أساس الإقتباس في المنطق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - '= ' به '= ')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR80765J1.jpg
    | تصویر =NUR80765J1.jpg
    | عنوان = أساس الإقتباس في المنطق
    | عنوان = أساس الإقتباس في المنطق
    | عنوان‌های دیگر =  
    | عنوان‌های دیگر =
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =
    [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نويسنده)
    [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نويسنده)
    [[ملاخسرو، محمد بن فرامرز]] (مترجم)
    [[ملاخسرو، محمد بن فرامرز]] (مترجم)
    [[شافعی، حسن]] ( محقق)
    [[شافعی، حسن]] (محقق)
    [[جمال‌الدین، محمد سعید]] ( محقق)
    [[جمال‌الدین، محمد سعید]] (محقق)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره = /ن6الف5 50 BC  
    | کد کنگره =   /ن6الف5 50 BC  
    | موضوع =
    | موضوع =
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = المجلس الأعلی للثقافة
    | ناشر = المجلس الأعلی للثقافة
    | مکان نشر = مصر - قاهره
    | مکان نشر = مصر - قاهره
    | سال نشر = 13سده
    | سال نشر = 13سده
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE80765AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE80765AUTOMATIONCODE
    | چاپ = 1
    | چاپ = 1
    | شابک = 977-01-6875-5
    | شابک = 977-01-6875-5
    | تعداد جلد = 1
    | تعداد جلد = 1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور = 80765
    | کتابخانۀ دیجیتال نور = 80765
    | کتابخوان همراه نور = 80765
    | کتابخوان همراه نور = 80765
    | کد پدیدآور = 364
    | کد پدیدآور = 364
    | پس از =  
    | پس از =
    | پیش از =  
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''أساس الاقتباس في المنطق'''، ترجمه‌ای به زبان عربی به قلم مدرس مدرسه حلبیه، قاضی عثمانی و شیخ‌الاسلام دولت سلطان محمد فاتح؛ [[ملاخسرو، محمد بن فرامرز|ملا خسرو]] (درگذشته 885ق)، از کتاب فارسی [[أساس الاقتباس]] از آثار منطقی فقیه و اصولی شیعه [[خواجه نصیرالدین طوسی]] (۵۹۷- ۶۷۲ق)، است که به آموزش دوره کامل دانش منطق می‌پردازد. پیش از این، متن فارسی این کتاب به نام [[أساس الاقتباس]] معرفی شده است.
    '''أساس الاقتباس في المنطق'''، ترجمه‌ای به زبان عربی به قلم مدرس مدرسه حلبیه، قاضی عثمانی و شیخ‌الاسلام دولت سلطان محمد فاتح؛ [[ملاخسرو، محمد بن فرامرز|ملا خسرو]] (درگذشته 885ق)، از کتاب فارسی [[أساس الاقتباس]] از آثار منطقی فقیه و اصولی شیعه [[خواجه نصیرالدین طوسی]] (۵۹۷- ۶۷۲ق)، است که به آموزش دوره کامل دانش منطق می‌پردازد. پیش از این، متن فارسی این کتاب به نام [[أساس الاقتباس]] معرفی شده است.

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۴

    أساس الإقتباس في المنطق
    أساس الإقتباس في المنطق
    پدیدآوراننصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (نويسنده)

    ملاخسرو، محمد بن فرامرز (مترجم) شافعی، حسن (محقق)

    جمال‌الدین، محمد سعید (محقق)
    ناشرالمجلس الأعلی للثقافة
    مکان نشرمصر - قاهره
    سال نشر13سده
    چاپ1
    شابک977-01-6875-5
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ن6الف5 50 BC
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    أساس الاقتباس في المنطق، ترجمه‌ای به زبان عربی به قلم مدرس مدرسه حلبیه، قاضی عثمانی و شیخ‌الاسلام دولت سلطان محمد فاتح؛ ملا خسرو (درگذشته 885ق)، از کتاب فارسی أساس الاقتباس از آثار منطقی فقیه و اصولی شیعه خواجه نصیرالدین طوسی (۵۹۷- ۶۷۲ق)، است که به آموزش دوره کامل دانش منطق می‌پردازد. پیش از این، متن فارسی این کتاب به نام أساس الاقتباس معرفی شده است.

