دیوان حکیم کسایی مروزی: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = 3ن908د / 4507 PIR | ||
| موضوع =کسایی مروزی، ٣۴١ - ٣٩۴؟ ق.۔- نقد و تفسير، کسایی مروزی، ٣۴١ ۔٣٩۴؟ ق. دیوان -- نقد و تفسير، شعر فارسی ۔۔ قرن ۴ ق.۔۔ تاریخ و نقد | | موضوع =کسایی مروزی، ٣۴١ - ٣٩۴؟ ق.۔- نقد و تفسير، کسایی مروزی، ٣۴١ ۔٣٩۴؟ ق. دیوان -- نقد و تفسير، شعر فارسی ۔۔ قرن ۴ ق.۔۔ تاریخ و نقد | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| سال نشر =1396 | | سال نشر =1396 | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE153652AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ =يکم | ||
| شابک =978-964-401-523-6 | | شابک =978-964-401-523-6 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان حکیم کسایی مروزی''' | '''دیوان حکیم کسایی مروزی''' مجموعهای از اشعار [[کسائی مروزی|حکیم کسایی مروزی]]، شاعر بزرگ شیعی قرن چهارم هجری است که توسط [[نجفزاده بارفروش، محمدباقر|محمدباقر نجفزاده بارفروش]] گردآوری و شرح شده است. کتاب شامل متن اشعار، شرح و تفسیر آنها، و نمایههای مختلف است و در مجموع ۳۵۷ بیت را در بر میگیرد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
زادگاه و زیستگاه کسایی «مرو» است. «مرو» یا «مروشاهجان» شهری کهن و تاریخی است که در سی فرسنگی شمال شرقی سرخس و شصت فرسنگی طوس خراسان قرار گرفته و به سال 1277 هجری در پی بیکفایتی و بیلیاقتی زمامداران وقت از ایران جدا شده است. | زادگاه و زیستگاه کسایی «مرو» است. «مرو» یا «مروشاهجان» شهری کهن و تاریخی است که در سی فرسنگی شمال شرقی سرخس و شصت فرسنگی طوس خراسان قرار گرفته و به سال 1277 هجری در پی بیکفایتی و بیلیاقتی زمامداران وقت از ایران جدا شده است. | ||
سالروز تولد کسایی 27 شوال 341 هجری برابر با 16 ماه مارس 953 میلادی (سدۀ دهم) است. حضور مناقب و مراثی در اشعار کسایی نشان از این دارد که آیین و مذهب وی شیعه بوده است. میتوان گفت که به لحاظ زیست و زندگی، دورۀ حضور و خودنمایی و ویژگیهای شعری، شعر کسایی در گسترۀ شعر سبک خراسانی و سامانی یا ترکستانی جای دارد. شعر کسایی را از حیث داشتن ویژگی میتوان به بخشهای زیر دستهبندی کرد: | سالروز تولد کسایی 27 شوال 341 هجری برابر با 16 ماه مارس 953 میلادی (سدۀ دهم) است. حضور مناقب و مراثی در اشعار کسایی نشان از این دارد که آیین و مذهب وی شیعه بوده است. میتوان گفت که به لحاظ زیست و زندگی، دورۀ حضور و خودنمایی و ویژگیهای شعری، شعر کسایی در گسترۀ شعر سبک خراسانی و سامانی یا ترکستانی جای دارد. شعر [[کسائی مروزی|کسایی]] را از حیث داشتن ویژگی میتوان به بخشهای زیر دستهبندی کرد: | ||
صور خیال؛ 2. صنایع لفظی و معنوی؛ 3. واژهها و ترکیبها؛ 4. حضور سرودههای انتقادی از خلفای بنیامیه و عباسی، غزنوی و .....؛ 5. حضور سرودههایی در مدح و رثای | صور خیال؛ 2. صنایع لفظی و معنوی؛ 3. واژهها و ترکیبها؛ 4. حضور سرودههای انتقادی از خلفای بنیامیه و عباسی، غزنوی و .....؛ 5. حضور سرودههایی در مدح و رثای اهلبیت حضرت رسول(ص)؛ 6. حضور رنجنامههای شاعر و حکمت و تمثیل و پند و ارشاد؛ 7. گزینش اوزان و بحور شعری و ارزیابی عروضی و قافیهای شعر کسایی در تطور و تحول ادواری خود. | ||
