خرده فرهنگ: معنای سبک

خرده فرهنگ: معنای سبک تألیف دیک هبدیج، ترجمه علی صباغی؛ معنای خرده‌فرهنگی همیشه محل اختلاف است و سبک، حوزه‌ای است که در آن تعاریف متضاد با نیروی چشمگیری با هم تصادم دارند. در نتیجه بخش اعظم این کتاب صرف توصیف روندی می‌شود که در آن اشیا باید به عنوان «سبک» در خرده‌فرهنگ به تکرار احراز معنی کنند.

خرده فرهنگ
پدیدآوران	هبدیج، دیک (نویسنده) صباغی، علی (مترجم)
ناشر	پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
مکان نشر	تهران
سال نشر	1398
شابک	‎1ـ116ـ452ـ600ـ978
موضوع	نوجوانا‌ن‌ و جوانا‌ن‌ -- انگلستا‌ن‌,Great Britain -- Youth,خرده‌ فرهنگ‌ -- انگلستا‌ن‌,Great Britain -- Subculture
کد کنگره	‏HQ ۷۹۹/الف۸،ه۲

ساختار

کتاب در دو بخش تدوین شده است.

گزارش کتاب

معنای خرده‌فرهنگی همیشه محل اختلاف است و سبک، حوزه‌ای است که در آن تعاریف متضاد با نیروی چشمگیری با هم تصادم دارند. در نتیجه بخش اعظم این کتاب صرف توصیف روندی می‌شود که در آن اشیا باید به عنوان «سبک» در خرده‌فرهنگ به تکرار احراز معنی کنند؛ مثل رمان‌های ژنه، این روند با جرم علیه نظم طبیعی آغاز می‌شود؛ هرچند در این مورد ممکت است انحراف واقعاً کوچک به نظر برسد.

نویسنده در این کتاب تلاش می‌کند مفهوم دیوارنوشته را کشف کند و معانی نهفته در سبک‌های مختلف جوانان پس از جنگ را بیرون بکشد؛ اما قبل از اینکه به خرده‌فرهنگ‌های فردی بپردازد، ابتدا اصطلاحاتی کلی را تعریف می‌کند. واژۀ «خرده‌فرهنگ» آمیخته با راز و رمز است. این واژه حاکی از رازآلودگی، سوگندهای ماسونی و یک دنیای زیرزمینی است. این واژه همچنین مفهوم بزرگ‌تر و به همان اندازه پیچیدۀ فرهنگ را تداعی می‌کند.

هبدیج با نوشتن این کتاب در سال ۱۹۷۹، تحولي نظري از مفهوم جامعه‌شناختي گروه‌ها و رفتار جواني كه عمدتاً در قالب كژروي ارائه مي‌شد، ارائه کرد. او با ارائه چارچوب نظري برخاسته از منظومه فكري چپ و به‌طور خاص انديشه‌هاي آنتونيو گرامشي، به بررسي موردي خُرده‌فرهنگ پانك‌ها در بريتانياي پس از جنگ مي‌پردازد. او به عنوان یکی از نخستین فارغ التحصیلان مکتب مطالعات فرهنگی بیرمنگام، با نوشتن این کتاب، مفهوم جامعه‌شناختی گروه‌ها و رفتار جوانی که عمدتاً در قالب کژروی ارائه می‌شد را متحول کرد و به سوی نظریه‌پردازی دربارۀ خرده‌فرهنگ و رفتار خرده‌فرهنگی در قالب انتخاب سبک پوشش، آرایش و مهم‌تر از همه موسیقی خاص و متمایر با دیگران که شامل فرهنگ بزرگ‌ترها یا والدین، فرهنگ رسمی و هژمونیک جامعه و دیگران رقیب بود حرکت کرد.

نویسنده تأکید می‌کند: به‌ دنبال به‌رسمیت شناختن حق طبقۀ فرودست هستم (جوانان، سیاه‌پوستان، طبقۀ کارگر) تا چیزی را که از آنها ساخته شده است، تفسیر کنم؛ تا موقعیت فرودستی را که هرگز انتخاب آنها نبود بیارایم، تزئین کنم، هجو کنم و هر جا که ممکن است به رسمیت بشناسم و از آن فراتر روم. هبدیج تأکید می‌کند بررسی سبک‌های خُرده‌فرهنگ، صرفاً شکاف بین «زندگی روزمره» و «اسطوره‌شناسی» را تأیید می‌کند.

به باور نویسنده سبک در خرده‌فرهنگ، آبستن معناست. تحولات آن مقابل طبیعت قرار می‌گیرد و قطع‌کنندۀ فرایند عادی‌سازی است. به این ترتیب آنها ژست و حرکاتی در جهت کلام هستند که اکثریت خاموش را آزرده می‌کنند، اصل وحدت و یکپارچگی را به چالش می‌کشند و با مغلطۀ اجماع در تضادند. کار ما مانند بارت تشخیص پیام‌های نهفته در کدهای رویه‌های شفاف سبک، برای ردیابی آنها به عنوان نقشه معناست که به طور مبهم همان تناقضاتی را بازنمایی می‌کند که قرار بود حل یا پنهان کند.

این اثر از دو بخش تشکیل شده که بخش اول با عنوان «چند مطالعۀ موردی» شامل فصل‌های دو، سه و چهار و بخش دوم با عنوان «یک خوانش» فصل‌های پنجم تا نهم را دربرمی‌گیرد. نویسنده در بخش اول به بررسی چند نمونه به‌عنوان مطالعه موردی پرداخته و در بخش دوم پس از بیان کارکرد خرده‌فرهنگ و اشکال مختلف آن، «سبک» را از منظرهای گوناگونی مورد مطالعه قرار داده است.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات