ویکی‌نور

الرسالة العذراء: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR24251J1.jpg | عنوان = الرسالة العذراء | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = شیبانی قیروانی، ابراهیم بن محمد (نويسنده) عبیدی، محمد مختار (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /الف2ر5 3684 PJA | موضوع = |ناشر |...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' /' به ' /')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره = /الف2ر5 3684 PJA  
| کد کنگره = /الف2ر5 3684 PJA  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''الرسالة العذراء'''، اثری از ابراهیم بن محمد شیبانی قیروانی (223-298ق)، از عالمان ادبیات است. این اثر، توسط محمد مختار عبیدی تحقیق شده است.
'''الرسالة العذراء'''، اثری از [[شیبانی قیروانی، ابراهیم بن محمد|ابراهیم بن محمد شیبانی قیروانی]] (223-298ق)، از عالمان ادبیات است. این اثر، توسط [[عبیدی، محمد مختار|محمد مختار عبیدی]] تحقیق شده است.
نوشتار حاضر، به موازین بلاغت و ادوات کتابت اختصاص یافته است<ref>ر.ک: سزگین، فؤاد، ج‏2، ص225</ref> و در حقیقت رساله‌ مهمی در روش و قواعد کتابت برای نویسندگان و منشیان دیوان‌های رسائل (نامه‌نگاری) در قرون گذشته اسلامی بشمار می‌آید<ref>ر.ک: عبدالوهاب، حسن حسنى‏، ج‏2 ، ص150</ref>. این رساله در برخی از منابع و بر اساس نظر برخی از محققان، به ادیب بغدادی ابراهیم بن مدبر نسبت داده‌ شده است<ref>ر.ک: عواد، کورکیس، ج‏2، ص324؛ صالحیه، محمد عیسى‏، ج‏5، ص62</ref>، اما محقق اثر بر اساس شواهد و قرائنی، انتساب آن را به ابن مدبر اشتباه قلمداد کرده و آن را متعلق به شیبانی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه، ص9-15</ref>.
 
نوشتار حاضر، به موازین بلاغت و ادوات کتابت اختصاص یافته است<ref>ر.ک: سزگین، فؤاد، ج‏2، ص225</ref> و در حقیقت رساله‌ مهمی در روش و قواعد کتابت برای نویسندگان و منشیان دیوان‌های رسائل (نامه‌نگاری) در قرون گذشته اسلامی بشمار می‌آید<ref>ر.ک: عبدالوهاب، حسن حسنى‏، ج‏2،  ص150</ref>. این رساله در برخی از منابع و بر اساس نظر برخی از محققان، به ادیب بغدادی ابراهیم بن مدبر نسبت داده‌ شده است<ref>ر.ک: عواد، کورکیس، ج‏2، ص324؛ صالحیه، محمد عیسى‏، ج‏5، ص62</ref>، اما محقق اثر بر اساس شواهد و قرائنی، انتساب آن را به ابن مدبر اشتباه قلمداد کرده و آن را متعلق به شیبانی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه، ص9-15</ref>.


نویسنده در این رساله به فضائل کاتبان اشاره کرده است و آنان را به جهت دانش سودمند و اخلاق و ادب والا، برتر از سایر مردم معرفی کرده است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
نویسنده در این رساله به فضائل کاتبان اشاره کرده است و آنان را به جهت دانش سودمند و اخلاق و ادب والا، برتر از سایر مردم معرفی کرده است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
وی در این رساله کاتبان را به اتقان هنر کتابت که بدون شناخت قرآن و سنت پیامبر(ص) میسر نمی‌شود، دعوت نموده است. همچنین کاتبان را به تبحر در دانش لغت عرب، عروض و احاطه به شعر رهنمون شده است. وی به این نکته توجه داده است که کتابت دارای ابزار و ادواتی است و صلاح و فساد کتابت متأثر از آن ابزارها است. وی سپس به قلم و فوائد آن، دوات، خط و انواع آن و به اموری که بایسته‌ است در آغاز نامه‌ها و پایان آنها مورد توجه قرار گیرد و همچنین به لزوم گزینش الفاظ و تعابیر و تدبر در معانی کلام قبل از نوشتن آن و... اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
وی در این رساله کاتبان را به اتقان هنر کتابت که بدون شناخت قرآن و سنت پیامبر(ص) میسر نمی‌شود، دعوت نموده است. همچنین کاتبان را به تبحر در دانش لغت عرب، عروض و احاطه به شعر رهنمون شده است. وی به این نکته توجه داده است که کتابت دارای ابزار و ادواتی است و صلاح و فساد کتابت متأثر از آن ابزارها است. وی سپس به قلم و فوائد آن، دوات، خط و انواع آن و به اموری که بایسته‌ است در آغاز نامه‌ها و پایان آنها مورد توجه قرار گیرد و همچنین به لزوم گزینش الفاظ و تعابیر و تدبر در معانی کلام قبل از نوشتن آن و... اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


اهمیت و ارزشمندی این رساله ادبی موجب شده تا برخی از نگارش‌های ادبی و تاریخ ادبیات مانند «العقد الفريد» ابن عبدربه و «نهاية الأرب» قلقشندی، بخشی از مطالب آن را در خود جای دهند<ref>ر.ک: همان</ref>.
اهمیت و ارزشمندی این رساله ادبی موجب شده تا برخی از نگارش‌های ادبی و تاریخ ادبیات مانند «[[العقد الفريد]]» [[ابن عبدربه، احمد بن محمد|ابن عبدربه]] و «[[نهاية الأرب في معرفة أنساب العرب|نهاية الأرب]]» [[قلقشندی، احمد بن علی|قلقشندی]]، بخشی از مطالب آن را در خود جای دهند<ref>ر.ک: همان</ref>.


محقق در پاورقی به اختلاف عبارات متن حاضر با آنچه که در منابع مختلف از آن نقل شده، اشاره نموده و نیز توضیحاتی را در خصوص برخی مطالب کتاب داده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص28 و 30</ref>. وی همچنین در مواردی به معرفی شخصیت‌هایی که نامی از آنها در متن آمده پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص35</ref> و عبارات مختلفی را که بر متن افزوده با علامت ] [ مشخص کرده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.
محقق در پاورقی به اختلاف عبارات متن حاضر با آنچه که در منابع مختلف از آن نقل شده، اشاره نموده و نیز توضیحاتی را در خصوص برخی مطالب کتاب داده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص28 و 30</ref>. وی همچنین در مواردی به معرفی شخصیت‌هایی که نامی از آنها در متن آمده پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص35</ref> و عبارات مختلفی را که بر متن افزوده با علامت ] [ مشخص کرده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.
خط ۵۰: خط ۵۱:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی]]
[[رده:زبان و ادبیات عربی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط فاضل گرنه زاده]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1402 توسط فاضل گرنه زاده]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1402 توسط محسن عزیزی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۳۰

الرسالة العذراء، اثری از ابراهیم بن محمد شیبانی قیروانی (223-298ق)، از عالمان ادبیات است. این اثر، توسط محمد مختار عبیدی تحقیق شده است.

الرسالة العذراء
الرسالة العذراء
پدیدآورانشیبانی قیروانی، ابراهیم بن محمد (نويسنده) عبیدی، محمد مختار (محقق)
ناشرمرکز جمعة الماجد للثقافة و التراث
مکان نشرامارات - دبی
سال نشر1430ق - 2009م
چاپ1
شابک‎-
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
/الف2ر5 3684 PJA
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نوشتار حاضر، به موازین بلاغت و ادوات کتابت اختصاص یافته است[۱] و در حقیقت رساله‌ مهمی در روش و قواعد کتابت برای نویسندگان و منشیان دیوان‌های رسائل (نامه‌نگاری) در قرون گذشته اسلامی بشمار می‌آید[۲]. این رساله در برخی از منابع و بر اساس نظر برخی از محققان، به ادیب بغدادی ابراهیم بن مدبر نسبت داده‌ شده است[۳]، اما محقق اثر بر اساس شواهد و قرائنی، انتساب آن را به ابن مدبر اشتباه قلمداد کرده و آن را متعلق به شیبانی دانسته است[۴].

نویسنده در این رساله به فضائل کاتبان اشاره کرده است و آنان را به جهت دانش سودمند و اخلاق و ادب والا، برتر از سایر مردم معرفی کرده است[۵]. وی در این رساله کاتبان را به اتقان هنر کتابت که بدون شناخت قرآن و سنت پیامبر(ص) میسر نمی‌شود، دعوت نموده است. همچنین کاتبان را به تبحر در دانش لغت عرب، عروض و احاطه به شعر رهنمون شده است. وی به این نکته توجه داده است که کتابت دارای ابزار و ادواتی است و صلاح و فساد کتابت متأثر از آن ابزارها است. وی سپس به قلم و فوائد آن، دوات، خط و انواع آن و به اموری که بایسته‌ است در آغاز نامه‌ها و پایان آنها مورد توجه قرار گیرد و همچنین به لزوم گزینش الفاظ و تعابیر و تدبر در معانی کلام قبل از نوشتن آن و... اشاره کرده است[۶].

اهمیت و ارزشمندی این رساله ادبی موجب شده تا برخی از نگارش‌های ادبی و تاریخ ادبیات مانند «العقد الفريد» ابن عبدربه و «نهاية الأرب» قلقشندی، بخشی از مطالب آن را در خود جای دهند[۷].

محقق در پاورقی به اختلاف عبارات متن حاضر با آنچه که در منابع مختلف از آن نقل شده، اشاره نموده و نیز توضیحاتی را در خصوص برخی مطالب کتاب داده است[۸]. وی همچنین در مواردی به معرفی شخصیت‌هایی که نامی از آنها در متن آمده پرداخته[۹] و عبارات مختلفی را که بر متن افزوده با علامت ] [ مشخص کرده است[۱۰].

پانویس

  1. ↑ ر.ک: سزگین، فؤاد، ج‏2، ص225
  2. ↑ ر.ک: عبدالوهاب، حسن حسنى‏، ج‏2، ص150
  3. ↑ ر.ک: عواد، کورکیس، ج‏2، ص324؛ صالحیه، محمد عیسى‏، ج‏5، ص62
  4. ↑ ر.ک: مقدمه، ص9-15
  5. ↑ ر.ک: همان، ص21
  6. ↑ ر.ک: همان
  7. ↑ ر.ک: همان
  8. ↑ ر.ک: متن کتاب، ص28 و 30
  9. ↑ ر.ک: همان، ص35
  10. ↑ ر.ک: همان، ص39

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. سزگین، فؤاد، «تاريخ التراث العربي»، مترجم: حجازى، محمود فهمى، قم، کتابخانه عمومى حضرت آیت‌الله‌العظمى مرعشى نجفى(ره)، 1412ق، چاپ دوم.
  3. صالحیه، محمد عیسى‏، «المعجم الشامل للتراث العربي المطبوع»، قاهره، المنظمة العربية للتربية و الثقافة و العلوم، معهد المخطوطات العربية، 1992م، چاپ اول.
  4. عبدالوهاب، حسن حسنى، «العمر في المصنفات و المؤلفين التونسيين»، بیروت، دارالغرب الإسلامي، 1990م، چاپ اول.
  5. عواد، کورکیس‏، «الذخائر الشرقية»، بیروت، دارالغرب الإسلامي، 1999م، چاپ اول.


وابسته‌ها

برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=الرسالة_العذراء&oldid=771712»