هجاء مصاحف الأمصار: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR70257J1.jpg | عنوان = هجاء مصاحف الأمصار | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = مهدوی، احمد بن عمار (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = م9هـ3 73 BP | موضوع = |ناشر | ناشر = [بی نا] | م...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه') |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = م9ه3 73 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''هجاء مصاحف الأمصار'''، از آثار نحوی، قرائتشناس و مفسّر مغربی قیروانی قرن پنجم هجری قمری، [[ابوالعباس احمد بن عمار بن ابیالعباس مهدوی]] (متوفای حدود 440ق)، است که چگونگی خوانش و نگارش بعضی از کلمات قرآنی را توضیح میدهد. این اثر را مورخ، مصحح و استاد بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، [[حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است. | '''هجاء مصاحف الأمصار'''، از آثار نحوی، قرائتشناس و مفسّر مغربی قیروانی قرن پنجم هجری قمری، [[مهدوی، احمد بن عمار|ابوالعباس احمد بن عمار بن ابیالعباس مهدوی]] (متوفای حدود 440ق)، است که چگونگی خوانش و نگارش بعضی از کلمات قرآنی را توضیح میدهد. این اثر را مورخ، مصحح و استاد بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، [[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[مهدوی، احمد بن عمار|ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است. | ||
==نام کتاب== | ==نام کتاب== | ||
* در آغاز این اثر، عنوان «القول في علم خطّ مصاحف أهل الأمصار بغاية الجهد و الاختصار» آمده<ref>ر.ک: قبل از مقدمه نویسنده، ص34</ref> که به نظر میرسد نام کتاب باشد، ولی [[حاتم صالح ضامن]]، اسم «هجاء مصاحف الأمصار» را برگزیده و نوشته است که هیچیک از کسانی که شرح حال [[ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] را نوشتهاند به این کتاب اشارهای نکردهاند و گمان غالب آن است که این اثر، فصلی یا بابی از یکی از کتابهای اوست که هنوز منتشر نشده است و شواهدی در آن وجود دارد که این ادعا را تأیید میکند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>؛ البته محقق این شواهد را توضیح نداده است. | * در آغاز این اثر، عنوان «القول في علم خطّ مصاحف أهل الأمصار بغاية الجهد و الاختصار» آمده<ref>ر.ک: قبل از مقدمه نویسنده، ص34</ref> که به نظر میرسد نام کتاب باشد، ولی [[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]]، اسم «هجاء مصاحف الأمصار» را برگزیده و نوشته است که هیچیک از کسانی که شرح حال [[مهدوی، احمد بن عمار|ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی]] را نوشتهاند به این کتاب اشارهای نکردهاند و گمان غالب آن است که این اثر، فصلی یا بابی از یکی از کتابهای اوست که هنوز منتشر نشده است و شواهدی در آن وجود دارد که این ادعا را تأیید میکند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7</ref>؛ البته محقق این شواهد را توضیح نداده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[احمد بن عمار مهدوی]]، با تأکید بر لزوم وحدت در نگارش مصاحف و وجود رسمالخطّ اختصاصی برای قرآن حکیم، افزوده است: نیاز به توضیح این موارد همانند حاجت به علوم قرآنی و بلکه مهمتر از آن است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص34</ref>. | * [[مهدوی، احمد بن عمار|احمد بن عمار مهدوی]]، با تأکید بر لزوم وحدت در نگارش مصاحف و وجود رسمالخطّ اختصاصی برای قرآن حکیم، افزوده است: نیاز به توضیح این موارد همانند حاجت به علوم قرآنی و بلکه مهمتر از آن است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص34</ref>. | ||
* [[حاتم صالح ضامن]]، نقدی دقیق و طولانی (حدود صد مورد) بر چاپ پیشین این کتاب (تصحیح محییالدین عبدالرحمن رمضان) نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-23</ref>. | * [[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]]، نقدی دقیق و طولانی (حدود صد مورد) بر چاپ پیشین این کتاب (تصحیح محییالدین عبدالرحمن رمضان) نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-23</ref>. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
* [[ابوالعباس مهدوی]]، در این اثر مختصر، به بررسی برخی از مسائل مرتبط با قرائت و نگارش کلمات قرآنی بهترتیب ذیل پرداخته است: | * [[مهدوی، احمد بن عمار|ابوالعباس مهدوی]]، در این اثر مختصر، به بررسی برخی از مسائل مرتبط با قرائت و نگارش کلمات قرآنی بهترتیب ذیل پرداخته است: | ||
# کلماتی که با هاء یا تاء از های تأنیث نوشته شدهاند. | # کلماتی که با هاء یا تاء از های تأنیث نوشته شدهاند. | ||
# موصول و مقطوع. | # موصول و مقطوع. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:قرآن و علوم قرآنی]] | ||
[[رده:علوم قرآنی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1403]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۳۷
هجاء مصاحف الأمصار، از آثار نحوی، قرائتشناس و مفسّر مغربی قیروانی قرن پنجم هجری قمری، ابوالعباس احمد بن عمار بن ابیالعباس مهدوی (متوفای حدود 440ق)، است که چگونگی خوانش و نگارش بعضی از کلمات قرآنی را توضیح میدهد. این اثر را مورخ، مصحح و استاد بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، حاتم صالح ضامن (متوفای 1434ق)، تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است.
| هجاء مصاحف الأمصار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مهدوی، احمد بن عمار (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | امارات |
| سال نشر | 1428ق - 2007م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | م9ه3 73 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نام کتاب
- در آغاز این اثر، عنوان «القول في علم خطّ مصاحف أهل الأمصار بغاية الجهد و الاختصار» آمده[۱] که به نظر میرسد نام کتاب باشد، ولی حاتم صالح ضامن، اسم «هجاء مصاحف الأمصار» را برگزیده و نوشته است که هیچیک از کسانی که شرح حال ابوالعباس احمد بن عمار مهدوی را نوشتهاند به این کتاب اشارهای نکردهاند و گمان غالب آن است که این اثر، فصلی یا بابی از یکی از کتابهای اوست که هنوز منتشر نشده است و شواهدی در آن وجود دارد که این ادعا را تأیید میکند[۲]؛ البته محقق این شواهد را توضیح نداده است.
هدف و روش
- احمد بن عمار مهدوی، با تأکید بر لزوم وحدت در نگارش مصاحف و وجود رسمالخطّ اختصاصی برای قرآن حکیم، افزوده است: نیاز به توضیح این موارد همانند حاجت به علوم قرآنی و بلکه مهمتر از آن است[۳].
- حاتم صالح ضامن، نقدی دقیق و طولانی (حدود صد مورد) بر چاپ پیشین این کتاب (تصحیح محییالدین عبدالرحمن رمضان) نوشته است[۴].
ساختار و محتوا
- ابوالعباس مهدوی، در این اثر مختصر، به بررسی برخی از مسائل مرتبط با قرائت و نگارش کلمات قرآنی بهترتیب ذیل پرداخته است:
- کلماتی که با هاء یا تاء از های تأنیث نوشته شدهاند.
- موصول و مقطوع.
- واژگانی که واو و یاء دارند.
- مهموز.
- زیادت.
- حذف.
- اجتماع دو همزه.
- الف وصل.
- حروفی که مصحفهای اهالی حجاز و عراق و شام در مورد آن باهم اختلاف دارند.
نمونه مباحث
- کلمه «النعمة» در همه جای قرآن به همین شکل نوشته میشود، جز در 11 مورد که با تای کشیده ثبت میگردد؛ مانند «... وَ اذْكرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيكمْ...» (بقره: 231)[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.