خویی، محمود بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = | | نام کامل =خواجه نصیرالدین محمود خویی | ||
| نام‌های دیگر = | | نام‌های دیگر = | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر =احمد | ||
| ولادت = | | ولادت =566ق | ||
| محل تولد = | | محل تولد =خوی | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد =ایران | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| رحلت = | | رحلت =659قش | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن =قیرشهیر | ||
| طول عمر = | | طول عمر = | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| دین = | | دین = | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
| پیشه = | | پیشه =صوفی | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = | | آثار =[[تبصرة المبتدي و تذکرة المنتهي]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE102560AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE102560AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''محمود بن احمد خویی'''، معروف به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که | '''محمود بن احمد خویی''' (566- 659ق)، معروف به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که به پیر دباغان نیز شهرت داشته است. «[[تبصرة المبتدي و تذکرة المنتهي]]»، از جمله آثار اوست. | ||
== | ==ولادت== | ||
ابوالحقایق نصیرالدین (یا ناصرالدین) محمود بن احمد خویی، معروف به اخی اورن، در سال 566ق، در خوی دیده به جهان گشود. | ابوالحقایق نصیرالدین (یا ناصرالدین) محمود بن احمد خویی، معروف به اخی اورن، در سال 566ق، در خوی دیده به جهان گشود. | ||
==تحصیل و سفر== | ==تحصیل و سفر== | ||
وی مدت درازی از جوانی خود را در خدمت امام فخرالدین رازی به سـر آورد. نخستین بار به سال 602ق، | وی مدت درازی از جوانی خود را در خدمت امام فخرالدین رازی به سـر آورد. نخستین بار به سال 602ق، با راهنمایی شیخ مجدالدین اسحاق پدر [[صدرالدین قونوی، محمد بن اسحاق|صدرالدین قونوی]] به‌همراه پدرزن و مرشد خویش [[اوحدالدین کرمانی، ح‍ام‍د بن اب‍ی‌‌ال‍ف‍خ‍ر|اوحدالدین کرمانی]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به آناتولی رفت و در قیصریه و سپس در قونیه مسکن گزید. او در زمان غیاث‌الدین کیخسرو دوم، به مدت پنج سال زندانی شد. | ||
خویی در آناتولی از محبوبیت زاید‌الوصفی در میان ترکمانان برخوردار بوده و در دوره عثمانیان آوازه‌اش در جغرافیای عثمانی تا شهرهای ایران و ترک رسیده بود. هویت تاریخی و زندگی‌نامه وی، به‌رغم شهرتش،کلاً فراموش شده و به‌صورت یک شخصیت افسانه‌ای در اذهان باقی مانده است. | خویی در آناتولی از محبوبیت زاید‌الوصفی در میان ترکمانان برخوردار بوده و در دوره عثمانیان آوازه‌اش در جغرافیای عثمانی تا شهرهای ایران و ترک رسیده بود. هویت تاریخی و زندگی‌نامه وی، به‌رغم شهرتش،کلاً فراموش شده و به‌صورت یک شخصیت افسانه‌ای در اذهان باقی مانده است. | ||
==اخیگری== | ==اخیگری== | ||
خواجه نصیرالدین محمود ملقب به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که | خواجه نصیرالدین محمود ملقب به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که به پیر دباغان نیز شهرت داشته است. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
خواجه نصیرالدین به‌خاطر | خواجه نصیرالدین به‌خاطر مخالفت‌هایش با حاکم زمانه در سال 659ق، در قیرشهیر (Kırşehir) به قتل رسید. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
