سلماسی، حسن بن ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'قابوس نامه' به 'قابوس‌نامه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر =ابراهیم | ||
| ولادت = | | ولادت = | ||
| محل تولد = | | محل تولد = | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| رحلت = | | رحلت =زنده تا 624ق | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| خویشاوندان = | | خویشاوندان = | ||
| دین = | | دین = | ||
| مذهب = | | مذهب =شافعی | ||
| پیشه = | | پیشه = | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = | | آثار =[[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==شرح حال== | ==شرح حال== | ||
منابع موجود، درباره احوال و آثار سلماسی، سخنی نگفته‌‌اند. بنابراین، یگانه منبع در این‌باره، مجموعه به‌یادگارمانده از او در کتابخانه فاتح استانبول است. بر اساس این مجموعه، می‌دانیم که سلماسی به کار وراقی و نساجی اشتغال داشته و در واپسین سطرهای کتابش تحت عنوان «[[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية|الرسالة الشرفية]]» نیز شاهدیم که از بدی روزگار و کار خویش، نالان بوده است<ref>ر.ک: نورانی‌نژاد، حمیده؛ کریمی زنجانی اصل، محمد، ص74</ref>. | منابع موجود، درباره احوال و آثار سلماسی، سخنی نگفته‌‌اند. بنابراین، یگانه منبع در این‌باره، مجموعه به‌یادگارمانده از او در کتابخانه فاتح استانبول است. بر اساس این مجموعه، می‌دانیم که سلماسی به کار وراقی و نساجی اشتغال داشته و در واپسین سطرهای کتابش تحت عنوان «[[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية|الرسالة الشرفية]]» نیز شاهدیم که از بدی روزگار و کار خویش، نالان بوده است<ref>ر.ک: نورانی‌نژاد، حمیده؛ کریمی زنجانی اصل، محمد، ص74</ref>. | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
توجه به فرهنگ گسترده سلماسی و گستره و ژرفای آشنایی او با منابع ادبی و حکمی، ما را بر آن می‌دارد که او را در شمار دانش‌آموختگان نظامیه اصفهان بدانیم؛ دانش‌آموخته‌ای سخت‌کوش و ژرف‌بین که به‌رغم آموزش‌های اولیه‌اش در مدرسه نظامیه و در فضای مدرسی آن هنگام، در | توجه به فرهنگ گسترده سلماسی و گستره و ژرفای آشنایی او با منابع ادبی و حکمی، ما را بر آن می‌دارد که او را در شمار دانش‌آموختگان نظامیه اصفهان بدانیم؛ دانش‌آموخته‌ای سخت‌کوش و ژرف‌بین که به‌رغم آموزش‌های اولیه‌اش در مدرسه نظامیه و در فضای مدرسی آن هنگام، در «[[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية|رساله الشرفية]]»، ضمن توجه به آثار و آراء [[غزالی، محمد بن محمد|امام غزالی]] و به‌ویژه کتاب «[[إحياء علوم الدين]]»، می‌کوشد از سیطره غزالی رهایی یابد<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
ازتاریخ وفات وی، اطلاع دقیقی در دست نیست. همین اندازه می‌دانیم که تا 624ق، زنده بوده است<ref>ر.ک: همان، ص87</ref>. | ازتاریخ وفات وی، اطلاع دقیقی در دست نیست. همین اندازه می‌دانیم که تا 624ق، زنده بوده است<ref>ر.ک: همان، ص87</ref>. | ||
==آثار== | |||
وی در شمار دوستداران وزیر شیعی‌مذهب اصفهان روزگار خویش، [[ابوالحسن علی بن حاج اسماعیل]] بوده و رسائل موجود در «الرسالة الشرفية» را در فاصله سال‌های 614 تا 624ق، برای او به نگارش درآورده است. این رسائل در یک طبقه‌بندی کلی، سه پندنامه سیاسی - اخلاقی، دو متن پزشکی ترجمه‌شده به فارسی و رساله‌ای در تقسیم‌بندی علوم را شامل می‌شوند. پندنامه‌های اخلاقی عبارتند از: «قابوس‌نامه»؛ «رسالة في السياسة الخاصة و العامة» (که به بهترین نحو، مبین ادغام تقسیم‌بندی سه‌گانه فلاسفه در اخلاقیات اندرزآمیز است)؛ «مختصر في الأمثال و الأشعار (که در فصول پنج‌گانه آن، اندرزهایی از پیامبر(ص) و پادشاهان و خلفا و حکما نقل شده است) و رساله‌های پزشکی نیز عبارتند از: ترجمه «تقويم الصحة» ابن بطلان بغدادی و ترجمه «[[الرسالة الذهبية|رساله الذهبية]]» منسوب به [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] که به امر وزیر یادشده صورت پذیرفته است و توجه به ترجمه آن، به‌خوبی برمی‌نماید که چرا سلماسی به‌رغم تمایلات آشکار شافعی‌اش، در «رساله الشرفية» به اکرام و اعزازی تمام از [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] یاد می‌کند<ref>ر.ک: همان</ref>. | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
[[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية]] | [[الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية]] | ||
[[ | [[قابوس‌نامه(سلماسی)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۳
| سلماسی، حسن بن ابراهیم | |
|---|---|
 | |
| نام پدر | ابراهیم |
| رحلت | زنده تا 624ق |
| مذهب | شافعی |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية |
حسن بن ابراهیم سلماسی (زنده تا 624ق)، نویسنده شافعی‌مذهب قرن هفتم هجری، صاحب کتاب «الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية».
