سفرنامه‌ی فرش، سفرنامه‌ی حاجی مهندس

سفرنامه‌ی فرش، سفرنامه‌ی حاجی مهندس
پدیدآوران	حصوری، علی (نویسنده)
ناشر	چشمه
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۴ش
کد کنگره	‏

سفرنامه‌ی فرش، سفرنامه‌ی حاجی مهندس تألیف علی حصوری؛ این کتاب یک سفرنامه‌ی متعارف نیست، زیرا سفرنامه‌ها معمولا اطلاعات عمومی، جغرافیایی و مردم شناختی میدهند یا جاهای دیدنی و حوادث جالب را گزارش میکنند، درصورتی که آگاهی‌های این سفرنامه در مورد فرش‌ها و انواع بافتنی‌ها و گاه اصطلاحات فنون، کارها و هنر های سنتی ایران به ویژه حکاکی، گچ بری منبت کاری و. .. میپردازد. در این سفر نامه نویسنده به برخی از هنر های کاربردی، ابزار ها و فنون و گاه ریشه‌ی تاریخی آنها یا نسبت آنها با شهر ها و مناطق کشور پرداخته است.

ساختار

کتاب در دو فصل به نگارش درآمده است.

فصل نخست (شرق ایران): خراسان، خراسان امروز، نیشابور، کرد های خراسان، ترکمنان، سیستان، سمنان، مجموعه یزد، اصفهان

فصل دوم (غرب ایران): دو سنت در قالیبافی ایران، تهران، بازمانده فرش طبری، تبریز، هشترود، زنگان، سمیرم، قشقایی‌ها

گزاش کتاب

نویسنده‌ی کتاب در ابتدا به شرح مختصری از زندگی خود می‌پردازد. او پس از فوت پدرش در سال 1322 تحت سرپرستی دایی خود به شعر و نقاشی علاقه مند شد. و از دوستان او مینیاتور، نقاشی و مجسمه‌سازی یاد گرفت. خدمت وظیفه را در شیراز و لرستان گذراند و پس از آن در مازندران مشغول به کار شد.

وی پس از شش سال کار در مازندران به تهران آمد سپس به شیراز رفته و در آنجا اصطلاحات چند حرفه مانند فلز کاری، گچ بری، نقاشی و حکاکی را گرد آوری کرده و روی متون تاریخی پژوهش می‌کند. و تا پایان سال 79 که از ایران خارج می‌شود، از کار، سفر و پژوهش دور نمانده است.

این کتاب بیشتر به آن سفر هایی میپردازد که با بررسی چهره ویژه‌ای از بافته‌های ایران، فرش و نیز جوانب دیگر از هنر ها و فرهنگ ایران ارتباط دارد که بی رابطه با بافندگی یا هنر تزئینی و هنر توده‌ی مردم ایران نیست. برخی از مطالعات تاریخی، مانند مطالعه‌ی ابزار های قالیبافی، بررسی واژگاه فرش، بررسی همزمانی و تاریخی فنون بافت و پس از آن نشانه شناسی و تاویل نقشه‌های ایران نمونه‌ای از مطالب مهم این کتاب را تشکیل میدهند.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران