مرسوم الخط: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR79264J1.jpg | عنوان = مرسوم الخط | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن انباری، محمد بن قاسم (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /الف8م4 73 BP | موضوع = |ناشر | ناشر = [بی نا] | مکا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''مرسوم الخطّ'''، از آثار نحوى، لغت‌شناس، مفسر و قرائت‌شناس عراقی، [[ابوبکر محمد بن قاسم بن محمد بن بشار انباری]] مشهور به [[ابن انباری]] (متوفای 328ق)، است که چگونگی نگارش واژگان قرآنی و «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» را توضیح می‌دهد.
'''مرسوم الخطّ'''، از آثار نحوى، لغت‌شناس، مفسر و قرائت‌شناس عراقی، [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابوبکر محمد بن قاسم بن محمد بن بشار انباری]] مشهور به [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] (متوفای 328ق)، است که چگونگی نگارش واژگان قرآنی و «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» را توضیح می‌دهد.
[[حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابن انباری]] و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
 
[[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
==هدف و روش==
==هدف و روش==
*نویسنده بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص17. </ref>
*نویسنده بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص17. </ref>
*محقق کتاب حاضر را اثری نفیس در باب «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» شمرده که بر اساس سوره‌های قرآن کریم تنظیم شده و با حجم اندکش، معانی بلندی را در خودش جای داده و قدیمی‌ترین اثر در این زمینه است و کسی قدرش را نداند مگر آنکه در آن تأمل ورزد. <ref> مقدمه محقق، ص5. </ref>
*محقق کتاب حاضر را اثری نفیس در باب «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» شمرده که بر اساس سوره‌های قرآن کریم تنظیم شده و با حجم اندکش، معانی بلندی را در خودش جای داده و قدیمی‌ترین اثر در این زمینه است و کسی قدرش را نداند مگر آنکه در آن تأمل ورزد. <ref> مقدمه محقق، ص5. </ref>
*وی تأکید کرده است که:
*وی تأکید کرده است که:
*[[ابن انباری]] کتاب‌های دیگری درباره «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» نیز نوشته که به دست ما نرسیده است از جمله «کتاب المصاحف»، «کتاب الردّ علی من خالف مصحف عثمان» و «کتاب الهجاء».
*[[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] کتاب‌های دیگری درباره «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» نیز نوشته که به دست ما نرسیده است از جمله «کتاب المصاحف»، «کتاب الردّ علی من خالف مصحف عثمان» و «کتاب الهجاء».
*بیشتر مطالبی که در این اثر آمده، در کتاب دیگر نویسنده به نام «إیضاح الوقف و الابتداء» نیز ذکر شده است.
*بیشتر مطالبی که در این اثر آمده، در کتاب دیگر نویسنده به نام «إیضاح الوقف و الابتداء» نیز ذکر شده است.
*همچنین اکثر مطالب این کتاب در [[المقنع في مرسوم مصاحف أهل الأمصار]] آمده و نویسنده‌اش [[ابوعمرو دانی]] تصریح کرده که از [[ابن انباری]] گرفته است. <ref> همان، ص7. </ref>
*همچنین اکثر مطالب این کتاب در [[المقنع في مرسوم مصاحف أهل الأمصار]] آمده و نویسنده‌اش [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو دانی]] تصریح کرده که از [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] گرفته است. <ref> همان، ص7. </ref>
==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
*این اثر به ترتیب سوره‌های قرآن حکیم تنظیم شده است. [[ابن انباری]] از سوره فاتحه شروع کرده و با سوره کافرون کتابش را پایان داده است. در آن، 82 سوره بررسی شده و سخنی درباره 32 سوره دیگر نیامده است.  <ref> ر.ک: همان، ص7. </ref>
*این اثر به ترتیب سوره‌های قرآن حکیم تنظیم شده است. [[ابن انباری، محمد بن قاسم|ابن انباری]] از سوره فاتحه شروع کرده و با سوره کافرون کتابش را پایان داده است. در آن، 82 سوره بررسی شده و سخنی درباره 32 سوره دیگر نیامده است.  <ref> ر.ک: همان، ص7. </ref>
==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
*بسمله را بدون الف نوشتند. <ref> متن کتاب، ص17. </ref> منظور این است که در «بسم الله الرحمن الرحیم»، اولین حرف از واژه «اسم» حذف شده است. (ب + اسم = باسم ⬅ بسم)
*بسمله را بدون الف نوشتند. <ref> متن کتاب، ص17. </ref> منظور این است که در «بسم الله الرحمن الرحیم»، اولین حرف از واژه «اسم» حذف شده است. (ب + اسم = باسم ⬅ بسم)
خط ۴۹: خط ۵۰:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
[[رده:علوم قرآنی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1404]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فریدون سبحانی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فریدون سبحانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۳۷

