اساطیر ایرانی در متون مانوی

اساطیر ایرانی در متون مانوی، تألیف علی‌رضا پلاسید، حاوی بررسی مفهوم اسطوره و به‌ویژه ساختار اسطوره‌های مهم ایران باستان از قبیل اساطیر مانویت و زروانیسم و آیین مهر است.

اساطیر ایرانی در متون مانوی
پدیدآوران	پلاسید، علی‌رضا (مؤلف)
ناشر	پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1390
چاپ	یکم
موضوع	اسا‌طیر ایرانی‌,ما‌نویت‌,اسطوره‌
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BL ۲۲۷۰/پ۸الف۵

نویسنده با روش تحقیقی - تحلیلی و با استناد به آثار مهم محققان، آن را به انجام رسانده است.

کتاب مزبور در پنج فصل سامان‌دهی شده است. فصل نخست، دربردارنده کلیاتی درباره تبیین مفهوم اسطوره و دین، از نظر محققان، و تعریف‌های مکتب‌های گوناگون از اسطوره است. نویسنده در ادامه، همین فصل، بن‌مایه گنوستیکی مانویت را بررسیده، کلیاتی درباره گنوسیسم از قبیل تبیین آموزه‌ها و معرفی بزرگان آن می‌آورد.

فصل دوم، اساطیری مربوط به آفرینش را از منظر مانویت و آیین زروانی، و سیر و چگونگی فرایند آن را از نظر می‌گذراند. نگاهی به مهم‌ترین مفاهیم آیین زروانی، از جمله آموزه دو بن، خدای دو جنسی و چهارگانه بودن خدای زروان، مطالب فصل سوم را تشیکل می‌دهند. فصل چهارم، به بررسی خدای مهر، در وداها، اوستا، متون میانه دوران ساسانی، متون مانوی و نقش عملکرد آن در آفرینش جهان و مهم‌ترین نمادهای آن در این متون اختصاص دارد. در آخرین فصل کتاب نتیجه‌ای از مطالب آن به اختصار ارائه شده است.

منابع مقاله

شرفایی، محسن؛ اکبری چناری، علی؛ کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر چهارم: ادیان ایران باستان)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1396ش.