فتوح إفريقيا و الأندلس: تفاوت میان نسخه‌ها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR86522J1.jpg | عنوان = فتوح إفريقيا و الأندلس | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن عبد الحکم، عبد الرحمن بن عبد الله (نويسنده) طباع، عبدالله انیس (محقق) طباع، عبدالله انیس ( مقدمه نويس) |زبان | زبان...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن | [[ابن عبدالحکم، عبدالرحمن بن عبدالله]] (نويسنده) | ||
[[طباع، عبدالله انیس ]] (محقق) | [[طباع، عبدالله انیس]] (محقق) | ||
[[طباع، عبدالله انیس]] ( | [[طباع، عبدالله انیس]] (مقدمه‌نويس) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''فتوح إفريقيا و الأندلس'''، تألیف حافظ، محدث و مورخ مصری قرن سوم هجری قمری، [[ابوالقاسم عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم]] (182-257ق)، تاریخ فتح مناطق مذکور را گزارش می‌دهد. پژوهشگر معاصر، [[عبداللّه انیس طباع]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و توضیحات سودمندی از نظر لغوی، جغرافیایی و تاریخی ارائه کرده است. محقق کتاب، خلاصه‌ای از محتوای اثر حاضر را نیز گزارش کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-25</ref>. | '''فتوح إفريقيا و الأندلس'''، تألیف حافظ، محدث و مورخ مصری قرن سوم هجری قمری، [[ابن عبدالحکم، عبدالرحمن بن عبدالله|ابوالقاسم عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم]] (182-257ق)، تاریخ فتح مناطق مذکور را گزارش می‌دهد. پژوهشگر معاصر، [[طباع، عبدالله انیس|عبداللّه انیس طباع]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و توضیحات سودمندی از نظر لغوی، جغرافیایی و تاریخی ارائه کرده است. محقق کتاب، خلاصه‌ای از محتوای اثر حاضر را نیز گزارش کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-25</ref>. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[عبداللّه انیس طباع]]، درباره نویسنده و کتاب حاضر چند نکته را یادآور شده است: | * [[طباع، عبدالله انیس|عبداللّه انیس طباع]]، درباره نویسنده و کتاب حاضر چند نکته را یادآور شده است: | ||
# قدیمی‌ترین نویسنده‌ای که آثارش به ما رسیده و از خاندانی شریف و بزرگ در مصر بوده، [[عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم]] است که پدرش دستیار قاضی در سنجش شاهدان و رئیس مدرسه مالکیان بود. | # قدیمی‌ترین نویسنده‌ای که آثارش به ما رسیده و از خاندانی شریف و بزرگ در مصر بوده، [[ابن عبدالحکم، عبدالرحمن بن عبدالله|عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم]] است که پدرش دستیار قاضی در سنجش شاهدان و رئیس مدرسه مالکیان بود. | ||
# کتاب [[ابن عبدالحکم]]، موسوم به [[فتوح مصر و المغرب و الأندلس]] و کتابی که اکنون تقدیم می‌شود در باب آفریقا و اندلس، از مهم‌ترین اسناد تاریخی فتوحات عربی و قدیمی‌ترین آن است و نویسنده همراه با اسناد به پیش رفته و در مقایسه با پژوهش‌های جدید، اثری طولانی و ملال‌آور پدید آورده است، ولیکن در واقع، او برای ما با این کتاب، مهم‌ترین خبرهای فتوحات این سرزمین‌ها را حفظ کرده است. | # کتاب [[ابن عبدالحکم]]، موسوم به [[فتوح مصر و المغرب|فتوح مصر و المغرب و الأندلس]] و کتابی که اکنون تقدیم می‌شود در باب آفریقا و اندلس، از مهم‌ترین اسناد تاریخی فتوحات عربی و قدیمی‌ترین آن است و نویسنده همراه با اسناد به پیش رفته و در مقایسه با پژوهش‌های جدید، اثری طولانی و ملال‌آور پدید آورده است، ولیکن در واقع، او برای ما با این کتاب، مهم‌ترین خبرهای فتوحات این سرزمین‌ها را حفظ کرده است. | ||
# اطلاعاتی که در اثر حاضر آمده، منبعی صحیح برای تاریخ این فتح بزرگ است که باعث پیوند جهان عربی با اروپا شد و نتایج گوناگون و مهمی در زندگی فکری در اندلس و شمال آفریقا پدید آورد. | # اطلاعاتی که در اثر حاضر آمده، منبعی صحیح برای تاریخ این فتح بزرگ است که باعث پیوند جهان عربی با اروپا شد و نتایج گوناگون و مهمی در زندگی فکری در اندلس و شمال آفریقا پدید آورد. | ||
# ارزش علمی خاصّ این کتاب در توضیح اهمیت فتوحات عربی مصر، مغرب و اندلس، ما را برانگیخت تا به تحقیق و نشر جدید آن بپردازیم و موقعیت بسیاری از بلاد و شهرها را تعیین کنیم که هیچ ناشر و پژوهشگری به آن اهتمام نورزیده است<ref>ر.ک: همان، ص23-25</ref>. | # ارزش علمی خاصّ این کتاب در توضیح اهمیت فتوحات عربی مصر، مغرب و اندلس، ما را برانگیخت تا به تحقیق و نشر جدید آن بپردازیم و موقعیت بسیاری از بلاد و شهرها را تعیین کنیم که هیچ ناشر و پژوهشگری به آن اهتمام نورزیده است<ref>ر.ک: همان، ص23-25</ref>. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
* با توجه به عبارتی که نویسنده از نامه عمروعاص به خلیفه دوم آورده: «إنّ الله قد فتح علينا أطرابلس و ليس بينها و بين إفريقيا إلّا تسعة أيام...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>، [[عبداللّه انیس طباع]]، این توضیح جغرافیایی تاریخی را افزوده است: از این نصّ، آشکار می‌شود که واژه «افریقیا» به بلادی گفته می‌شد که در طرابلس غربی امروزی قرار داشت؛ یعنی از تونس آغاز می‌شد و تا انتهای مغرب ادامه می‌یافت؛ درصورتی‌که اکنون چنین مقرّر شده است که در وهله نخست، «افریقا» به معنای یک قاره است و در مرحله بعدی، افریقای شمالی به معنای مرزهای گسترده‌شده از غرب کانال سوئز تا طنجه (شهری مهم در مراکش، در نزدیکی جبل‌الطارق بین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس) است؛ هرچند این تعیین و تحدید مرزی بین مورخان رواج ندارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33، پاورقی 2</ref>. | * با توجه به عبارتی که نویسنده از نامه عمروعاص به خلیفه دوم آورده: «إنّ الله قد فتح علينا أطرابلس و ليس بينها و بين إفريقيا إلّا تسعة أيام...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>، [[طباع، عبدالله انیس|عبداللّه انیس طباع]]، این توضیح جغرافیایی تاریخی را افزوده است: از این نصّ، آشکار می‌شود که واژه «افریقیا» به بلادی گفته می‌شد که در طرابلس غربی امروزی قرار داشت؛ یعنی از تونس آغاز می‌شد و تا انتهای مغرب ادامه می‌یافت؛ درصورتی‌که اکنون چنین مقرّر شده است که در وهله نخست، «افریقا» به معنای یک قاره است و در مرحله بعدی، افریقای شمالی به معنای مرزهای گسترده‌شده از غرب کانال سوئز تا طنجه (شهری مهم در مراکش، در نزدیکی جبل‌الطارق بین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس) است؛ هرچند این تعیین و تحدید مرزی بین مورخان رواج ندارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33، پاورقی 2</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: تاریخ (عمومی)]] | |||
[[رده: تاریخ آسیا]] | |||
[[رده: تاریخ کشورهای عربی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۹
فتوح إفريقيا و الأندلس، تألیف حافظ، محدث و مورخ مصری قرن سوم هجری قمری، ابوالقاسم عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم (182-257ق)، تاریخ فتح مناطق مذکور را گزارش می‌دهد. پژوهشگر معاصر، عبداللّه انیس طباع، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و توضیحات سودمندی از نظر لغوی، جغرافیایی و تاریخی ارائه کرده است. محقق کتاب، خلاصه‌ای از محتوای اثر حاضر را نیز گزارش کرده است[۱].
