واعظ قزوینی، محمدرفیع: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE52317AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE52317AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''ملا محمدرفیع واعظ قزوینی'''، | '''ملا محمدرفیع واعظ قزوینی'''، شاعر نامدار سده یازدهم هجری (1027- 1089ق)، مشهور به واعظ قزوینی، صاحب دیوان اشعار و از شاگردان ملا [[قزوینی، خلیل بن غازی|خلیل بن غازی قزوینی]] (متوفی 1089ق) | ||
==نام و نسب== | ==نام و نسب== | ||
ملا محمدرفیع، ملقب به | ملا محمدرفیع، ملقب به رَفیعُ‌الدّینِ قَزْوینی، گاهی ملا رفیع یا میرزا رفیع و در افواه ملا رفیعا، مشهور به واعظ قزوینی و متخلص به واعظ از مردم صفی‌آباد قزوین و نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی بود. | ||
توضیح آنکه بعضی چون شیخ محمد بن حسن عاملی (متوفی 1104ق)، میرزا محمدباقر موسوی خوانساری اصفهانی (متوفی 1313ق)، شیخ عباس قمی (متوفی 1359ق) و شیخ آغابزرگ طهرانی (متوفی 1348ش)، وی را فرزند مولانا یا ملا فتح‌اللّه قزوینی نوشته‌اند، اما ظاهر آن است که به شیوه قدما، چون جدش از پدر نامورتر بوده، او را به جد منتسب ساخته‌اند؛ چه، تذکره‌نویس معاصر وی، میرزا محمدطاهر نصرآبادی اصفهانی در ذکر علما و فضلای آن عصر بیاورده که: «واعظ قزوینی، اسم شریفش میرزا رفیع است، نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی است»<ref>ر.ک: ناصری، سید حسن‌سادات، ص182</ref>. | توضیح آنکه بعضی چون [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ محمد بن حسن عاملی]] (متوفی 1104ق)، میرزا محمدباقر موسوی خوانساری اصفهانی (متوفی 1313ق)، [[قمی، عباس|شیخ عباس قمی]] (متوفی 1359ق) و [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|شیخ آغابزرگ طهرانی]] (متوفی 1348ش)، وی را فرزند مولانا یا ملا فتح‌اللّه قزوینی نوشته‌اند، اما ظاهر آن است که به شیوه قدما، چون جدش از پدر نامورتر بوده، او را به جد منتسب ساخته‌اند؛ چه، [[تذکره نصرآبادی|تذکره‌نویس]] معاصر وی، [[نصرآبادی، محمدطاهر|میرزا محمدطاهر نصرآبادی اصفهانی]] در ذکر علما و فضلای آن عصر بیاورده که: «واعظ قزوینی، اسم شریفش میرزا رفیع است، نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی است»<ref>ر.ک: ناصری، سید حسن‌سادات، ص182</ref>. | ||
==تولد== | ==تولد== | ||
سال تولد او را ارباب تألیف یاد نکرده‌اند، اما سید حسن حاج | سال تولد او را ارباب تألیف یاد نکرده‌اند، اما سید حسن حاج سید جوادی قزوینی می‌نویسد: «در یکی از دست‌نویس‌های جلد دوم أبواب الجنان، زادروز واعظ، شهر ذی‌حجه 1027ق، به قلم آمده است». | ||
==سرگذشت و اساتید== | ==سرگذشت و اساتید== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
از شگفتی‌ها آنکه بنا به روایات مشهور، درگذشت این استاد و شاگرد هردو در یکسال روی نموده است؛ چراکه بنا بر نقل «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|الأمل الآمل]]» و «[[روضات الجنات و جنات الجنان|روضات الجنات]]» و «[[الكنی و الألقاب (مكتبة الصدر)|الكنی و الألقاب]]» و «[[هدیة الأحباب|هدية الأحباب]]»، درگذشت واعظ به رمضان سال 1089ق، روی نموده است و صاحب «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» و | از شگفتی‌ها آنکه بنا به روایات مشهور، درگذشت این استاد و شاگرد هردو در یکسال روی نموده است؛ چراکه بنا بر نقل «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|الأمل الآمل]]» و «[[روضات الجنات و جنات الجنان|روضات الجنات]]» و «[[الكنی و الألقاب (مكتبة الصدر)|الكنی و الألقاب]]» و «[[هدیة الأحباب|هدية الأحباب]]»، درگذشت واعظ به رمضان سال 1089ق، روی نموده است و صاحب «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» و [[مدرس، محمدعلی|صاحب «ريحانة الأدب»]] نیز همین سال را برای فوت او ملحوظ داشته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص184</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
[[دیوان ملا محمدرفیع واعظ قزوینی]] | [[دیوان ملا محمدرفیع واعظ قزوینی]] | ||
[[رعشه بر دریا: گزیده اشعار واعظ قزوینی]] | |||
[[رفیعیه در پرگار متناسبه]] | [[رفیعیه در پرگار متناسبه]] | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۲: | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
[[رده:شاعران]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۴۱
ملا محمدرفیع واعظ قزوینی، شاعر نامدار سده یازدهم هجری (1027- 1089ق)، مشهور به واعظ قزوینی، صاحب دیوان اشعار و از شاگردان ملا خلیل بن غازی قزوینی (متوفی 1089ق)
| واعظ قزوینی، محمدرفیع | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ملا محمدرفیع واعظ قزوینی |
| لقب | رفیع‌الدین |
| ولادت | ذی‌حجه 1027ق |
| محل تولد | صفی‌آباد قزوین |
| رحلت | رمضان سال 1089ق- پنج‌شنبه هفتم آبان ۱۳۰۴ش |
| اطلاعات علمی | |
| اساتید | خلیل بن غازی قزوینی |
نام و نسب
ملا محمدرفیع، ملقب به رَفیعُ‌الدّینِ قَزْوینی، گاهی ملا رفیع یا میرزا رفیع و در افواه ملا رفیعا، مشهور به واعظ قزوینی و متخلص به واعظ از مردم صفی‌آباد قزوین و نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی بود.
توضیح آنکه بعضی چون شیخ محمد بن حسن عاملی (متوفی 1104ق)، میرزا محمدباقر موسوی خوانساری اصفهانی (متوفی 1313ق)، شیخ عباس قمی (متوفی 1359ق) و شیخ آغابزرگ طهرانی (متوفی 1348ش)، وی را فرزند مولانا یا ملا فتح‌اللّه قزوینی نوشته‌اند، اما ظاهر آن است که به شیوه قدما، چون جدش از پدر نامورتر بوده، او را به جد منتسب ساخته‌اند؛ چه، تذکره‌نویس معاصر وی، میرزا محمدطاهر نصرآبادی اصفهانی در ذکر علما و فضلای آن عصر بیاورده که: «واعظ قزوینی، اسم شریفش میرزا رفیع است، نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی است»[۱].
تولد
سال تولد او را ارباب تألیف یاد نکرده‌اند، اما سید حسن حاج سید جوادی قزوینی می‌نویسد: «در یکی از دست‌نویس‌های جلد دوم أبواب الجنان، زادروز واعظ، شهر ذی‌حجه 1027ق، به قلم آمده است».
سرگذشت و اساتید
از پدر و مادر و جد و خاندان و روزگار کودکی واعظ آگاهی نداریم، جز اینکه می‌دانیم از شاگردان دانشمند و فقیه و متکلم و مفسر معروف، ملا خلیل بن غازی قزوینی، مشهور به آخوند ملا خلیلا یا آخوند (متوفی 1089ق) بوده است. واعظ تا پایان زندگانی ارتباط خود را از استاد خویش نگسست[۲].
وفات
از شگفتی‌ها آنکه بنا به روایات مشهور، درگذشت این استاد و شاگرد هردو در یکسال روی نموده است؛ چراکه بنا بر نقل «الأمل الآمل» و «روضات الجنات» و «الكنی و الألقاب» و «هدية الأحباب»، درگذشت واعظ به رمضان سال 1089ق، روی نموده است و صاحب «الذريعة» و صاحب «ريحانة الأدب» نیز همین سال را برای فوت او ملحوظ داشته‌اند[۳].