مطالب، بر ارزش علمی اثر افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>. در مجموع، سبک نگارش این اثر، تلفیقی از تبیین علمی، گردآوری متون اصلی و تحقیق محققانه است. | بخشهای «ثلاثيات» و «رباعيات» طبرانی، بهصورت مجموعهای از احادیث با سند کامل ارائه شدهاند که نشاندهنده سبک گردآوری و مستندسازی دقیق است<ref>ر.ک: همان، ص33 و 41</ref>. علاوه بر این، تحقیق و تعلیق دقیق توسط محقق، شامل افزودن شمارهگذاری، اعرابگذاری و توضیحات برای وضوح بیشتر مطالب، بر ارزش علمی اثر افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>. در مجموع، سبک نگارش این اثر، تلفیقی از تبیین علمی، گردآوری متون اصلی و تحقیق محققانه است. | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
این اثر از چندین جهت حائز اهمیت است: | این اثر از چندین جهت حائز اهمیت است: | ||
# توضیح و رفع ابهام از مسائل مهم حدیثی: رساله امیر صنعانی به سؤالی کلیدی در علم حدیث، یعنی نامگذاری و ویژگیهای سه معجم بزرگ طبرانی (معجم | # توضیح و رفع ابهام از مسائل مهم حدیثی: رساله امیر صنعانی به سؤالی کلیدی در علم حدیث، یعنی نامگذاری و ویژگیهای سه معجم بزرگ طبرانی ([[المعجم الكبير|معجم کبیر]]، [[المعجم الأوسط|اوسط]] و [[المعجم الصغیر|صغیر]]) پاسخ میدهد و ابهامات موجود در این زمینه را برطرف میکند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23</ref>. این امر، به فهم عمیقتر آثار [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] کمک شایانی میکند. | ||
# ارائه احادیث با اسناد عالی: شامل «ثلاثيات» و «رباعيات» امام حافظ طبرانی است. این احادیث به دلیل داشتن سند کوتاه (فقط سه یا چهار واسطه تا پیامبر اکرم(ص))، از نظر متخصصان حدیث از ارزش و اعتبار ویژهای برخوردارند<ref>ر.ک: همان، ص33 و 41</ref>. | # ارائه احادیث با اسناد عالی: شامل «ثلاثيات» و «رباعيات» امام حافظ طبرانی است. این احادیث به دلیل داشتن سند کوتاه (فقط سه یا چهار واسطه تا پیامبر اکرم(ص))، از نظر متخصصان حدیث از ارزش و اعتبار ویژهای برخوردارند<ref>ر.ک: همان، ص33 و 41</ref>. | ||
# گردآوری میراث حدیثی ارزشمند: این کتاب، مجموعهای از آثار دو تن از علمای بزرگ اسلام، محمد بن اسماعیل صنعانی و امام حافظ طبرانی را در یک مجلد گرد آورده است. این گردآوری، به حفظ و نشر متون حدیثی اصیل و مهم کمک میکند و دسترسی محققان و طلاب را به این آثار تسهیل مینماید. | # گردآوری میراث حدیثی ارزشمند: این کتاب، مجموعهای از آثار دو تن از علمای بزرگ اسلام، [[امیر، محمد بن اسماعیل|محمد بن اسماعیل صنعانی]] و [[طبرانی، سلیمان بن احمد|امام حافظ طبرانی]] را در یک مجلد گرد آورده است. این گردآوری، به حفظ و نشر متون حدیثی اصیل و مهم کمک میکند و دسترسی محققان و طلاب را به این آثار تسهیل مینماید. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
این کتاب، مجموعهای از آثار مهم در علوم حدیث را شامل میشود که عمدتاً به دو بخش اصلی تقسیم میشود: رساله امیر صنعانی و مجموعههای حدیثی ثلاثيات و رباعيات طبرانی. | این کتاب، مجموعهای از آثار مهم در علوم حدیث را شامل میشود که عمدتاً به دو بخش اصلی تقسیم میشود: رساله [[امیر، محمد بن اسماعیل|امیر صنعانی]] و مجموعههای حدیثی ثلاثيات و رباعيات طبرانی. | ||
مقدمه و زندگینامه نویسندگان: کتاب با مقدمهای از محقق، آغاز میشود که هدف از تدوین و انتشار این اثر را توضیح میدهد. در این مقدمه بر اهمیت عرضه و توضیح رسالههای مهم در علوم حدیث، بهویژه آثار صنعانی و طبرانی، تأکید شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>. در ادامه، زندگینامه مختصری از | مقدمه و زندگینامه نویسندگان: کتاب با مقدمهای از محقق، آغاز میشود که هدف از تدوین و انتشار این اثر را توضیح میدهد. در این مقدمه بر اهمیت عرضه و توضیح رسالههای مهم در علوم حدیث، بهویژه آثار [[امیر، محمد بن اسماعیل|صنعانی]] و [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]]، تأکید شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>. در ادامه، زندگینامه مختصری از «[[امیر، محمد بن اسماعیل|امير صنعانی]]» شامل نام، تولد، اساتید، شاگردان و آثار منتشرشدهاش و همچنین شرح حال «[[طبرانی، سلیمان بن احمد|حافظ طبرانی]]» شامل نام، محل تولد، اساتید و آثارش، از جمله معاجم حدیثیاش، ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص9-15</ref>. | ||
«الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»: رسالهای از محمد بن اسماعیل صنعانی است که به پرسشی درباره نامگذاری سه معجم معروف امام طبرانی (معجم | «الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»: رسالهای از [[امیر، محمد بن اسماعیل|محمد بن اسماعیل صنعانی]] است که به پرسشی درباره نامگذاری سه معجم معروف امام طبرانی ([[المعجم الكبير|معجم کبیر]]، [[المعجم الأوسط|معجم اوسط]] و [[المعجم الصغیر|معجم صغیر]]) پاسخ میدهد. [[امیر، محمد بن اسماعیل|صنعانی]] در این رساله توضیح میدهد که آیا این نامها توسط خود [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] به معاجم داده شده یا خیر. او با استناد به اقوال علما و با تبیین ویژگیهای هریک از این معاجم، بهتفصیل به این مسئله میپردازد و ادله خود را مطرح میکند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23.</ref> | ||
ثلاثيات الطبراني: این بخش با عنوان «جزء فيه ثلاثيات الطبراني رحمه الله تعالى»، مجموعهای از احادیثی است که امام طبرانی با تنها سه واسطه از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>. این احادیث با ذکر کامل سند خود ارائه شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص34، 35، 36، 37 و 38</ref>؛ بهعنوان مثال، حدیثی از انس بن مالک نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) را در حال وضو مشاهده کرده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>. برای تدوین این بخش، از نسخ خطی متعددی، از جمله نسخههای موجود در مکتبه عارف حکمت و کتابخانه دانشگاه لیدن، استفاده شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص17-18</ref>. | ثلاثيات الطبراني: این بخش با عنوان «جزء فيه ثلاثيات الطبراني رحمه الله تعالى»، مجموعهای از احادیثی است که [[طبرانی، سلیمان بن احمد|امام طبرانی]] با تنها سه واسطه از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>. این احادیث با ذکر کامل سند خود ارائه شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص34، 35، 36، 37 و 38</ref>؛ بهعنوان مثال، حدیثی از انس بن مالک نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) را در حال وضو مشاهده کرده است<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>. برای تدوین این بخش، از نسخ خطی متعددی، از جمله نسخههای موجود در مکتبه عارف حکمت و کتابخانه دانشگاه لیدن، استفاده شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص17-18</ref>. | ||
رباعيات الطبراني: این قسمت، شامل احادیثی است که امام طبرانی با چهار واسطه از پیامبر اکرم روایت کرده و بهطور خاص از کتاب | رباعيات الطبراني: این قسمت، شامل احادیثی است که [[طبرانی، سلیمان بن احمد|امام طبرانی]] با چهار واسطه از پیامبر اکرم روایت کرده و بهطور خاص از کتاب «[[المعجم الكبير]]» او استخراج شدهاند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص41</ref>. همانند ثلاثیات، این احادیث نیز با سند کامل ذکر شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص42، 43، 44، 45 و 46</ref>. | ||
برای تدوین این بخش نیز نسخ خطی گوناگونی، از جمله نسخهای از کتابخانه دانشگاه لیدن، بررسی شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص19</ref>. | برای تدوین این بخش نیز نسخ خطی گوناگونی، از جمله نسخهای از کتابخانه دانشگاه لیدن، بررسی شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص19</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۲: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:حدیث]] | ||
[[رده:متون احادیث]] | |||
[[رده:احادیث اهل سنت]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مرداد 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ تیر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ تیر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1404 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1404 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۳
الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة و معه ثلاثيات و رباعيات الإمام الحافظ الطبراني، مشتمل بر سه رساله با عناوین زیر است: «الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»، تألیف محمد بن اسماعیل صنعانی (متوفی 1182ق)، «ثلاثيات» و «رباعيات» تألیف سلیمان بن احمد طبرانی (متوفی 360ق).
| الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امیر، محمد بن اسماعیل (نويسنده) عمر، عمرو علی (گردآورنده) |
| عنوانهای دیگر | ثلاثیات و رباعیات |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1412ق - 1991م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ط2 م708 122 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
سبک نگارش
کتاب با ترکیبی از سبکهای تحلیلی، توضیحی و گردآوری به نگارش درآمده است. بخش مربوط به صنعانی، تحلیلی و پژوهشی است که به روشن کردن مسائل مربوط به نامگذاری معاجم طبرانی میپردازد و با استناد به اقوال مختلف و ویژگیهای معاجم، توضیحات مستدلی را ارائه میدهد[۱].
بخشهای «ثلاثيات» و «رباعيات» طبرانی، بهصورت مجموعهای از احادیث با سند کامل ارائه شدهاند که نشاندهنده سبک گردآوری و مستندسازی دقیق است[۲]. علاوه بر این، تحقیق و تعلیق دقیق توسط محقق، شامل افزودن شمارهگذاری، اعرابگذاری و توضیحات برای وضوح بیشتر مطالب، بر ارزش علمی اثر افزوده است[۳]. در مجموع، سبک نگارش این اثر، تلفیقی از تبیین علمی، گردآوری متون اصلی و تحقیق محققانه است.
اهمیت کتاب
این اثر از چندین جهت حائز اهمیت است:
- توضیح و رفع ابهام از مسائل مهم حدیثی: رساله امیر صنعانی به سؤالی کلیدی در علم حدیث، یعنی نامگذاری و ویژگیهای سه معجم بزرگ طبرانی (معجم کبیر، اوسط و صغیر) پاسخ میدهد و ابهامات موجود در این زمینه را برطرف میکند[۴]. این امر، به فهم عمیقتر آثار طبرانی کمک شایانی میکند.
- ارائه احادیث با اسناد عالی: شامل «ثلاثيات» و «رباعيات» امام حافظ طبرانی است. این احادیث به دلیل داشتن سند کوتاه (فقط سه یا چهار واسطه تا پیامبر اکرم(ص))، از نظر متخصصان حدیث از ارزش و اعتبار ویژهای برخوردارند[۵].
- گردآوری میراث حدیثی ارزشمند: این کتاب، مجموعهای از آثار دو تن از علمای بزرگ اسلام، محمد بن اسماعیل صنعانی و امام حافظ طبرانی را در یک مجلد گرد آورده است. این گردآوری، به حفظ و نشر متون حدیثی اصیل و مهم کمک میکند و دسترسی محققان و طلاب را به این آثار تسهیل مینماید.
گزارش محتوا
این کتاب، مجموعهای از آثار مهم در علوم حدیث را شامل میشود که عمدتاً به دو بخش اصلی تقسیم میشود: رساله امیر صنعانی و مجموعههای حدیثی ثلاثيات و رباعيات طبرانی.
مقدمه و زندگینامه نویسندگان: کتاب با مقدمهای از محقق، آغاز میشود که هدف از تدوین و انتشار این اثر را توضیح میدهد. در این مقدمه بر اهمیت عرضه و توضیح رسالههای مهم در علوم حدیث، بهویژه آثار صنعانی و طبرانی، تأکید شده است[۶]. در ادامه، زندگینامه مختصری از «امير صنعانی» شامل نام، تولد، اساتید، شاگردان و آثار منتشرشدهاش و همچنین شرح حال «حافظ طبرانی» شامل نام، محل تولد، اساتید و آثارش، از جمله معاجم حدیثیاش، ارائه شده است[۷].
«الوجه في تسمية الطبراني لمعاجمه الثلاثة»: رسالهای از محمد بن اسماعیل صنعانی است که به پرسشی درباره نامگذاری سه معجم معروف امام طبرانی (معجم کبیر، معجم اوسط و معجم صغیر) پاسخ میدهد. صنعانی در این رساله توضیح میدهد که آیا این نامها توسط خود طبرانی به معاجم داده شده یا خیر. او با استناد به اقوال علما و با تبیین ویژگیهای هریک از این معاجم، بهتفصیل به این مسئله میپردازد و ادله خود را مطرح میکند[۸]
ثلاثيات الطبراني: این بخش با عنوان «جزء فيه ثلاثيات الطبراني رحمه الله تعالى»، مجموعهای از احادیثی است که امام طبرانی با تنها سه واسطه از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده است[۹]. این احادیث با ذکر کامل سند خود ارائه شدهاند[۱۰]؛ بهعنوان مثال، حدیثی از انس بن مالک نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) را در حال وضو مشاهده کرده است[۱۱]. برای تدوین این بخش، از نسخ خطی متعددی، از جمله نسخههای موجود در مکتبه عارف حکمت و کتابخانه دانشگاه لیدن، استفاده شده است[۱۲].
رباعيات الطبراني: این قسمت، شامل احادیثی است که امام طبرانی با چهار واسطه از پیامبر اکرم روایت کرده و بهطور خاص از کتاب «المعجم الكبير» او استخراج شدهاند[۱۳]. همانند ثلاثیات، این احادیث نیز با سند کامل ذکر شدهاند[۱۴].
برای تدوین این بخش نیز نسخ خطی گوناگونی، از جمله نسخهای از کتابخانه دانشگاه لیدن، بررسی شده است[۱۵].
پانویس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص33 و 41
- ↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص7
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص33 و 41
- ↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص7
- ↑ ر.ک: همان، ص9-15
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص23.
- ↑ ر.ک: همان، ص33
- ↑ ر.ک: همان، ص34، 35، 36، 37 و 38
- ↑ ر.ک: همان، ص34
- ↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص17-18
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص41
- ↑ ر.ک: همان، ص42، 43، 44، 45 و 46
- ↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص19
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.