الدارات: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PJA۲۶۰۲/و۶۵الف۶ | ||
| موضوع = | | موضوع =عربستان -- جغرافیای تاریخی,شعر عربی | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = المطبعة الکاثوليکية | | ناشر = المطبعة الکاثوليکية | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''کتاب الدارات'''، از آثار ادیب، قاری و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، کوتاه نوشتاری است که خانههای مشهور عرب را همراه با اشعاری در مورد آن، معرفی میکند. کشیش یسوعی، [[آگوست هفنر]]، این اثر را تصحیح و منابعش را استخراج و ثبت کرده است. مدیر مجله مشرق و کشیش یسوعی؛ [[لوئیس شیخو]] نیز برای تکمیل مطالب اثر حاضر، مباحث مرتبط را از [[معجم البلدان]] نوشته [[یاقوت حموی]] و [[القاموس المحیط]] نوشته [[محمد بن يعقوب فيروزآبادى]] و [[تاج العروس من جواهر القاموس]] از آثار [[مرتضی زبیدی]]، برگزیده و ضمیمه کرده است. | '''کتاب الدارات'''، از آثار ادیب، قاری و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، کوتاه نوشتاری است که خانههای مشهور عرب را همراه با اشعاری در مورد آن، معرفی میکند. کشیش یسوعی، [[هفنر، اگوست|آگوست هفنر]]، این اثر را تصحیح و منابعش را استخراج و ثبت کرده است. مدیر مجله مشرق و کشیش یسوعی؛ [[لوئیس شیخو]] نیز برای تکمیل مطالب اثر حاضر، مباحث مرتبط را از [[معجم البلدان]] نوشته [[یاقوت حموی]] و [[القاموس المحیط]] نوشته [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|محمد بن يعقوب فيروزآبادى]] و [[تاج العروس من جواهر القاموس]] از آثار [[مرتضی زبیدی]]، برگزیده و ضمیمه کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
*کتاب حاضر، گزارشی است که ادیب و قرآنپژوه، [[ابوحاتم سجستانی]] (درگذشته 255ق) از حدیثگویی استادش، [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] نقل کرده است.<ref> ر.ک: متن کتاب، ص4</ref> | *کتاب حاضر، گزارشی است که ادیب و قرآنپژوه، [[ابوحاتم سجستانی]] (درگذشته 255ق) از حدیثگویی استادش، [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|عبدالملک بن قریب اصمعی]] نقل کرده است.<ref> ر.ک: متن کتاب، ص4</ref> | ||
*[[لوئیس شیخو]] کتاب حاضر را مقاله سودمندی برای شناسایی جزیرةالعرب شمرده است؛ بهویژه از این نظر که جغرافیدانان بزرگی مانند [[یاقوت]] و [[بکری]] از این مطالب غفلت کردهاند و البته قدمت این اثر و شهرت مؤلفش، از قویترین انگیزههای نشر آن است. <ref>مقدمه ناشر، ص3</ref> | *[[لوئیس شیخو]] کتاب حاضر را مقاله سودمندی برای شناسایی جزیرةالعرب شمرده است؛ بهویژه از این نظر که جغرافیدانان بزرگی مانند [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] و [[بکری، عبدالله بن عبدالعزیز|بکری]] از این مطالب غفلت کردهاند و البته قدمت این اثر و شهرت مؤلفش، از قویترین انگیزههای نشر آن است. <ref>مقدمه ناشر، ص3</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
مباحث این اثر مختصر، تقسیمبندی ویژهای ندارد. [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] تعداد خانههای مهمّ عرب را که در شهرها و اشعارشان مشهور است، 16 خانه دانسته است.<ref>متن کتاب، ص4</ref> برخی از موضوعات مورد بحث در این کتاب، عبارت است از: خانههای «وشجی»، «صُلصُل»، «عَسعَس»، «فتک»، «قرح»، «لاقط»، «معیط»، «واحد»، «واسط» و «یمعون». | مباحث این اثر مختصر، تقسیمبندی ویژهای ندارد. [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|عبدالملک بن قریب اصمعی]] تعداد خانههای مهمّ عرب را که در شهرها و اشعارشان مشهور است، 16 خانه دانسته است.<ref>متن کتاب، ص4</ref> برخی از موضوعات مورد بحث در این کتاب، عبارت است از: خانههای «وشجی»، «صُلصُل»، «عَسعَس»، «فتک»، «قرح»، «لاقط»، «معیط»، «واحد»، «واسط» و «یمعون». | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*«الدارة ما اتسع من الأرض و أحاطت به الجبال غلظ أو سهل یقال دارٌ و دارةٌ و أدورٌ و دارات. <ref> متن کتاب، ص4- 5. </ref> یعنی: خانه، زمین وسیعی است که دیوارهایی بلند یا کوتاه، آن را دربرگرفته است و به آن، «دار» و «داره» گویند و جمعش، «أدور» و «دارات» است. | *«الدارة ما اتسع من الأرض و أحاطت به الجبال غلظ أو سهل یقال دارٌ و دارةٌ و أدورٌ و دارات. <ref> متن کتاب، ص4- 5. </ref> یعنی: خانه، زمین وسیعی است که دیوارهایی بلند یا کوتاه، آن را دربرگرفته است و به آن، «دار» و «داره» گویند و جمعش، «أدور» و «دارات» است. | ||