کسایی نیز همانند بسیاری در آفرینشهای ادبی خود به سخنوران پیشین چشم داشته و کوشیده همراه با بهرهوری از اندیشه و روش آنان، گاه سرودههایشان را پیروی کرده یا پاسخ داده باشد. پیرو و مقتدای مهم | کسایی نیز همانند بسیاری در آفرینشهای ادبی خود به سخنوران پیشین چشم داشته و کوشیده همراه با بهرهوری از اندیشه و روش آنان، گاه سرودههایشان را پیروی کرده یا پاسخ داده باشد. پیرو و مقتدای مهم [[کسائی مروزی|کسایی]]، شاعر بزرگ [[رودکی، جعفر بن محمد|رودکی سمرقندی]] است که کسایی همواره از او به نیکی یاد کرده و در کمال ادب و فروتنی و احترام پا جای پای او گذاشته است. | ||
شمار ابیات این متن 357 بیت است که از همۀ دیوانهایی که تاکنون دربارۀ اشعار این شاعر جمعآوری شده، بیشتر است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2946 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | شمار ابیات این متن 357 بیت است که از همۀ دیوانهایی که تاکنون دربارۀ اشعار این شاعر جمعآوری شده، بیشتر است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2946 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات(خرداد 1404) باقی زاده]] | [[رده:مقالات(خرداد 1404) باقی زاده]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1404]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۱۸
دیوان حکیم کسایی مروزی مجموعهای از اشعار حکیم کسایی مروزی، شاعر بزرگ شیعی قرن چهارم هجری است که توسط محمدباقر نجفزاده بارفروش گردآوری و شرح شده است. کتاب شامل متن اشعار، شرح و تفسیر آنها، و نمایههای مختلف است و در مجموع ۳۵۷ بیت را در بر میگیرد.
| دیوان حکیم کسایی مروزی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نجفزاده بارفروش، محمدباقر (نویسنده) |
| ناشر | زوار |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1396 |
| چاپ | يکم |
| شابک | 978-964-401-523-6 |
| موضوع | کسایی مروزی، ٣۴١ - ٣٩۴؟ ق.۔- نقد و تفسير، کسایی مروزی، ٣۴١ ۔٣٩۴؟ ق. دیوان -- نقد و تفسير، شعر فارسی ۔۔ قرن ۴ ق.۔۔ تاریخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 3ن908د / 4507 PIR |
ساختار
این کتاب دارای چهار بخش است: بخش نخست: دربرگیرندۀ دیدگاهها و پیشگفتار؛ دوم: متن اشعار کسایی مروزی؛ سوم: شرح و تعلیل اشعار کسایی و چهارم: نمایهها (نمایۀ واژهها و اعلام کلی، گزیدۀ منابع و ....).
گزارش کتاب
در فرهنگ ایرانی و ادب پارسی روزگاری دراز، حکیم کسی بود که دانای به فلسفه باشد؛ فلسفه هم شامل کلیۀ علوم نظری و عملی، تجربی و انسانی، ظاهره و خفیه میگردید. لذا کسی حکیم بود که به تمام علوم و فضائل آشنا باشد. لیکن با گسترش دامنۀ علوم و درآمدن هر چیزی در دایرۀ آن، دیگر نمیشد به کسی، بدان معنا حکیم گفت. حکیم ابوالحسن علی بن محمد کسایی مروزی شاعری بزرگ و از پیشآهنگان شعر شیعی و متعهدانۀ ادب پارسی است که پس از سالها سکوت در دورۀ معاصر نام و مقام و منزلت او شناخته شده است. شعر کسایی شعری است گونهگونه و سرشار از ویژگیهای ادبی و دینی و اخلاقی، به همین روی تنها در عصر حاضر است که بزرگی او دریافته و شناخته شده است؛ چه در طول و درازای تاریخ پرده و غباری بر سهم و شأن او کشیده شده بود.
