الأصمعيات: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR93619J1.jpg | عنوان = الأصمعيات | عنوانهای دیگر = دیوان الأصمعيات | پدیدآورندگان | پدیدآوران = اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) طریفی، محمد نبیل (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 1383 /د9 3438 PJA | موضوع = |ناشر | ن...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان الأصمعيات''' یا «الأصمعیات» یا «اختيار أبيسعید عبدالملک بن قریب»، مجموعه اشعار و قصیدههایی است که ادیب و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، از سرودههای شاعران گوناگون (جاهلی، مخضرم و اسلامی) برگزیده و در مواردی توضیحاتی ادبی درباره واژگان آن بیان کرده است. این اثر | '''دیوان الأصمعيات''' یا «الأصمعیات» یا «اختيار أبيسعید عبدالملک بن قریب»، مجموعه اشعار و قصیدههایی است که ادیب و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- 216ق)، از سرودههای شاعران گوناگون (جاهلی، مخضرم و اسلامی) برگزیده و در مواردی توضیحاتی ادبی درباره واژگان آن بیان کرده است. این اثر راادیب معاصر، [[طریفی، محمد نبیل|محمد نبیل طریفی]]، تصحیح و شرح کرده و برای آن مقدمهای ارزشمند نوشته است. | ||
==نام کتاب== | ==نام کتاب== | ||
[[اصمعی]] خودش نامی بر این اثر نگذاشته ولی شاگردانش، برگزیدههای استادشان را «الأصمعيات» (اشعاری که اصمعی برگزیده) یا «اختيار الأصمعي» (گزینههای شعری اصمعی)، نامیدهاند. | [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] خودش نامی بر این اثر نگذاشته ولی شاگردانش، برگزیدههای استادشان را «الأصمعيات» (اشعاری که اصمعی برگزیده) یا «اختيار الأصمعي» (گزینههای شعری اصمعی)، نامیدهاند. | ||
==اصمعیات و مفضلیات== | ==اصمعیات و مفضلیات== | ||
کتاب حاضر، بهگفته [[شِنقیطی]] جداشده «الأصمعيات» از «المفضلیات» است؛ چه «الأصمعيات» بعد از «المفضلیات» نوشته ادیب و شاعر قرن دوم هجری، [[مفضل بن محمد ضبی]]، (متوفی 168 یا 178ق) و با همان روش پدید آمده و بلکه [[اصمعی]] برگزیدههای شعری خودش را از آثار شاعران گوناگون به برگزیدهها و اختیارات یعنی مختارات [[مفضل بن محمد ضبی]] افزوده است؛ البته عمدی یا سهوی (از سوی شاگردان و ورّاقان) این دو کتاب با هم مخلوط شده است و کاتبان هر دو کتاب را بهصورت یک کتاب درآوردهاند، و بعد کسانی کوشیدند که این دو را تفکیک کنند؛ ولی این کار، آسان نیست...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9- 13</ref> [[محمد نبیل طریفی]]، از [[فخرالدین قباوة]] نقل کرده است که: ... انتخاب و اختیارهای مفضل و اصمعی با هم تداخل دارد و راه تفکیک، روشن نیست و شاید در مواردی بتوان تشخیص داد؛ ولی باید افزود که برخی از این قصائد را هر دو برگزیدهاند پس قاطعانه نظر دادن، دشوار است<ref> همان، ص9- 10</ref> | کتاب حاضر، بهگفته [[شِنقیطی]] جداشده «الأصمعيات» از «المفضلیات» است؛ چه «الأصمعيات» بعد از «المفضلیات» نوشته ادیب و شاعر قرن دوم هجری، [[مفضل بن محمد ضبی]]، (متوفی 168 یا 178ق) و با همان روش پدید آمده و بلکه [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] برگزیدههای شعری خودش را از آثار شاعران گوناگون به برگزیدهها و اختیارات یعنی مختارات [[مفضل بن محمد ضبی]] افزوده است؛ البته عمدی یا سهوی (از سوی شاگردان و ورّاقان) این دو کتاب با هم مخلوط شده است و کاتبان هر دو کتاب را بهصورت یک کتاب درآوردهاند، و بعد کسانی کوشیدند که این دو را تفکیک کنند؛ ولی این کار، آسان نیست...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9- 13</ref> [[طریفی، محمد نبیل|محمد نبیل طریفی]]، از [[فخرالدین قباوة]] نقل کرده است که:... انتخاب و اختیارهای مفضل و اصمعی با هم تداخل دارد و راه تفکیک، روشن نیست و شاید در مواردی بتوان تشخیص داد؛ ولی باید افزود که برخی از این قصائد را هر دو برگزیدهاند پس قاطعانه نظر دادن، دشوار است<ref> همان، ص9- 10</ref> | ||
[[اصمعی]] از شاعرهای گوناگونی که پسندیده، اشعار این کتاب را نقل و اسامی آنان را نیز ذکر کرده است<ref> مثلاً ر.ک: متن کتاب، ص19 و 46 و 84</ref> | [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] از شاعرهای گوناگونی که پسندیده، اشعار این کتاب را نقل و اسامی آنان را نیز ذکر کرده است<ref> مثلاً ر.ک: متن کتاب، ص19 و 46 و 84</ref> | ||
* محقق کتاب نیز اصمعی و آثارش و کتاب حاضر را با دقت معرفی کرده است<ref>مقدمه محقق، ص7- 13</ref> و افزون بر آن، در پاورقیها برای هر قصیده توضیحات ذیل را نیز افزودهاند: | * محقق کتاب نیز [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] و آثارش و کتاب حاضر را با دقت معرفی کرده است<ref>مقدمه محقق، ص7- 13</ref> و افزون بر آن، در پاورقیها برای هر قصیده توضیحات ذیل را نیز افزودهاند: | ||
# شرححال کوتاه قصیدهسرا؛ | # شرححال کوتاه قصیدهسرا؛ | ||
# توضیح واژگان و عبارات در صورت لزوم؛ | # توضیح واژگان و عبارات در صورت لزوم؛ | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۳
دیوان الأصمعيات یا «الأصمعیات» یا «اختيار أبيسعید عبدالملک بن قریب»، مجموعه اشعار و قصیدههایی است که ادیب و واژهشناس ممتاز قرن دوم قمری؛ ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی (حدود 123- 216ق)، از سرودههای شاعران گوناگون (جاهلی، مخضرم و اسلامی) برگزیده و در مواردی توضیحاتی ادبی درباره واژگان آن بیان کرده است. این اثر راادیب معاصر، محمد نبیل طریفی، تصحیح و شرح کرده و برای آن مقدمهای ارزشمند نوشته است.
| الأصمعيات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) طریفی، محمد نبیل (محقق) |
| عنوانهای دیگر | دیوان الأصمعيات |
| ناشر | دار صادر |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1425ق - 2005م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1383 /د9 3438 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نام کتاب
اصمعی خودش نامی بر این اثر نگذاشته ولی شاگردانش، برگزیدههای استادشان را «الأصمعيات» (اشعاری که اصمعی برگزیده) یا «اختيار الأصمعي» (گزینههای شعری اصمعی)، نامیدهاند.
اصمعیات و مفضلیات
کتاب حاضر، بهگفته شِنقیطی جداشده «الأصمعيات» از «المفضلیات» است؛ چه «الأصمعيات» بعد از «المفضلیات» نوشته ادیب و شاعر قرن دوم هجری، مفضل بن محمد ضبی، (متوفی 168 یا 178ق) و با همان روش پدید آمده و بلکه اصمعی برگزیدههای شعری خودش را از آثار شاعران گوناگون به برگزیدهها و اختیارات یعنی مختارات مفضل بن محمد ضبی افزوده است؛ البته عمدی یا سهوی (از سوی شاگردان و ورّاقان) این دو کتاب با هم مخلوط شده است و کاتبان هر دو کتاب را بهصورت یک کتاب درآوردهاند، و بعد کسانی کوشیدند که این دو را تفکیک کنند؛ ولی این کار، آسان نیست...[۱] محمد نبیل طریفی، از فخرالدین قباوة نقل کرده است که:... انتخاب و اختیارهای مفضل و اصمعی با هم تداخل دارد و راه تفکیک، روشن نیست و شاید در مواردی بتوان تشخیص داد؛ ولی باید افزود که برخی از این قصائد را هر دو برگزیدهاند پس قاطعانه نظر دادن، دشوار است[۲] اصمعی از شاعرهای گوناگونی که پسندیده، اشعار این کتاب را نقل و اسامی آنان را نیز ذکر کرده است[۳]
- محقق کتاب نیز اصمعی و آثارش و کتاب حاضر را با دقت معرفی کرده است[۴] و افزون بر آن، در پاورقیها برای هر قصیده توضیحات ذیل را نیز افزودهاند:
- شرححال کوتاه قصیدهسرا؛
- توضیح واژگان و عبارات در صورت لزوم؛
- منابع معتبری که این اشعار در آن ذکر شده است.
ساختار و محتوا
این اثر، تقسیمبندی خاصی ندارد. در کتاب حاضر، تعداد 55 قصیده ذکر شده است[۵] محقق کتاب، تعداد 17 قصیده را نیز به عنوان «زیادات من الکتابین» آورده است[۶] موضوعات اشعاری که در این اثر نقل شده، پراکنده و متعدد است؛ مانند ارزش مهمانداری، بخشندگی، اغتنام فرصت زندگی و غم از دست دادن جوانی، جنگ و رثای بر کشتگان و انتقام، وحدت و اختلاف در قبیله.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.