العرش و ما روي فيه

كتاب العرش و ما روي فيه، مجموعه‌ای است از روایاتی که از طریق محمد بن عثمان بن ابی‌شیبه عبسی (متوفی 297ق)، درباره عرش الهی و استقرار خداوند بر آن، روایت شده است.

العرش و ما روي فيه
پدیدآوران	ابن ابی‌شیبه، محمد بن عثمان (نويسنده) حمود، محمد بن حمد (محقق)
ناشر	پرینت تودی
مکان نشر	کویت - کویت
سال نشر	1406ق - 1986م
چاپ	1
موضوع	خدا - صفات - عرش - کلام اهل سنت - قرن3ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	4ع2الف 218 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

این کتاب، چنان‌که در مقدمه بدان اشاره شده، برای پاسخ به جهیمه نوشته شده است. آنان گمان دارند که خدا در همه جا هست و بودن او را بالای عرش انکار کرده و پنداشته‌اند معنای آن تشبیه خدا به خلقش است.

کتاب با مقدمه‌ای از محقق آغاز شده است که در آن، ضمن اشاره به موضوع کتاب، انکار جهمیه و نظر ایشان درباره عرش، مورد بررسی قرار گرفته و پس از اشاره به تألیفاتی که در موضوع عرش نوشته شده، شرح حال مختصری از نویسنده در اختیار خواننده قرار گرفته و در پایان، از نسخه خطی کتاب، توثیق نسبت آن به مؤلف و روش تحقیق در آن، سخن به میان آمده است.

ابن ابی‌شیبه در این کتاب، مجموعا 90 روایت را درباره استقرار خداوند بر عرش، از شیوخ و اساتید خود، نقل کرده است. وی سلسله سند هریک از روایات را از اساتید خود تا صحابی و پیامبر(ص)، به‌صورت کامل ذکر کرده است. نخستین روایت کتاب، روایتی است که ابن ابی‌شیبه با سند خود از پیامبر(ص) نقل می‌کند که فرمودند: «كان الله و لا شيء غيره و كان عرشه علی الماء و كتب في الذكر كل شيء هو كائن ثم خلق السماوات...» . ترجمه: خدا بود و هیچ چیزی جز او نبود و عرش او بر آب بود و هرآنچه را که قرار بود باشد در ذکر نوشت، سپس آسمان‌ها را آفرید...

توجه: در آخر نسخه خطی‌ای که محقق آن را مبنای کار خود قرار داده، سماعاتی مربوط به برخی از علما، همچون: احمد بن تیمیه، ابوالحجاج مزی و قاسم بن محمد برزالی، وجود داشته که عینا در آخر کتاب به چاپ رسیده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.