نام کسایی بهدرستی روشن نیست. باخرزی در دمية القصر از سخنوری به نام «ابوالحسن علی بن محمد کسایی مروزی» سخن میگوید که آراینده و پیرایندۀ آن آقای احمد آتش این گمان را نزدیک به یقین دانسته که او همان کسایی شاعر معروف باشد. در بررسیهای انجام پذیرفته در رویههای پسین دریافته میشود که این دیدگاه درست است.
ظاهراً لفظ کسایی بر کسی اطلاق میشده که کسا بفروشد یا ببافد یا بپوشد و عدهای از علما بدین نام معروف هستند. کنیه کسایی را نویسندۀ چهار مقاله «ابوالحسن» و نویسندگان «آتشکده» و «مجمع الفصحاء» و «ریاض العارفین» ابواسحاق نوشتهاند.
لقب کسایی در آثار پارسی «مجدالدین ابواسحق» آمده است. نویسندگان آثاری چون «آتشکده» و «مجمع الفصحاء» و قاموس اعلام و ریاض العارفین «مجدالدین» یاد کردهاند. این نظریه بعدها در ریحانة الادب و آثار متأخر تذکره و تاریخ ادبیات و مقالات راه یافته است. به هر حال «کسایی» نامی فراگیرتر و مشهورتر از دیگر نامهای اوست و در متون ادب پارسی شناختهتر و معروفتر است.
زادگاه و زیستگاه کسایی «مرو» است. «مرو» یا «مروشاهجان» شهری کهن و تاریخی است که در سی فرسنگی شمال شرقی سرخس و شصت فرسنگی طوس خراسان قرار گرفته و به سال 1277 هجری در پی بیکفایتی و بیلیاقتی زمامداران وقت از ایران جدا شده است.
سالروز تولد کسایی 27 شوال 341 هجری برابر با 16 ماه مارس 953 میلادی (سدۀ دهم) است. حضور مناقب و مراثی در اشعار کسایی نشان از این دارد که آیین و مذهب وی شیعه بوده است. میتوان گفت که به لحاظ زیست و زندگی، دورۀ حضور و خودنمایی و ویژگیهای شعری، شعر کسایی در گسترۀ شعر سبک خراسانی و سامانی یا ترکستانی جای دارد. شعر کسایی را از حیث داشتن ویژگی میتوان به بخشهای زیر دستهبندی کرد: صور خیال؛ 2. صنایع لفظی و معنوی؛ 3. واژهها و ترکیبها؛ 4. حضور سرودههای انتقادی از خلفای بنیامیه و عباسی، غزنوی و .....؛ 5. حضور سرودههایی در مدح و رثای اهلبیت حضرت رسول(ص)؛ 6. حضور رنجنامههای شاعر و حکمت و تمثیل و پند و ارشاد؛ 7. گزینش اوزان و بحور شعری و ارزیابی عروضی و قافیهای شعر کسایی در تطور و تحول ادواری خود.
کسایی نیز همانند بسیاری در آفرینشهای ادبی خود به سخنوران پیشین چشم داشته و کوشیده همراه با بهرهوری از اندیشه و روش آنان، گاه سرودههایشان را پیروی کرده یا پاسخ داده باشد. پیرو و مقتدای مهم کسایی، شاعر بزرگ رودکی سمرقندی است که کسایی همواره از او به نیکی یاد کرده و در کمال ادب و فروتنی و احترام پا جای پای او گذاشته است.
شمار ابیات این متن 357 بیت است که از همۀ دیوانهایی که تاکنون دربارۀ اشعار این شاعر جمعآوری شده، بیشتر است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات