منتصف الليل: بحث فقهی

منتصف الليل: بحثٌ فقهي، تقریر دروسی استدلالی است که مرجع تقلید شیعه افغانستان، آیت‌الله محمداسحاق فیاض (متولد 1348ق)، تدریس کرده و به قلم پژوهشگر و نویسنده معاصر شیعی، عادل هاشم، منتشر شده است. در این اثر، نیمه‌شب شرعی از دیدگاه اجتهادی، تبیین و تحلیل می‌شود تا چگونگی دستیابی به پایان زمان خواندن «نماز عشاء» و آغاز زمان برپاداشتن «نماز شب» مشخّص گردد.

منتصف الليل: بحث فقهی
پدیدآوران	فیاض، محمد اسحاق (نويسنده) هاشم، عادل (گردآورنده)
ناشر	دار المحجة البيضاء
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1441ق
چاپ	0
موضوع	اوقات شرعي,نماز,احاديث احکام, -- وقت
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• محمداسحاق فیاض، در تقریظی که بر این کتاب نوشته، توانایی فقهی عادل هاشم و دقت و وسعت اطلاعاتش را ستوده و جامعیت و امانت‌داری علمی وی را در گزارش تفاصیل و جزئیات دروس خودش تأیید کرده است.
• عادل هاشم، با تأکید بر آنکه قبلا کتابی به نام المباحث الفقهية - أوقات الصلاة بر اساس دروس آیت‌الله محمداسحاق فیاض به رشته تحریر درآورده، تأکید کرده است: بعد از آنکه برخی از فاضلان و دانشوران درخواست کردند که مبحث «نیمه‌شب شرعی» با توجه به کثرت نیاز به آن، به‌‌ ‌شکل مستقل منتشر شود، کتاب حاضر از همان اثر، اقتباس شده است.

یادآوری: گفتنی است که در واقع، محمداسحاق فیاض، بر کتاب المباحث الفقهية - أوقات الصلاة تقریظ نوشته و ازآنجاکه عادل هاشم اثر حاضر و کتاب طلوع الفجر: بحث فقهی را از همان کتاب، اقتباس کرده و جداگانه منتشر ساخته، آن تقریظ را برای این دو کتاب نیز آورده است.

• عادل هاشم در این اثر، درصدد تقریر مباحث استادش بوده و جز ذکر منابع، افزوده‌ای ندارد؛ جز برخی توضیحات رجالی، مانند اینکه قبلا درباره وضعیت «عمر بن حنظله» بحث شده و نتیجه این شد که در نزد آیت‌الله محمداسحاق فیاض وثاقت این مرد، ثابت نیست.

ساختار و محتوا

• این کتاب، کم‌برگ و پُربار است و فصل‌بندی خاصّی ندارد. آیت‌الله محمداسحاق فیاض در این اثر، به پرسش‌های ذیل، پاسخ استدلالی ارائه می‌کند:
• تعریف «نیمه‌شب شرعی» چیست و دقیقاً چه زمانی است؟
• چگونه می‌توان زمان دقیق «نیمه‌شب شرعی» را به دست آورد؟
• آیا «نیمه‌شب شرعی»، میانه «غروب خورشید و طلوع آن» است یا «غروب خورشید و طلوع فجر»؟

نمونه مباحث

• ازآنجاکه شبانه‌روز، 24 ساعت است و نصف آن 12 ساعت، در هر روزی از سال، 12 ساعت بعد از ظهر، نیمه‌شب تعیین می‌شود، هرچند شب و روز، کوتاه و بلند گردد.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.