    ویژگی‌های نسخه حاضر

    • رئیس دانشگاه اسلامی جهانی اسلام‌آباد پاکستان؛ حسن شافعی و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه عین‌ شمس قاهره؛ محمدسعید جمال‌الدین اثر حاضر را تصحیح کرده و برای آن مقدمه نوشته‌اند.
    • محققان کتاب، در مقدمه خود به بیان موارد ذیل پرداخته‌اند:
    1. معرفی نویسنده منطق‌دان، خواجه نصیرالدین طوسی
    2. توضیح درباره اثر فاخر منطقی او‌، أساس الاقتباس و جایگاه آن در بین سایر آثار خواجه نصیرالدین طوسی
    3. شناساندن مترجم؛ منلا خسرو و ویژگی ترجمه حاضر.

    هدف و روش

    • مترجم، با بیان اینکه ترجمه کتاب حاضر به فرمان کسی انجام شده است که تبعیت از دستورش لازم و سرپیچی از فرمانش ناممکن بوده است؛ وی بعد از مدح (منظوم و منثور) نام او را «سلطان محمدخان بن سلطان مرادخان بن سلطان محمدخان» ذکر کرده است.[۱]
    • محققان یادآور شده‌اند که خواجه نصیرالدین طوسی کتابی به زبان عربی به نام رسالة المقولات أو قاطیغوریاس در 10 فصل دارد که ترجمه دقیقی از مقاله دوم أساس الاقتباس است و نسخه‌های خطی متعددی از این کتاب در ایران یافت می‌شود.[۲]

    مترجم و ترجمه

    • به‌گفته محققان: مترجم این اثر، محمد بن فرامرز بن خواجه‌علی مشهور به «مولانا خسرو» یا «منلا خسرو» است که پدرش از امیران ترکمان بود.
    • حسن شافعی و محمدسعید جمال‌الدین کتاب أساس الاقتباس را بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کتاب منطقی خواجه نصیرالدین طوسی دانسته‌اند که در سال 642ق. تألیف شده است؛ هرچند شرح الإشارات و تعديل المعيار في نقد تنزيل الافكار از جنبه انتقادی برتر از آن هستند.[۳]
    • محققان نوشته‌اند: هرچند تاریخ دقیق ترجمه مشخص نیست، ولی به نظر می‌رسد که بعد از فتح قسطنطنیه بوده است و در قصیده مدح سلطان محمد فاتح در آغاز کتاب، به آن اشاره‌ای وجود دارد.[۴]
    • گفتنی است که کتاب حاضر، جزء اول این اثر را تشکیل می‌دهد و از آغاز کتاب تا پایان قسم اول از فن اول علم قیاس را دربرمی‌گیرد و ادامه مطالب در جزء دوم با قسم دوم از این فن: قیاسات شرطی اقترانی و استثنایی آغاز می‌شود.[۵]

    مقایسه ترجمه عربی با متن فارسی

    • متن اصلی (فارسی): «هر علمی و ادراکی که باشد چون آن را اعتبار کنند، از دو حال خالی نباشد یا مجرّد یابند از حکم چه به اثبات و چه به نفی. و آن را تصوّر خوانند. یا مقارن حکم یابند به اثبات یا نفی، و آن را تصدیق خوانند.» [۶]
    • ترجمه (عربی): «کلّ علم و ادراک اذا اعتبر لایخلو عن حالین: اما ان یجدوه مجردا عن الحکم بإثبات أو بنفي و یسمّونه تصوّراً أو یجدوه مقارناً للحکم بالإثبات أو بالنفي و یسمّونه تصدیقاً.» [۷]
    • مقایسه و داوری اجمالی: با مقایسه این دو کلام، ترجمه عربی جمله مذکور، درست و دقیق به نظر می‌رسد و اشکالی در آن مشاهده نشد. البته نظر تفصیلی و تخصصی درباره میزان مطابقت تمامی ترجمه حاضر با متن اصلی، پژوهشی زمان‌بر و بر عهده متخصصان امین است.

    پانویس

    1. مقدمه مترجم، ج1، ص27- 28
    2. مقدمه محققان، ج1، ص9
    3. همان، ص11
    4. همان، ص19- 20
    5. متن کتاب، ج1، ص262
    6. طوسی، خواجه نصیرالدین، أساس الاقتباس، ص3
    7. متن کتاب، ج1، ص31.

    منابع مقاله

    1. مقدمه مترجم و محققان و متن کتاب.
    2. طوسی، خواجه نصیرالدین، أساس الاقتباس، تصحیح مدرس رضوی، انتشارات دانشگاه تهران، آذر 1361.

    وابسته‌ها