تبریزی، یارعلی بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۴: خط ۴:
    | اندازه تصویر =
    | اندازه تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | نام کامل =
    | نام کامل =یارعلی بن عبدالله علانوی تبریزی
    | نام‌های دیگر =
    | نام‌های دیگر =
    | لقب =
    | لقب =
    | تخلص =
    | تخلص =
    | نسب =
    | نسب =
    | نام پدر =
    | نام پدر =عبدالله
    | ولادت =
    | ولادت =نیمه دوم سده ۹ و اوایل سده ۱۰ق/15 و 16م
    | محل تولد =
    | محل تولد =
    | کشور تولد =
    | کشور تولد =
    | محل زندگی =
    | محل زندگی =تبریز
    | رحلت =
    | رحلت =
    | شهادت =
    | شهادت =
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    | علایق پژوهشی =
    | علایق پژوهشی =
    | سبک نوشتاری =
    | سبک نوشتاری =
    | آثار =
    | آثار =[[کلمات قصار امام علی(ع)]]
    | وبگاه =
    | وبگاه =
    | امضا =
    | امضا =
    خط ۴۸: خط ۴۸:


    ==ترجمه و تألیف==
    ==ترجمه و تألیف==
    تبریزی در ۹۱۸ق/۱۵۱۲م، کتابی نوشت به نام «[[نثر اللآلي]]» که ترجمه منظومی است از «مائة كلمة»، منسوب به [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] و آن را به سلطان سلیم اهدا کرد. در «تذکره مجالس النفائس»، در ذیل نام شیخ فتح‌الله، نوه دختری [[دوانی، محمد بن اسعد|جلال‌الدین دوانی]]، از یارعلی تبریزی یاد شده و آمده است که وی در ۹۲۰ق/1514م، در شهر بورسه بوده و شبی شیخ فتح‌الله را پس از درگذشت وی، در خواب دیده است. یارعلی تا پایان عمر سلطان سلیم ظاهراً همچنان در بورسه ماند و در ۹۲۶ق/۱۵۲۰م، در ماه‌های اول سلطنت سلیمان قانونی، به سفـارش مولانا عبدالقادر - یکی از فضلای بورسه و احتمالاً والی آنجا - کتابی ادبی به زبان فارسی با نام «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار تصنیف کرد. در همین کتاب، وی مصطفى پاشا - وزیر ثانی‌ سلطان ‌سلیمان - را مدح گفت. تبریزی در شعر «ماتمی» تخلص می‌کرد.
    تبریزی در ۹۱۸ق/۱۵۱۲م، کتابی نوشت به نام «[[نثر اللآلي]]» که ترجمه منظومی است از «مائة كلمة»، منسوب به [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] و آن را به سلطان سلیم اهدا کرد. در «[[تذکره مجالس النفائس]]»، در ذیل نام شیخ فتح‌الله، نوه دختری [[دوانی، محمد بن اسعد|جلال‌الدین دوانی]]، از یارعلی تبریزی یاد شده و آمده است که وی در ۹۲۰ق/1514م، در شهر بورسه بوده و شبی شیخ فتح‌الله را پس از درگذشت وی، در خواب دیده است. یارعلی تا پایان عمر سلطان سلیم ظاهراً همچنان در بورسه ماند و در ۹۲۶ق/۱۵۲۰م، در ماه‌های اول سلطنت سلیمان قانونی، به سفارش مولانا عبدالقادر - یکی از فضلای بورسه و احتمالاً والی آنجا - کتابی ادبی به زبان فارسی با نام «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار تصنیف کرد. در همین کتاب، وی مصطفى پاشا - وزیر ثانی‌ سلطان ‌سلیمان - را مدح گفت. تبریزی در شعر «ماتمی» تخلص می‌کرد.


