کلیات شاه داعی شیرازی

کلیات شاه‌ داعی شیرازی، از آثار واعظ، شاعر و صوفی شافعی قرن دهم هجری، سید نظام‌الدین محمود بن حسن حسنی، متخلص به «داعى»، مشهور به داعی صغیر (810-870ق)، منظومه‌ها و اشعار اوست (حدود 14000 بیت) که می‌کوشد آشکارا یا با اشاره به وعظ بپردازد و اندرز اخلاقی دهد و راهی به رهایی از روزمرگی بگشاید. شاعر معاصر و استاد زبان و ادبیات فارسی، سید محمد دبیرسیاقی (1298-1397ش)، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و استاد دانشگاه تهران، علی‌اصغر حکمت برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته و نگارنده و اثرش را معرفی کرده است.

کلیات شاه داعی شیرازی، شاعر و عارف نامی قرن نهم هجری
پدیدآوران	داعی شیرازی، نظام‌الدین محمود (نويسنده) دبیر سیاقی، محمد (مصحح)
ناشر	کانون معرفت
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1339ش - 1960م
چاپ	1
موضوع	شعر فارسی - قرن 9ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	2
کد کنگره	1339 9د 5734 PIR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• داعی شیرازی تأکید کرده است که مثنوی‌های او وزن‌های گوناگون دارد و از گلستان تأثیر پذیرفته و به همان ترتیبی که سروده، نوشته و حدود 20 سال برای آن وقت صرف کرده است. او افزوده است: هرچه در این اشعار آمده، تأویل دارد و باید نکته‌سنجی آن را شرح دهد... .
• این نویسنده هدفش را از سرودن و نگارش این اشعار (قدسیات، واردات و صادرات و...)، ترویج و تقویت معارف و حکمت و سودرسانی و خیرخواهی دانسته و افزوده است: این اشعار را که در مدت حدود 40 سال سروده‌ام، اکنون که سال 865ق، است و من 55 سال دارم به‌درخواست جمعی از دوستان عزیز و با اهتمام یکی از علاقه‌مندان گردآوری کرده‌ام....

ساختار و محتوا

• این اثر، از 2 جلد به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:
• جلد اول: مثنوی‌های شش‌گانه (که به‌ترتیب زمانی منظم شده است):

1. مشاهد؛
2. گنج روان؛
3. چهل صباح؛
4. چهار چمن؛
5. چشمه زندگانی؛
6. عشق‌نامه.

• جلد دوم: کلیات شاه‌ داعی:

1. قدسیات؛
2. واردات (به‌ضمیمه دیوان اشعار عربی، ملمّعات، مثنویات متفرقه و کتاب المراثی)؛
3. صادرات (به‌ضمیمه دیوان کان ملاحت)؛
4. کتاب سه گفتار (شرح مراتب شریعت، طریقت و حقیقت)؛
5. دیوان سخن تازه؛
6. فیض مجدد.

نمونه اشعار

کشف خیالی نشود دست‌گیر		خواب پراکنده به چیزی مگیر
حاصل این واقعه پیچ‌‌پیچ		چیست در انصاف؟ بگو هیچ‌هیچ

.

یا امام الموحدین نظری		از ولایت مرا گشای دری
با ولای تو و محبت تو		نیست در راه هیچ‌کس خطری

.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.