شرح نهجالبلاغة (عتائقی): تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[علی | [[امام علی علیهالسلام]] (نویسنده) | ||
[[عقابی، مهند غازی]] (محقق) | [[عقابی، مهند غازی]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =BP ۳۸/ن۹۱ب۳۱ | ||
| موضوع = | | موضوع =نهجالبلاغه علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شرح | '''شرح نهجالبلاغة''' اثر [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد|ابن عتایقی، عبدالرحمن بن محمد بن ابراهیم حلی]] (متوفی بعد از 788ق) شرحی است عرفانی و حکمی بر کتاب شریف «نهجالبلاغة». | ||
مؤلف «[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|ریاض العلماء]]» از جمله کسانی است که از نویسنده این شرح بسیار تجلیل کرده و درباره خود کتاب، چنین گفته است: «من شرح نهجالبلاغه ابن عتائقی را دیدم كه در آن نوشته شده بود مجلد سوم از شرح نهجالبلاغه تألیف [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد|ابن عتائقی]] و این نسخه در سال ۷۸۶ تحریر شده بود»<ref>ر.ک: عطاردی، عزیزالله، ص283</ref>. وی همچنین معتقد است که [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد|ابن عتائقی]] در شرح خود، از شرح نهجالبلاغه «[[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار]]» بسیار استفاده كرده و مطالبی از آن در كتابش نقل میكند و به گفتههایش استناد نموده است که البته این «عبدالجبار» شناخته نشد و معلوم نیست در كجا زندگی میكرده و در چه قرنی بوده و در كتب رجال، گروهی بنام عبدالجبار در فهرست رجال علم و ادب ذكر شدهاند که معلوم نیست شارح مورد نظر، كدام یک از آنها بوده و در چه زمانی میزیسته است<ref>همان، ص 285</ref>. | |||
این شرح، یكی از شروح معتبر | این شرح، یكی از شروح معتبر [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهجالبلاغه]] است که متأسفانه اكنون نسخه كاملی از آن در دست نیست و مقداری از آن در دست محقق دانشمند ابن یوسف بوده كه در كتاب خود از آن یاد میكند و ثلثی از این شرح نیز در كتابخانه مدرسه نمازی شهرستان خوی موجود است<ref>همان، ص283</ref>. | ||
ابن عتایقی این شرح را در چهار جلد نوشته که متأسفانه، تنها جلد سوم آن در دست میباشد که مطالب آن در اثر حاضر، در قالب دو جلد، عرضه شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1،ص13</ref>. | [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد|ابن عتایقی]] این شرح را در چهار جلد نوشته که متأسفانه، تنها جلد سوم آن در دست میباشد که مطالب آن در اثر حاضر، در قالب دو جلد، عرضه شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1،ص13</ref>. | ||
کتاب با مقدمه مفیدی از محقق آغاز گردیده که در آن، ضمن شرح حال نویسنده، اطلاعات مفیدی پیرامون کتاب، عرضه شده است<ref>همان،ص7-31</ref>. | کتاب با مقدمه مفیدی از محقق آغاز گردیده که در آن، ضمن شرح حال نویسنده، اطلاعات مفیدی پیرامون کتاب، عرضه شده است<ref>همان،ص7-31</ref>. | ||
==روش شرح== | ==روش شرح== | ||
ابن عتایقی مطالب کتاب خود را از شرح | [[ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد|ابن عتایقی]] مطالب کتاب خود را از [[شرح نهجالبلاغة (ابن ابیالحديد)|شرح نهجالبلاغه ابن ابیالحدید معتزلی]] و شرح [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن میثم بحرانی]] جمعآوری نموده و مطالب دیگری از خود که مناسب میدیده را بدان افزوده است. وی گاهی به این اقتباس اشاره و به اسامی این دو تن تصریح نموده و گاهی نیز به آن اشارهای نکرده است<ref>همان</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه کتاب. | # مقدمه کتاب. | ||
# عطاردی، عزیزالله؛ «شارحان | #[[:noormags:1735961|عطاردی، عزیزالله؛ «شارحان نهجالبلاغه از قرن پنجم تا هشتم»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کنگره نهجالبلاغه کاوشی در نهجالبلاغه (مقالات کنگره سوم)، ملی]]. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:سرگذشتنامهها]] | ||
[[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | |||
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | |||
[[رده:حالات فردی]] | |||
[[رده:امام علی(ع)]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فریدون سبحانی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فریدون سبحانی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۴۹
شرح نهجالبلاغة اثر ابن عتایقی، عبدالرحمن بن محمد بن ابراهیم حلی (متوفی بعد از 788ق) شرحی است عرفانی و حکمی بر کتاب شریف «نهجالبلاغة».
| شرح نهج البلاغة (عتائقی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عتائقى، عبدالرحمن بن محمد (نويسنده)
امام علی علیهالسلام (نویسنده) عقابی، مهند غازی (محقق) |
| عنوانهای دیگر | الجزء الثالث ** نهج البلاغة. شرح |
| سال نشر | 1442ق - 2021م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | نهجالبلاغه علی بن ابیطالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP ۳۸/ن۹۱ب۳۱ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مؤلف «ریاض العلماء» از جمله کسانی است که از نویسنده این شرح بسیار تجلیل کرده و درباره خود کتاب، چنین گفته است: «من شرح نهجالبلاغه ابن عتائقی را دیدم كه در آن نوشته شده بود مجلد سوم از شرح نهجالبلاغه تألیف ابن عتائقی و این نسخه در سال ۷۸۶ تحریر شده بود»[۱]. وی همچنین معتقد است که ابن عتائقی در شرح خود، از شرح نهجالبلاغه «قاضی عبدالجبار» بسیار استفاده كرده و مطالبی از آن در كتابش نقل میكند و به گفتههایش استناد نموده است که البته این «عبدالجبار» شناخته نشد و معلوم نیست در كجا زندگی میكرده و در چه قرنی بوده و در كتب رجال، گروهی بنام عبدالجبار در فهرست رجال علم و ادب ذكر شدهاند که معلوم نیست شارح مورد نظر، كدام یک از آنها بوده و در چه زمانی میزیسته است[۲].
این شرح، یكی از شروح معتبر نهجالبلاغه است که متأسفانه اكنون نسخه كاملی از آن در دست نیست و مقداری از آن در دست محقق دانشمند ابن یوسف بوده كه در كتاب خود از آن یاد میكند و ثلثی از این شرح نیز در كتابخانه مدرسه نمازی شهرستان خوی موجود است[۳].
ابن عتایقی این شرح را در چهار جلد نوشته که متأسفانه، تنها جلد سوم آن در دست میباشد که مطالب آن در اثر حاضر، در قالب دو جلد، عرضه شده است[۴].
کتاب با مقدمه مفیدی از محقق آغاز گردیده که در آن، ضمن شرح حال نویسنده، اطلاعات مفیدی پیرامون کتاب، عرضه شده است[۵].
روش شرح
ابن عتایقی مطالب کتاب خود را از شرح نهجالبلاغه ابن ابیالحدید معتزلی و شرح ابن میثم بحرانی جمعآوری نموده و مطالب دیگری از خود که مناسب میدیده را بدان افزوده است. وی گاهی به این اقتباس اشاره و به اسامی این دو تن تصریح نموده و گاهی نیز به آن اشارهای نکرده است[۶].
پانویس
منابع مقاله