| فتوح إفريقيا و الأندلس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عبدالحکم، عبدالرحمن بن عبدالله (نويسنده)
طباع، عبدالله انیس (محقق) طباع، عبدالله انیس (مقدمه‌نويس) |
| ناشر | دار الکتاب اللبناني ** مکتبة المدرسة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1964م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع2ف2 38/1 DS |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- عبداللّه انیس طباع، درباره نویسنده و کتاب حاضر چند نکته را یادآور شده است:
- قدیمی‌ترین نویسنده‌ای که آثارش به ما رسیده و از خاندانی شریف و بزرگ در مصر بوده، عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم است که پدرش دستیار قاضی در سنجش شاهدان و رئیس مدرسه مالکیان بود.
- کتاب ابن عبدالحکم، موسوم به فتوح مصر و المغرب و الأندلس و کتابی که اکنون تقدیم می‌شود در باب آفریقا و اندلس، از مهم‌ترین اسناد تاریخی فتوحات عربی و قدیمی‌ترین آن است و نویسنده همراه با اسناد به پیش رفته و در مقایسه با پژوهش‌های جدید، اثری طولانی و ملال‌آور پدید آورده است، ولیکن در واقع، او برای ما با این کتاب، مهم‌ترین خبرهای فتوحات این سرزمین‌ها را حفظ کرده است.
- اطلاعاتی که در اثر حاضر آمده، منبعی صحیح برای تاریخ این فتح بزرگ است که باعث پیوند جهان عربی با اروپا شد و نتایج گوناگون و مهمی در زندگی فکری در اندلس و شمال آفریقا پدید آورد.
- ارزش علمی خاصّ این کتاب در توضیح اهمیت فتوحات عربی مصر، مغرب و اندلس، ما را برانگیخت تا به تحقیق و نشر جدید آن بپردازیم و موقعیت بسیاری از بلاد و شهرها را تعیین کنیم که هیچ ناشر و پژوهشگری به آن اهتمام نورزیده است[۲].
ساختار و محتوا
این اثر مختصر، تقسیم و تبویب ویژه‌ای ندارد. برخی از محورهای بحث در کتاب حاضر عبارت است از: آغاز فتح اندلس، فتح افریقیا، یادکرد کسانی که بعد از عمروعاص، به جنگ مغرب رفتند و فتح اندلس.
نمونه مباحث
- با توجه به عبارتی که نویسنده از نامه عمروعاص به خلیفه دوم آورده: «إنّ الله قد فتح علينا أطرابلس و ليس بينها و بين إفريقيا إلّا تسعة أيام...»[۳]، عبداللّه انیس طباع، این توضیح جغرافیایی تاریخی را افزوده است: از این نصّ، آشکار می‌شود که واژه «افریقیا» به بلادی گفته می‌شد که در طرابلس غربی امروزی قرار داشت؛ یعنی از تونس آغاز می‌شد و تا انتهای مغرب ادامه می‌یافت؛ درصورتی‌که اکنون چنین مقرّر شده است که در وهله نخست، «افریقا» به معنای یک قاره است و در مرحله بعدی، افریقای شمالی به معنای مرزهای گسترده‌شده از غرب کانال سوئز تا طنجه (شهری مهم در مراکش، در نزدیکی جبل‌الطارق بین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس) است؛ هرچند این تعیین و تحدید مرزی بین مورخان رواج ندارد[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.