موضح أوهام الجمع و التفريق: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۱: خط ۱۱:
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = مطبعة مجلس. دائرة المعارف العثمانیة
| ناشر = مطبعة مجلس. دائرةالمعارف العثمانیة
| مکان نشر = هند - حیدرآباد
| مکان نشر = هند - حیدرآباد
| سال نشر = 1378ق - 1379ق - 1959م - 1960م
| سال نشر = 1378ق - 1379ق - 1959م - 1960م
خط ۵۵: خط ۵۵:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:حدیث]]
[[رده:علم الحدیث]]
[[رده:مباحث خاص علم الحدیث]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1403]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1403 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1403 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1403 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1403 توسط محسن عزیزی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۲۶

موضح أوهام الجمع و التفريق، از آثار ادیب، محدث، سخنور و مورخ شافعی اشعری قرن پنجم هجری قمری، ابوبکر احمد بن على بن ثابت، معروف به خطیب بغدادى (392-463ق)، است که برخی از رجال و راویان را از نظر اسم، لقب، کنیه، نسب و... مشخص می‌کند؛ با این هدف که خطای دانشوران دیگر را در تعیین و تشخیص آنان، توضیح بدهد. این کتاب را پژوهشگر و مصحح ممتاز یمنی قرن چهاردهم هجری قمری، عبدالرحمن بن یحیی معلمی (1313-1386ق)، تصحیح و تحقیق کرده و بر آن مقدمه و تعلیقاتی افزوده و نویسنده و اثر حاضر را شناسانده و نقدهایی را نیز بر خطیب بغدادى وارد دانسته است.

موضح أوهام الجمع و التفريق
موضح أوهام الجمع و التفريق
پدیدآورانخطیب بغدادی، احمد بن علی (نويسنده)
ناشرمطبعة مجلس. دائرةالمعارف العثمانیة
مکان نشرهند - حیدرآباد
سال نشر1378ق - 1379ق - 1959م - 1960م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد2
کد کنگره
/خ6م8 114/8 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • نویسنده، با تأکید بر آنکه در این کتاب، جماعت بسیاری از راویان را ذکر کردیم که اسامی، کنیه‌ها و مسائل مرتبط با آنان، به‌صورت‌های گوناگونی در روایات متعددی آمده، افزوده است: پس مصمّم شدم که اشتباهات و خلط‌ها و فریب‌کاری‌ها را آشکار سازم[۱].

ساختار و محتوا

  • مطالب این اثر 2 جلدی به‌ترتیب ذیل سامان یافته است:
  • جلد اول: بررسی اشتباه در تشخیص راویانی که اسمشان با حرف الف آغاز می‌شود
  • جلد دوم: تصحیح پندارهایی درباره «کسانی که اولین حرف نامشان باء است و دیگران، تا یاء» و مشاهیر با کنیه.

انتقاد محقق

  • عبدالرحمن بن یحیی معلمی که انتقاد نویسنده بر کتاب تاریخ بخاری، او را برآشفته ساخته، بعد از ستایش نگارنده و خدمات علمی وی، چند نقد را بر روش خطیب بغدادى در کتاب حاضر وارد شمرده است؛ از جمله اینکه:
  • در برخی موارد که اشتباه بخاری را بیان کرده، این تعبیر را افزوده است: «و هذا خطأٌ قبيحٌ» (این خطای ناپسندی است)؛ درحالی‌که نیازی به این تعابیر نیست.
  • خطیب بغدادى در نقدهای خود گاهی به سخنان برخی از دروغگویان یا متهمان استناد می‌کند؛ درصورتی‌که یا باید از این شیوه اعراض می‌کرد و یا عذرش را می‌گفت.
  • خطیب بغدادى درباره بخاری انصاف را مراعات نکرده است؛ زیرا بسیاری از حدود 80 انتقادی که بر او وارد کرده، صحیح نیست و این مطلب را توضیح خواهم داد...[۲].

نمونه مباحث

  • بخاری گرفتار توهّم شده؛ زیرا «عطاء بن مسلم صنعانی» را با «عطاء بن مسلم حلبی» خلط کرده است[۳].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ج1، ص2
  2. ر.ک: مقدمه مصحح، همان، ص8-9
  3. ر.ک: متن کتاب، همان، ص210

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها