نابغه شیبانی، عبدالله بن مخارق

نابغه شیبانی، عبدالله بن مخارق
نام کامل	عبدالله بن مخارق بن سلیم شیبانی
نام پدر	مخارق
ولادت	35ق
محل تولد	عراق
رحلت	126ق
پیشه	شاعر بزرگ عصر اموی
اطلاعات علمی
برخی آثار	ديوان النابغة الشيباني

عبدالله بن مخارق بن سلیم شیبانی (35-126ق)، معروف به نابغه شیبانی، شاعر بزرگ عصر اموی که دیوانش پس از یک دوره طولانی فراموشی تحقیق و منتشر شد. اشعار غزلی و حکمی او از دیگر اشعارش مشهورتر است.

زادروز و زادگاه

عبدالله بن مخارق شیبانی، در سال 35ق، متولد شده است. او از شاعران عراق است.

لقب

وی ازآنجاکه بزرگ‌ترین شاعری است که در قبیله «شیبان» ظهور کرده و چون بر شاعران معاصرش برتری یافته، بر او لقب «نابغه» اطلاق شده است.

هنر شاعری نابغه

اشعار نابغه شیبانی را بسیاری از راویان زمانش نقل کرده‌اند که حماد الروایه، ابوعمر شیبانی، حماد بن اسحاق و ابن ابی‌ازهر از آن جمله‌اند. شیبانی فراوان به شام برای مدح خلفای اموی و گرفتن صله سفر می‌کرد. او عبدالملک بن مروان و حاکمان پس از او را مدح کرد.

در مصادر چنین آمده که نابغه شیبانی تا سن پنجاه‌سالگی شعر نگفته است؛ یا اینکه تا این سن مشهور به شاعری نبوده است. نابغه در یکی از قصایدش اسامی زنانی را ذکر می‌کند که به آنها تعلق خاطر دارد. او ملاقات با حبیبه‌اش سلمی را توصیف می‌کند.

لقد واصلت سلمی في ليال

و أيام و عيش غير عش

.

همچنین در شعرش از سفر به شهر «بعلبک» سخن می‌گوید و شوقش از دیدن زنی به نام «امیمه» را متذکر می‌شود. بااین‌وجود حکمت‌های فراوانی را می‌توان در شعر نابغه شیبانی دید. او معتقد است که زمانه انسان را تغییر می‌دهد، لکن زمانه تغییر نمی‌کند؛ چراکه هیچ‌کس نمی‌تواند زمان را متوقف کند یا خط سیرش را تغییر دهد.

ما يطلب الدهر تدركه مخالبه

و الدهر بالوتر ناج غير مطلوب

.

قصاید شاعر در حکمت و موعظه در مرحله پایانی از حیاتش سروده شده است؛ زیرا او عمری طولانی بیش از نود سال کرده است‏.

آثار

ديوان النابغة الشيباني.

منابع مقاله

عونی، نزار، «النابغة الشيباني... حياته و شعره»، المعرفة، صفر 1432، العدد 569، ص279 تا 284.

وابسته‌ها

ديوان النابغة الشيباني

ديوان نابغة بني شيبان