نویدی، زین‌العابدین بن عبدالمؤمن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = عبدی بیگ شیرازی
| عنوان = عبدی بیگ شیرازی
| تصویر = NUR75585.jpg
| تصویر = NUR77159.jpg
| اندازه تصویر =
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =
| نام کامل =زین‌العابدین عبدی بیگ نویدی شیرازی
| نام‌های دیگر =
| نام‌های دیگر =
| لقب =
| لقب =
| تخلص =
| تخلص =نویدی- عبدی
| نسب =
| نسب =
| نام پدر =
| نام پدر =عبدالمؤمن
| ولادت =
| ولادت =9 رجب 921ق
| محل تولد =
| محل تولد =آذربایجان
| کشور تولد =
| کشور تولد =
| محل زندگی =
| محل زندگی =
| رحلت =
| رحلت =988ق
| شهادت =
| شهادت =
| مدفن =
| مدفن =
خط ۲۳: خط ۲۳:
| دین =
| دین =
| مذهب =
| مذهب =
| پیشه =
| پیشه =تاریخ‌نگار
| منصب =
| منصب =
| پس از =
| پس از =
خط ۳۰: خط ۳۰:
| مشایخ =
| مشایخ =
| معاصرین =
| معاصرین =
| شاگردان =
| شاگردان =[[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]]
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| درجه علمی =
خط ۳۷: خط ۳۷:
| علایق پژوهشی =
| علایق پژوهشی =
| سبک نوشتاری =
| سبک نوشتاری =
| آثار =
| آثار =[[مظهر الاسرار]]
| وبگاه =
| وبگاه =
| امضا =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE75585AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE77159AUTHORCODE
}}
}}
'''زین‌العابدین عبدی بیگ نویدی شیرازی''' (9 رجب 921ق - 988ق) از جمله تاریخ‌نگاران صفوی، از شاگردان [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] و صاحب کتاب «[[تکملة الاخبار]]» است.
'''زین‌العابدین عبدی‌بیگ نویدی شیرازی''' (921 - 988ق) از جمله تاریخ‌نگاران صفوی، از شاگردان [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق کرکی]] و صاحب کتاب «[[تکملة الاخبار]]» است.


==ولادت==
==ولادت==
خواجه زین‌العابدین‌ علی‌ بن عبدالمؤمن شیرازی مشهور‌ به‌ نویدی‌ و عبدی بیک، از تاریخ‌نگاران دوره نخستین صفوی است‌. آگاهی‌ ما از زندگی او‌ اندک‌ است و بیشتر مطالبی است که از لابلای آثار او، به‌ویژه «تکملة الاخبار» استخراج می‌شود‌. بر‌ اساس این اطلاعات، او در 9 رجب‌ 921‌ق زاده شده‌ است‌<ref>آل داود، سیدعلی، ص123</ref>.
خواجه زین‌العابدین‌ علی‌ بن عبدالمؤمن شیرازی مشهور‌ به‌ نویدی‌ و عبدی‌بیگ، از تاریخ‌نگاران دوره نخستین صفوی است‌. آگاهی‌ ما از زندگی او‌ اندک‌ است و بیشتر مطالبی است که از لابلای آثار او، به‌ویژه «تکملة الاخبار» استخراج می‌شود‌. بر‌ اساس این اطلاعات، او در 9 رجب‌ 921‌ق زاده شده‌ است‌<ref>آل داود، سید علی، ص123</ref>.
 
خاندان او شیرازی و در آذربایجان سکنی داشتند. پدرش عبدالمؤمن بن صدرالدین محمد بن ناصرالدین احمد قوامی از کارگزاران دیوان صفوی و از جمله نزدیکان حسین خان شاملو بود و با شاه اسماعیل اول آشنایی داشت.<ref>همان</ref>


==اساتید==
==اساتید==
وی مدتی کوتاه نزد [[محقق کرکی، علی بن حسین|علی بن حسین بن عبد العالی‌ کرکی‌]] مشهور به محقق ثانی و [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق‌ کرکی]] ‌(متوفی940ق) تلمذ کرد. اما درگذشت نابهنگام پدر موجب شد که وی به اجبار راه دانش‌اندوزی را رها کند و برای امرار معاش در‌ دیوان‌ دولتی به جرگه اهل‌ حساب‌ درآید و بدین‌ترتیب، تصدی امر سیاق برعهده او قرار گرفت. شهرت عبدی بیک به «مفرده‌نویس» ظاهراً از آن هنگام رواج یافت. گفته‌اند که پیش از آن، مدتی‌ نیز‌ او در خدمت شاهزاده محمد میرزا پسر شاه طهماسب به سر برد اما این دوران دیری نپایید و او از آنجا هم رانده شد<ref>همان، ص124</ref>.
وی مدتی کوتاه نزد [[محقق کرکی، علی بن حسین|علی بن حسین بن عبد العالی‌ کرکی‌]] مشهور به محقق ثانی و محقق‌ کرکی ‌(متوفی940ق) تلمذ کرد. اما درگذشت نابهنگام پدر موجب شد که وی به اجبار راه دانش‌اندوزی را رها کند و برای امرار معاش در‌ دیوان‌ دولتی به جرگه اهل‌ حساب‌ درآید و بدین‌ترتیب، تصدی امر سیاق برعهده او قرار گرفت. شهرت عبدی بیک به «مفرده‌نویس» ظاهراً از آن هنگام رواج یافت. گفته‌اند که پیش از آن، مدتی‌ نیز‌ او در خدمت شاهزاده محمد میرزا پسر شاه طهماسب به سر برد اما این دوران دیری نپایید و او از آنجا هم رانده شد<ref>همان، ص124</ref>.