    تبریزی احتمالاً دیوانی هم داشته که تاکنون پیدا نشده است. اما مهم‌ترین اثر یارعلی تبریزی و تنها کتابی که تاکنون از وی به چاپ رسیده، «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار است. این کتاب مناظره‌ای است به زبان حال میان بهار و پاییز؛ موضوعی که در ادبیات سومری در بین‌النهرین و ادبیات لاتینی در قرون وسطى سابقه داشته است. در زبان عربی نیز مناظره‌ای - میان بهار و پاییز - به نام «سلوة الخريف بمناظرة الربيع و الخريف» نوشته و ‌چاپ شده است؛ این‌ اثر به‌ جاحظ نیز نسبت داده ‌شده ‌است<ref>ر.ک: پورجوادی، نصرالله، ج14، ص484-485</ref>‏.
    تبریزی احتمالاً دیوانی هم داشته که تاکنون پیدا نشده است. اما مهم‌ترین اثر یارعلی تبریزی و تنها کتابی که تاکنون از وی به چاپ رسیده، «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار است. این کتاب مناظره‌ای است به زبان حال میان بهار و پاییز؛ موضوعی که در ادبیات سومری در بین‌النهرین و ادبیات لاتینی در قرون وسطى سابقه داشته است. در زبان عربی نیز مناظره‌ای - میان بهار و پاییز - به نام «سلوة الخريف بمناظرة الربيع و الخريف» نوشته و ‌چاپ شده است؛ این‌ اثر به‌ جاحظ نیز نسبت داده ‌شده ‌است<ref>ر.ک: پورجوادی، نصرالله، ج14، ص484-485</ref>‏.
    خط ۶۸: خط ۶۸:


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۹

    تبريزی، يارعلي بن عبدالله
    NUR21637.jpg
    نام کاملیارعلی بن عبدالله علانوی تبریزی
    نام پدرعبدالله
    ولادتنیمه دوم سده ۹ و اوایل سده ۱۰ق/15 و 16م
    محل زندگیتبریز
    اطلاعات علمی
    برخی آثارکلمات قصار امام علی(ع)

    یارعلی بن عبدالله علانوی تبریزی، ادیب، شاعر و نویسنده ایرانی در نیمه دوم سده ۹ و اوایل سده ۱۰ق/15 و 16م، صاحب کتاب «نثر اللآلي» که ترجمه منظومی است از «مائة كلمة»، منسوب به حضرت علی(ع).

    زندگانی

    یارعلی تبریزی فرزند عبدالله در تبریز پرورش یافت و به کمال رسید. در جوانی دلباخته نوجوانی تبریزی شد و چون کارش به رسوایی کشید، رخت سفر بربست و راهی حجاز گردید؛ سپس به آسیای صغیر رفت و در عهد سلطان سلیم، پادشاه عثمانی در شهر بورسه سکنا گزید.

    ترجمه و تألیف

    تبریزی در ۹۱۸ق/۱۵۱۲م، کتابی نوشت به نام «نثر اللآلي» که ترجمه منظومی است از «مائة كلمة»، منسوب به حضرت علی(ع) و آن را به سلطان سلیم اهدا کرد. در «تذکره مجالس النفائس»، در ذیل نام شیخ فتح‌الله، نوه دختری جلال‌الدین دوانی، از یارعلی تبریزی یاد شده و آمده است که وی در ۹۲۰ق/1514م، در شهر بورسه بوده و شبی شیخ فتح‌الله را پس از درگذشت وی، در خواب دیده است. یارعلی تا پایان عمر سلطان سلیم ظاهراً همچنان در بورسه ماند و در ۹۲۶ق/۱۵۲۰م، در ماه‌های اول سلطنت سلیمان قانونی، به سفارش مولانا عبدالقادر - یکی از فضلای بورسه و احتمالاً والی آنجا - کتابی ادبی به زبان فارسی با نام «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار تصنیف کرد. در همین کتاب، وی مصطفى پاشا - وزیر ثانی‌ سلطان ‌سلیمان - را مدح گفت. تبریزی در شعر «ماتمی» تخلص می‌کرد.

    تبریزی احتمالاً دیوانی هم داشته که تاکنون پیدا نشده است. اما مهم‌ترین اثر یارعلی تبریزی و تنها کتابی که تاکنون از وی به چاپ رسیده، «رياض الأفكار» در توصیف خزان و بهار است. این کتاب مناظره‌ای است به زبان حال میان بهار و پاییز؛ موضوعی که در ادبیات سومری در بین‌النهرین و ادبیات لاتینی در قرون وسطى سابقه داشته است. در زبان عربی نیز مناظره‌ای - میان بهار و پاییز - به نام «سلوة الخريف بمناظرة الربيع و الخريف» نوشته و ‌چاپ شده است؛ این‌ اثر به‌ جاحظ نیز نسبت داده ‌شده ‌است[۱]‏.

    آثار

    1. نثر اللآلي؛
    2. رياض الأفكار.

    پانویس

    1. ر.ک: پورجوادی، نصرالله، ج14، ص484-485

    منابع مقاله

    پورجوادی، نصرالله، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1385.

    وابسته‌ها