پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی

پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی
پدیدآوران	جمعی از نویسندگان (نویسنده) شهریاری فرد، آذین (مترجم)
ناشر	نویسه پارسی
مکان نشر	تهران
سال نشر	1399
شابک	‎1ـ14ـ7386ـ622ـ978
کد کنگره	‏

پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی تألیف روث پیج، دیوید بارتون، یوهان دابلیو آنگر، میشل زاپاویگنا مترجم آذین شهریاری فرد، رسانه‌های اجتماعی به‌سرعت در حال تبدیل شدن به حوزه‌ای کلیدی در تحقیقات زبانی هستند. این کتاب راهنمای ساده‌ای است که به دانشجویان کمک می‌کند زبانی را مطالعه کنند که افراد در هنگام برقراری ارتباط در رسانه‌های اجتماعی به کار می‌برند.

ساختار کتاب

کتاب در نه فصل تدوین شده است.

گزارش کتاب

رسانه‌های اجتماعی به‌سرعت در حال تبدیل شدن به حوزه‌ای کلیدی در تحقیقات زبانی هستند. این کتاب راهنمای ساده‌ای است که به دانشجویان کمک می‌کند زبانی را مطالعه کنند که افراد در هنگام برقراری ارتباط در رسانه‌های اجتماعی به کار می‌برند.

این کتاب درباره چگونگی مطالعۀ زبان در بافت رسانه‌های اجتماعی است. پلتفرم‌هایی که با اصطلاح مادر رسانه‌های اجتماعی شناخته می‌شوند، سایت‌ها و سرویس‌هایی هستند که امروزه کاملاً شناخته شده‌اند و در مقیاس بین‌المللی به کار می‌روند. سایت شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک، سایت خرده‌وبلاگ‌نویسی توییتر، سایت اشتراک‌گذاری ویدیو در یوتیوب و سایت مشارکتی ویکی‌پدیا نمونه‌هایی از این پلتفرم‌ها هستند. همچنین ژانرهای رسانه‌های اجتماعی مانند وبلاگ‌ها، تالارهای گفتگو و چت که در بسیاری از سایت‌های مختلف در حال رشد هستند. اینها و دیگر اشکال رسانه‌های اجتماعی بافت‌هایی را فراهم می‌کنند که مردم از طریق آنها با ارسال پیام، به اشتراک‌گذاری اطلاعات، بارگذاری تصاویر و ویدئو با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. تمرکز نویسندگان در این کتاب به طور خاص بر چگونگی بررسی زبان مورد استفادۀ افراد هنگام برقراری ارتباط است به جای تمرکز بر سایت‌ها و سرویس‌ها به معنای کلی آنها.

دو فصل اول کتاب مقدمه هستند بر دو حوزه‌ای که قرار است موضوع پژوهش‌های پژوهشی بالقوه باشند: رسانه‌های اجتماعی و زبان. گرچه هر دو اصطلاح رسانه‌های اجتماعی و زبان آشنا هستند؛ اما پدیده‌های متنوعی را پوشش می‌دهند و پژوهشگران آنها را به صورت‌های مختلفی به کار می‌برند. در این دو فصل هردوی این اصطلاحات تعریف شده و برخی از رویکردهای معروف‌تر مورد استفاده برای تحلیل انواع رسانه‌های اجتماعی و ژانرهای مختلف زبان و کاربرد زبان بیان گردیده است.

فصل سوم به بیان مفهوم پژوهش می‌پردازد و برخی گزینه‌های بنیادی را معرفی می‌کند که باید پژوهشگر در ابتدای پژوهش به آنها فکر کند. شناسایی کانون و پرسش‌های پژوهش و طرح روش ها و رویکردهای مختلفی که برای گردآوری و تحلیل داده ها به کار می‌روند. فصل چهارم به ابعاد اخلاقی پروژه‌های پژوهشی می‌پردازد. مسئولیت‌هایی که پژوهشگر در قبال افراد درگیر در پژوهش دارد، عامل مهمی است که از ابتدا تا انتهای فرایند پژوهش باید در نظر گرفته شود؛ اما در بافت رسانه‌های اجتماعی، اعمال برخی از توصیه‌های اخلاق پژوهش مورد استفاده در زبان‌شناسی می‌تواند دشوار باشد یا به تغییراتی نیاز داشته باشد.

اغلب بین روش‌های پژوهش کیفی و کمّی تمایز گذاشته می‌شود؛ گرچه نویسندگان در این کتاب بر ترکیب رویکردهای مختلف تاکید کرده‌اند، برای سهولت ارجاع‌دهی، رویکردهایی را که اغلب با پژوهش های کیفی و کمّی مرتبط هستند، از هم تفکیک کرده‌اند. در سه فصل بعدی بر انواع مختلف پژوهش‌های کیفی تمرکز شده است. فصل پنجم چارچوب‌های مختلفی را معرفی می‌کند که به تحلیل «سخن» در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی می‌پردازند (تحلیل گفتمان، تحلیل مکالمه، تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل گفتمان چند وجهی). فصل ششم مقدمه‌ای بر اصول پژوهش مردم‌نگاشتی و نحوۀ اعمال آنها بر تعاملات رسانه‌های اجتماعی ارائه می‌دهد و فصل هفتم تمرکز بیشتری روی نحوۀ استفاده از زندگی‌نگاری‌های فناورانه به عنوان ابزاری برای کاوش چگونگی تعامل تکامل فعالیت‌های زبانی در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی دارد .

در دو فصل آخر به چارچوب‌های مرتبط با پژوهش‌های کمّی پرداخته است. در فصل هشتم بر اصول، ابزارها و نرم‌افزارهایی تمرکز شده که خواننده ممکن است از آنها برای گردآوری اطلاعات برای پروژۀ کمّی، چه در پروژه‌های کوچک‌مقیاس و چه در راهبردهای گسترده‌تر گردآوری مورد نیاز برای ساخت پیکره استفاده کند. فصل نهم به چگونگی تحلیل اطلاعات رسانه‌های اجتماعی از دیدگاه کمّی با استفاده از نرم‌افزارهای بسامدگیری برای پروژه‌های زبان‌شناسی پیکره‌ای می‌پردازد.

این کتاب با معرفی ابزارهای مصورسازی به پایان رسیده که می‌توانند برای ارائه تحلیل کمّی زبان مورد استفاده در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی مفید باشند در برخی از این فصل‌ها بر ارائۀ اطلاعات دربارۀ اصول و روش‌های مورد استفاده در پژوهش تأکید بیشتری شده است.

هدف نویسندگان در این کتاب آن است که به هر دو گروه پژوهشگران مبتدی و باتجربه، موضوع‌ها روش‌ها و چارچوب‌هایی را معرفی کنند که توانایی طراحی و اجرای پروژه‌ای دربارۀ زبان و رسانه‌های اجتماعی را به آنها بدهد؛ دانشجویانی که در گروه‌های آموزشی مختلف و مقاطع متفاوت در کشورهای مختلف تحصیل می‌کنند؛ پژوهشگرانی که انجام یک پروژۀ کوچک یا بزرگ را برنامه‌ریزی می‌کنند؛ خوانندگانی که دربارۀ پژوهشی که می‌خواهند انجام دهند ایده‌ای روشن دارند و این کتاب را انتخاب می‌کنند؛ نیز خوانندگانی که فقط می‌خواهند دربارۀ چگونگی پژوهش دربارۀ زبان در بافت رسانه‌های اجتماعی بیشتر بدانند، اما هنوز پروژه‌ای در ذهن دارند.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات