التعليقة على كتاب سيبويه: تفاوت میان نسخه‌ها

التعليقة على كتاب سيبويه
التعليقة على كتاب سيبويه
پدیدآوران	فارسی، حسن بن احمد (نويسنده) سیبویه، عمرو بن عثمان (نویسنده) قوزی، عوض حمد (محقق)
عنوان‌های دیگر	من النوادر المخطوطات ** کتاب سيبويه. شرح
ناشر	مطبعة الأمانة
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1410ق - 1412ق - 1414ق - 1415ق - 1416ق - 1417ق - 1990م - 1992م - 1993م - 1994م - 1996م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	6
کد کنگره	/س‎۹‎ ک‎۲۰۲7 6151 PJ
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۱

التعليقة علی کتاب سيبويه اثر ابوعلی فارسی، حسن بن احمد بن عبدالغفار (288- 377ق)، شرحی بر «الکتاب» سیبویه (140- 180ق)؛

الکتاب نخستین کتابی می‌باشد که قواعد زبان عربی را به شکلی منظم، درآورده است.

شرح حاضر، شاهد و گواهی است بر توانایی و قدرت ابوعلی در فهم و شناخت «الکتاب» سیبویه و دانستن اسرار و رموز آن^[۱].

روش ابوعلی در شرح کتاب سیبویه، صرفا بررسی عبارات و شرح آن‌ها نبوده و شواهدی موجود است که نشان دهنده این امر است که وی از شرح کتاب، چنین قصدی نداشته است، بلکه هدف او، تبیین و روشن ساختن پیچیدگی‌ها و غموض موجود در نصوص و متن کتاب، در کنار توضیح معانی و مفاهیم آن بوده است. با بررسی و دقت در متن کتاب، می‌توان چنین تصور نمود که ابوعلی، کتاب سیبویه را می‌خوانده و یا یکی از شاگردان او، برای وی، کتاب را قرائت نموده تا اینکه اگر به عبارتی رسیده که به نظر، مبهم و پیچیده می‌آمد، یا اینکه متوجه علامت سؤال در چهره طلاب و دانش‌پژوهان می‌شد، به اندازه‌ای که برای کشف ابهامات و رفع سؤالات موجود، لازم بود، به شرح و توضیح آن قسمت، می‌پرداخت^[۲].

وی در توضیح و شرح مطالب، گاهی طریقه توسیع را پیموده و به تفصیل، به شرح واژگان و عبارات پرداخته و در شرح برخی از ابواب، مدتی طولانی توقف نموده و گاهی نیز، به اختصار و موجزگویی، اکتفا کرده و گویی میل چندانی به توقف در برخی از ابواب، نداشته است و حتی در برخی از موارد، تنها به ذکر عنوان ابواب و اظهارنظر در مورد برخی از اندیشه‌ها و اقوال موجود در آن باب و گاهی نیز تنها به ذکر عنوان و نام باب، بسنده نموده است^[۳].

می‌توان چنین گفت که ایجاز و اختصار، وجه بارز و ویژگی خاص شرح ابوعلی بر کتاب سیبویه می‌باشد، به گونه‌ای که گاه خواننده برای دانستن معنای مورد نظر ابوعلی، نیازمند رجوع به کتاب سیبویه خواهد بود^[۴].

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق در اشاره به روش کار شارح و ویژگی‌های آن، آغاز شده است.

از جمله عناوین ابواب کتاب، می‌توان به باب مسند ومسندالیه^[۵] و افعال دو مفعولی^[۶] و سه مفعولی اشاره نمود^[۷].

پانویس

↑ مقدمه محقق، ص12
↑ همان، ص13
↑ همان
↑ همان، ص14
↑ متن کتاب ص47
↑ همان، ص68
↑ همان، ص72