بیشتر آثار به‌جای‌مانده از خواجه نصیرالدین محمود خویی، همچون: | بیشتر آثار به‌جای‌مانده از خواجه نصیرالدین محمود خویی، همچون: مناهج سیفی، مطالع الایمان، تبصرة المبتدي و تذكرة المنتهي، لطائف غیاثیه و لطائف یزدان‌شناسی به نام افراد دیگر ثبت شده است؛ شاید در میان پژوهشگران معاصر بیش از همه جناب پورفسور میکائیل بایرام، پژوهشگر ترک تلاش کرد این شخصیت را معرفی و آثار او را شناسایی کند؛ اما مشکل اساسی تحقیقات میکائیل بایرام سوء ظن شدید ایشان به تاریخ و جریان مولویه در قونیه است و همین مسئله باعث شده که بخشی از آنچه گفته و نوشته، حدس‌هایی باشند که هیچ دلیلی برای اثبات آنها وجود ندارد<ref>ر.ک: راشدی‌نیا، اکبر، ص9-12</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
[[آفاق معرفت]] | [[آفاق معرفت]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1403]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۰
| خویی، محمود بن احمد | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | خواجه نصیرالدین محمود خویی |
| نام پدر | احمد |
| ولادت | 566ق |
| محل تولد | خوی، ایران |
| رحلت | 659قش |
| مدفن | قیرشهیر |
| پیشه | صوفی |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | تبصرة المبتدي و تذکرة المنتهي |
محمود بن احمد خویی (566- 659ق)، معروف به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که به پیر دباغان نیز شهرت داشته است. «تبصرة المبتدي و تذکرة المنتهي»، از جمله آثار اوست.
ولادت
ابوالحقایق نصیرالدین (یا ناصرالدین) محمود بن احمد خویی، معروف به اخی اورن، در سال 566ق، در خوی دیده به جهان گشود.
تحصیل و سفر
وی مدت درازی از جوانی خود را در خدمت امام فخرالدین رازی به سـر آورد. نخستین بار به سال 602ق، با راهنمایی شیخ مجدالدین اسحاق پدر صدرالدین قونوی به‌همراه پدرزن و مرشد خویش اوحدالدین کرمانی و ابن عربی به آناتولی رفت و در قیصریه و سپس در قونیه مسکن گزید. او در زمان غیاث‌الدین کیخسرو دوم، به مدت پنج سال زندانی شد.
خویی در آناتولی از محبوبیت زاید‌الوصفی در میان ترکمانان برخوردار بوده و در دوره عثمانیان آوازه‌اش در جغرافیای عثمانی تا شهرهای ایران و ترک رسیده بود. هویت تاریخی و زندگی‌نامه وی، به‌رغم شهرتش،کلاً فراموش شده و به‌صورت یک شخصیت افسانه‌ای در اذهان باقی مانده است.
اخیگری
خواجه نصیرالدین محمود ملقب به اخی اورن، بنیان‌گذار تشکیلات اخیگری در دوره سلجوقیان است که به پیر دباغان نیز شهرت داشته است.
وفات
خواجه نصیرالدین به‌خاطر مخالفت‌هایش با حاکم زمانه در سال 659ق، در قیرشهیر (Kırşehir) به قتل رسید.
آثار
بیشتر آثار به‌جای‌مانده از خواجه نصیرالدین محمود خویی، همچون: مناهج سیفی، مطالع الایمان، تبصرة المبتدي و تذكرة المنتهي، لطائف غیاثیه و لطائف یزدان‌شناسی به نام افراد دیگر ثبت شده است؛ شاید در میان پژوهشگران معاصر بیش از همه جناب پورفسور میکائیل بایرام، پژوهشگر ترک تلاش کرد این شخصیت را معرفی و آثار او را شناسایی کند؛ اما مشکل اساسی تحقیقات میکائیل بایرام سوء ظن شدید ایشان به تاریخ و جریان مولویه در قونیه است و همین مسئله باعث شده که بخشی از آنچه گفته و نوشته، حدس‌هایی باشند که هیچ دلیلی برای اثبات آنها وجود ندارد[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: راشدی‌نیا، اکبر، ص9-12
منابع مقاله
راشدی‌نیا، اکبر، مقدمه «تبصرة المبتدي و تذكرة المنتهي»، تألیف ابوالحقایق محمود بن احمد خویی، قم، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، چاپ اول، 1401.