==اقدامات==
==اقدامات==
خط ۷۲: خط ۷۴:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# شیرازی، عبدی بیگ، «مظهر الاسرار»، مسکو، دانش، 1986.
# شیرازی، عبدی بیگ، «مظهر الاسرار»، مسکو، دانش، 1986.
# آل داود، سید علی، «نوشته‌های تاریخی عبدی بیک شیرازی»، تحقیقات اسلامی، سال دهم، بهار و تابستان 1374، شماره 1 و 2.
#[[:noormags:86486| آل داود، سید علی، «نوشته‌های تاریخی عبدی بیک شیرازی»، تحقیقات اسلامی، سال دهم، بهار و تابستان 1374، شماره 1 و 2]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/86486
 


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[مظهر الاسرار]]
[[مظهر الاسرار]]
[[جنات عدن]]


[[روضه الصفات]]
[[روضه الصفات]]
[[هفت اختر]]
[[صریح الملک: وقف‌نامه بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی]]
[[تکملة الأخبار (تا‌ریخ‌ صفویه‌ از آغا‌ز تا‌ 978 هجری قمری)]]
[[مجنون و لیلی (نویدی)]]
[[آیین اسکندری]]
[[جوهر فرد]]
[[جنة الأثمار. زینت الأوراق. صحيفة الإخلاص]]




[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
[[رده:مورّخان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۱۲

زین‌العابدین عبدی‌بیگ نویدی شیرازی (921 - 988ق) از جمله تاریخ‌نگاران صفوی، از شاگردان محقق کرکی و صاحب کتاب «تکملة الاخبار» است.

عبدی بیگ شیرازی
NUR77159.jpg
نام کاملزین‌العابدین عبدی بیگ نویدی شیرازی
تخلصنویدی- عبدی
نام پدرعبدالمؤمن
ولادت9 رجب 921ق
محل تولدآذربایجان
رحلت988ق
پیشهتاریخ‌نگار
اطلاعات علمی
شاگردانمحقق کرکی
برخی آثارمظهر الاسرار

ولادت

خواجه زین‌العابدین‌ علی‌ بن عبدالمؤمن شیرازی مشهور‌ به‌ نویدی‌ و عبدی‌بیگ، از تاریخ‌نگاران دوره نخستین صفوی است‌. آگاهی‌ ما از زندگی او‌ اندک‌ است و بیشتر مطالبی است که از لابلای آثار او، به‌ویژه «تکملة الاخبار» استخراج می‌شود‌. بر‌ اساس این اطلاعات، او در 9 رجب‌ 921‌ق زاده شده‌ است‌[۱].

خاندان او شیرازی و در آذربایجان سکنی داشتند. پدرش عبدالمؤمن بن صدرالدین محمد بن ناصرالدین احمد قوامی از کارگزاران دیوان صفوی و از جمله نزدیکان حسین خان شاملو بود و با شاه اسماعیل اول آشنایی داشت.[۲]

اساتید

وی مدتی کوتاه نزد علی بن حسین بن عبد العالی‌ کرکی‌ مشهور به محقق ثانی و محقق‌ کرکی ‌(متوفی940ق) تلمذ کرد. اما درگذشت نابهنگام پدر موجب شد که وی به اجبار راه دانش‌اندوزی را رها کند و برای امرار معاش در‌ دیوان‌ دولتی به جرگه اهل‌ حساب‌ درآید و بدین‌ترتیب، تصدی امر سیاق برعهده او قرار گرفت. شهرت عبدی بیک به «مفرده‌نویس» ظاهراً از آن هنگام رواج یافت. گفته‌اند که پیش از آن، مدتی‌ نیز‌ او در خدمت شاهزاده محمد میرزا پسر شاه طهماسب به سر برد اما این دوران دیری نپایید و او از آنجا هم رانده شد[۳].

اقدامات

عبدی بیگ در دوران طولانی سلطنت شاه‌ طهماسب‌ با فراز‌ و نشیب‌هایی روبرو بود. ابتدا در تبریز سکونت داشت و چون پایتخت به قزوین منتقل شد او نیز به‌ قزوین رفت و در آنجا استقرار یافت. از آن پس کار او‌ در‌ دستگاه‌ دولتی رونق گرفت و در بسیاری از مأموریت‌های خارج از کشور شرکت کرد[۴].

وی در 980ق به قزوین بازگشت ولی پس از مدت کوتاهی به اردبیل رفت و تا پایان عمر‌ در‌ آنجا به سر برد[۵].

وفات

سرانجام در 988ق درگذشت و به خاک سپرده شد؛ ولی از محل دفن او اطلاعی در دست نیست‌[۶].

آثار

از جمله آثار وی، عبارتند از:

  1. صریح الملک
  2. تکملة‌ الاخبار
  3. جام جمشیدی
  4. هفت اختر
  5. مجنون و لیلی
  6. مظهر الاسرار[۷].

پانویس

  1. آل داود، سید علی، ص123
  2. همان
  3. همان، ص124
  4. همان
  5. همان
  6. ر.ک: همان، ص124- 125
  7. ر.ک: شیرازی، عبدی بیک، صVIII- IX

منابع مقاله

  1. شیرازی، عبدی بیگ، «مظهر الاسرار»، مسکو، دانش، 1986.
  2. آل داود، سید علی، «نوشته‌های تاریخی عبدی بیک شیرازی»، تحقیقات اسلامی، سال دهم، بهار و تابستان 1374، شماره 1 و 2.

وابسته‌ها