*[[اصمعی]] در این اثر، برای هر خانه (از 16 خانه مشهور عرب) فقط نام آن را آورده و بعد، به شعر شاعری استشهاد کرده که در آن، اسم خانه مذکور آمده است و دیگر هیچ توضیح و مطلب دیگری ندارد؛ مثلاً: خانه صُلصُل همان است که جریر در این بیت از آن یاد کرده است: | *[[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] در این اثر، برای هر خانه (از 16 خانه مشهور عرب) فقط نام آن را آورده و بعد، به شعر شاعری استشهاد کرده که در آن، اسم خانه مذکور آمده است و دیگر هیچ توضیح و مطلب دیگری ندارد؛ مثلاً: خانه صُلصُل همان است که جریر در این بیت از آن یاد کرده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|اذا ما حلّ أهلکِ یا سُلَیمی''|2=''بدارة صُلصُل شحطوا مراراً'' <ref> همان، ص8.</ref>}} | {{ب|اذا ما حلّ أهلکِ یا سُلَیمی''|2=''بدارة صُلصُل شحطوا مراراً'' <ref> همان، ص8.</ref>}} | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۴۰
کتاب الدارات، از آثار ادیب، قاری و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ عبدالملک بن قریب اصمعی (حدود 123- 216ق)، کوتاه نوشتاری است که خانههای مشهور عرب را همراه با اشعاری در مورد آن، معرفی میکند. کشیش یسوعی، آگوست هفنر، این اثر را تصحیح و منابعش را استخراج و ثبت کرده است. مدیر مجله مشرق و کشیش یسوعی؛ لوئیس شیخو نیز برای تکمیل مطالب اثر حاضر، مباحث مرتبط را از معجم البلدان نوشته یاقوت حموی و القاموس المحیط نوشته محمد بن يعقوب فيروزآبادى و تاج العروس من جواهر القاموس از آثار مرتضی زبیدی، برگزیده و ضمیمه کرده است.
| الدارات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) هفنر، اگوست (گردآورنده) |
| ناشر | المطبعة الکاثوليکية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1989م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | عربستان -- جغرافیای تاریخی,شعر عربی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJA۲۶۰۲/و۶۵الف۶ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- کتاب حاضر، گزارشی است که ادیب و قرآنپژوه، ابوحاتم سجستانی (درگذشته 255ق) از حدیثگویی استادش، عبدالملک بن قریب اصمعی نقل کرده است.[۱]
- لوئیس شیخو کتاب حاضر را مقاله سودمندی برای شناسایی جزیرةالعرب شمرده است؛ بهویژه از این نظر که جغرافیدانان بزرگی مانند یاقوت و بکری از این مطالب غفلت کردهاند و البته قدمت این اثر و شهرت مؤلفش، از قویترین انگیزههای نشر آن است. [۲]
ساختار و محتوا
مباحث این اثر مختصر، تقسیمبندی ویژهای ندارد. عبدالملک بن قریب اصمعی تعداد خانههای مهمّ عرب را که در شهرها و اشعارشان مشهور است، 16 خانه دانسته است.[۳] برخی از موضوعات مورد بحث در این کتاب، عبارت است از: خانههای «وشجی»، «صُلصُل»، «عَسعَس»، «فتک»، «قرح»، «لاقط»، «معیط»، «واحد»، «واسط» و «یمعون».
نمونه مباحث
- «الدارة ما اتسع من الأرض و أحاطت به الجبال غلظ أو سهل یقال دارٌ و دارةٌ و أدورٌ و دارات. [۴] یعنی: خانه، زمین وسیعی است که دیوارهایی بلند یا کوتاه، آن را دربرگرفته است و به آن، «دار» و «داره» گویند و جمعش، «أدور» و «دارات» است.
- اصمعی در این اثر، برای هر خانه (از 16 خانه مشهور عرب) فقط نام آن را آورده و بعد، به شعر شاعری استشهاد کرده که در آن، اسم خانه مذکور آمده است و دیگر هیچ توضیح و مطلب دیگری ندارد؛ مثلاً: خانه صُلصُل همان است که جریر در این بیت از آن یاد کرده است:
| اذا ما حلّ أهلکِ یا سُلَیمی | بدارة صُلصُل شحطوا مراراً [۵] |
پانویس
منابع مقاله
مقدمه ناشر و متن کتاب.