شرح حال
منابع موجود، درباره احوال و آثار سلماسی، سخنی نگفته‌‌اند. بنابراین، یگانه منبع در این‌باره، مجموعه به‌یادگارمانده از او در کتابخانه فاتح استانبول است. بر اساس این مجموعه، می‌دانیم که سلماسی به کار وراقی و نساجی اشتغال داشته و در واپسین سطرهای کتابش تحت عنوان «الرسالة الشرفية» نیز شاهدیم که از بدی روزگار و کار خویش، نالان بوده است[۱].
تحصیلات
توجه به فرهنگ گسترده سلماسی و گستره و ژرفای آشنایی او با منابع ادبی و حکمی، ما را بر آن می‌دارد که او را در شمار دانش‌آموختگان نظامیه اصفهان بدانیم؛ دانش‌آموخته‌ای سخت‌کوش و ژرف‌بین که به‌رغم آموزش‌های اولیه‌اش در مدرسه نظامیه و در فضای مدرسی آن هنگام، در «رساله الشرفية»، ضمن توجه به آثار و آراء امام غزالی و به‌ویژه کتاب «إحياء علوم الدين»، می‌کوشد از سیطره غزالی رهایی یابد[۲].
وفات
ازتاریخ وفات وی، اطلاع دقیقی در دست نیست. همین اندازه می‌دانیم که تا 624ق، زنده بوده است[۳].
آثار
وی در شمار دوستداران وزیر شیعی‌مذهب اصفهان روزگار خویش، ابوالحسن علی بن حاج اسماعیل بوده و رسائل موجود در «الرسالة الشرفية» را در فاصله سال‌های 614 تا 624ق، برای او به نگارش درآورده است. این رسائل در یک طبقه‌بندی کلی، سه پندنامه سیاسی - اخلاقی، دو متن پزشکی ترجمه‌شده به فارسی و رساله‌ای در تقسیم‌بندی علوم را شامل می‌شوند. پندنامه‌های اخلاقی عبارتند از: «قابوس‌نامه»؛ «رسالة في السياسة الخاصة و العامة» (که به بهترین نحو، مبین ادغام تقسیم‌بندی سه‌گانه فلاسفه در اخلاقیات اندرزآمیز است)؛ «مختصر في الأمثال و الأشعار (که در فصول پنج‌گانه آن، اندرزهایی از پیامبر(ص) و پادشاهان و خلفا و حکما نقل شده است) و رساله‌های پزشکی نیز عبارتند از: ترجمه «تقويم الصحة» ابن بطلان بغدادی و ترجمه «رساله الذهبية» منسوب به امام رضا(ع) که به امر وزیر یادشده صورت پذیرفته است و توجه به ترجمه آن، به‌خوبی برمی‌نماید که چرا سلماسی به‌رغم تمایلات آشکار شافعی‌اش، در «رساله الشرفية» به اکرام و اعزازی تمام از علی(ع) یاد می‌کند[۴].
پانویس
منابع مقاله
نورانی‌نژاد، حمیده؛ کریمی زنجانی اصل، مقدمه «الرسالة الشرفية في تقاسيم العلوم اليقينية»، اثر ابوعلی حسن سلماسی، با مقدمه و تصحیح حمیده نورانی‌نژاد و محمد کریمی زنجانی اصل، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، 1383.