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها

[1] مقدمه محقق، ص12

[2] همان، ص13

[3] همان

[4] همان، ص14

[5] متن کتاب ص47

[6] همان، ص68

[7] همان، ص72

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 | پدیدآوران =
 [[فارسی، حسن بن احمد]] (نويسنده)
-[[سیبویه، عمرو بن عثمان ]] (نویسنده)
+[[سیبویه، عمرو بن عثمان]] (نویسنده)
-[[قوزی، عوض حمد]] ( محقق)
+[[قوزی، عوض حمد]] (محقق)
 |زبان
 | زبان = عربی
-| کد کنگره =  /س‎۹‎ ک‎۲۰۲7 6151 PJ
+| کد کنگره =/س‎۹‎ ک‎۲۰۲7 6151 PJ
 | موضوع =
 |ناشر
@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 | پیش از =
 }}
-'''التعليقة علی کتاب سيبويه''' اثر ابوعلی فارسی، حسن بن احمد بن عبدالغفار (288- 377ق)، شرحی بر «الکتاب» سیبویه (140- 180ق)؛
+'''التعليقة علی کتاب سيبويه''' اثر [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی فارسی، حسن بن احمد بن عبدالغفار]] (288- 377ق)، شرحی بر «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] (140- 180ق)؛
-الکتاب نخستین کتابی می‌باشد که قواعد زبان عربی را به شکلی منظم، درآورده است.
-شرح حاضر، شاهد و گواهی است بر توانایی و قدرت ابوعلی در فهم و شناخت «الکتاب» سیبویه و دانستن اسرار و رموز آن<ref>مقدمه محقق، ص12</ref>.
-روش ابوعلی در شرح کتاب سیببوبه، صرفا بررسی عبارات و شرح آن‌ها نبوده و شواهدی موجود است که نشان دهنده این امر است که وی از شرح کتاب، چنین قصدی نداشته است، بلکه هدف او، تبیین و روشن ساختن پیچیدگی‌ها و غموض موجود در نصوص و متن کتاب، در کنار توضیح معانی و مفاهیم آن بوده است. با بررسی و دقت در متن کتاب، می‌توان چنین تصور نمود که ابوعلی، کتاب سیبویه را می‌خوانده و یا یکی از شاگردان او، برای وی، کتاب را قرائت نموده تا اینکه اگر به عبارتی رسیده که به نظر، مبهم و پیچیده می‌آمد، یا اینکه متوجه علامت سؤال در چهره طلاب و دانش‌پژوهان می‌شد، به اندازه‌ای که برای کشف ابهامات و رفع سؤالات موجود، لازم بود، به شرح و توضیح آن قسمت، می‌پرداخت<ref>همان، ص13</ref>.
+[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]] نخستین کتابی می‌باشد که قواعد زبان عربی را به شکلی منظم، درآورده است.
+شرح حاضر، شاهد و گواهی است بر توانایی و قدرت [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی]] در فهم و شناخت «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و دانستن اسرار و رموز آن<ref>مقدمه محقق، ص12</ref>.
+روش [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی]] در شرح کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، صرفا بررسی عبارات و شرح آن‌ها نبوده و شواهدی موجود است که نشان دهنده این امر است که وی از شرح کتاب، چنین قصدی نداشته است، بلکه هدف او، تبیین و روشن ساختن پیچیدگی‌ها و غموض موجود در نصوص و متن کتاب، در کنار توضیح معانی و مفاهیم آن بوده است. با بررسی و دقت در متن کتاب، می‌توان چنین تصور نمود که [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی]]، کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] را می‌خوانده و یا یکی از شاگردان او، برای وی، کتاب را قرائت نموده تا اینکه اگر به عبارتی رسیده که به نظر، مبهم و پیچیده می‌آمد، یا اینکه متوجه علامت سؤال در چهره طلاب و دانش‌پژوهان می‌شد، به اندازه‌ای که برای کشف ابهامات و رفع سؤالات موجود، لازم بود، به شرح و توضیح آن قسمت، می‌پرداخت<ref>همان، ص13</ref>.
 وی در توضیح و شرح مطالب، گاهی طریقه توسیع را پیموده و به تفصیل، به شرح واژگان و عبارات پرداخته و در شرح برخی از ابواب، مدتی طولانی توقف نموده و گاهی نیز، به اختصار و موجزگویی، اکتفا کرده و گویی میل چندانی به توقف در برخی از ابواب، نداشته است و حتی در برخی از موارد، تنها به ذکر عنوان ابواب و اظهارنظر در مورد برخی از اندیشه‌ها و اقوال موجود در آن باب و گاهی نیز تنها به ذکر عنوان و نام باب، بسنده نموده است<ref>همان</ref>.
-می‌توان چنین گفت که ایجاز و اختصار، وجه بارز و ویژگی خاص شرح ابوعلی بر کتاب سیبویه می‌باشد، به گونه‌ای که گاه خواننده برای دانستن معنای مورد نظر ابوعلی، نیازمند رجوع به کتاب سیبویه خواهد بود<ref>همان، ص14</ref>.
+می‌توان چنین گفت که ایجاز و اختصار، وجه بارز و ویژگی خاص شرح [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی]] بر کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] می‌باشد، به گونه‌ای که گاه خواننده برای دانستن معنای مورد نظر [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی]]، نیازمند رجوع به کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] خواهد بود<ref>همان، ص14</ref>.
 کتاب با مقدمه مفصلی از محقق در اشاره به روش کار شارح و ویژگی‌های آن، آغاز شده است.
 از جمله عناوین ابواب کتاب، می‌توان به باب مسند ومسندالیه<ref>متن کتاب ص47</ref> و افعال دو مفعولی<ref>همان، ص68</ref> و سه مفعولی اشاره نمود<ref>همان، ص72</ref>.
@@ خط ۵۰: / خط ۵۳: @@
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
+[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
-[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1404]]
 [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط عباس مکرمی]]
 [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط فریدون سبحانی]]