مرسوم الخطّ، از آثار نحوى، لغت‌شناس، مفسر و قرائت‌شناس عراقی، ابوبکر محمد بن قاسم بن محمد بن بشار انباری مشهور به ابن انباری (متوفای 328ق)، است که چگونگی نگارش واژگان قرآنی و «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» را توضیح می‌دهد.

مرسوم الخط
مرسوم الخط
پدیدآورانابن انباری، محمد بن قاسم (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق)
ناشر[بی نا]
مکان نشر[بی جا] - [بی جا]
سال نشر1429ق - 2008م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/الف8م4 73 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

حاتم صالح ضامن (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابن انباری و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.

هدف و روش

  • نویسنده بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده است. [۱]
  • محقق کتاب حاضر را اثری نفیس در باب «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» شمرده که بر اساس سوره‌های قرآن کریم تنظیم شده و با حجم اندکش، معانی بلندی را در خودش جای داده و قدیمی‌ترین اثر در این زمینه است و کسی قدرش را نداند مگر آنکه در آن تأمل ورزد. [۲]
  • وی تأکید کرده است که:
  • ابن انباری کتاب‌های دیگری درباره «رسم‌الخطّ مصحف عثمانی» نیز نوشته که به دست ما نرسیده است از جمله «کتاب المصاحف»، «کتاب الردّ علی من خالف مصحف عثمان» و «کتاب الهجاء».
  • بیشتر مطالبی که در این اثر آمده، در کتاب دیگر نویسنده به نام «إیضاح الوقف و الابتداء» نیز ذکر شده است.
  • همچنین اکثر مطالب این کتاب در المقنع في مرسوم مصاحف أهل الأمصار آمده و نویسنده‌اش ابوعمرو دانی تصریح کرده که از ابن انباری گرفته است. [۳]

ساختار و محتوا

  • این اثر به ترتیب سوره‌های قرآن حکیم تنظیم شده است. ابن انباری از سوره فاتحه شروع کرده و با سوره کافرون کتابش را پایان داده است. در آن، 82 سوره بررسی شده و سخنی درباره 32 سوره دیگر نیامده است. [۴]

نمونه مباحث

  • بسمله را بدون الف نوشتند. [۵] منظور این است که در «بسم الله الرحمن الرحیم»، اولین حرف از واژه «اسم» حذف شده است. (ب + اسم = باسم ⬅ بسم)
  • سوره فجر: مصحف‌های اهالی عراق همه با هم یکسان است و «اذا یسر» را بدون «ی» نوشته‌اند و... [۶] یعنی بجای «یسری»، «یسر» نگاشته‌اند.

پانویس

  1. ر.ک: متن کتاب، ص17.
  2. مقدمه محقق، ص5.
  3. همان، ص7.
  4. ر.ک: همان، ص7.
  5. متن کتاب، ص17.
  6. همان، ص105.

منابع مقاله

  • مقدمه محقق و متن کتاب.


وابسته‌ها