شاهنامه نادری: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR108639J1.jpg | عنوان = شاهنامه نادری | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌ (نويسنده) سهیلی خوانساری، احمد (مصحح) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = | موضوع =شعر فارسی - قر...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
|زبان
|زبان
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| کد کنگره =    
| کد کنگره =PIR۶۷۵۷/ش۲ف۴ ۱۳۳۹
| موضوع =شعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر  
| موضوع =شعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر  
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''شاهنامه نادری'''، اثر محمدعلی طوسی، مشهور به فردوسی ثانی، کتابی است در بیان حوادث و رخدادهای دوران نادرشاه که با تصحیح و اهتمام احمد سهیلی خوانساری، منتشر شده است.
{{کاربردهای دیگر|شاهنامه (ابهام‌زدایی)}}
'''شاهنامه نادری'''، اثر [[ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌|محمدعلی طوسی]]، مشهور به [[ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌|فردوسی ثانی]]، کتابی است در بیان حوادث و رخدادهای دوران نادرشاه که با تصحیح و اهتمام [[سهیلی خوانساری، احمد|احمد سهیلی خوانساری]]، منتشر شده است.


طوسی در اثر حاضر،‌ با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند شاهنامه‌ی فردوسی واسکندرنامه‌ی نظامی‌، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی‌ می‌پردازد‌ که‌ در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که‌ با‌ تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است<ref>ر.ک: حاتمی، زهرا، ص61</ref>.
[[ف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌|طوسی]] در اثر حاضر،‌ با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه‌ی فردوسی]] واسکندرنامه‌ی نظامی‌، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی‌ می‌پردازد‌ که‌ در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که‌ با‌ تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است<ref>ر.ک: حاتمی، زهرا، ص61</ref>.


با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون‌ فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او‌ از‌ این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه‌ تکراری‌، هیچ‌گاه‌ نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.
با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون‌ فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او‌ از‌ این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه‌ تکراری‌، هیچ‌گاه‌ نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.


اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه‌‌ حکیم‌ طوس‌ نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه‌ که در ابتدای کتاب و بنا بر‌ رسم‌ همیشگی تاریخ‌نویسی‌های‌ فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن‌ می‌ستاید، هیچ‌ شباهتی‌ به حکیم طوس که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را‌ به‌ او همانند کند، نمی‌یابد<ref>ر.ک: همان</ref>.
اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه‌‌ حکیم‌ طوس‌ نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه‌ که در ابتدای کتاب و بنا بر‌ رسم‌ همیشگی تاریخ‌نویسی‌های‌ فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن‌ می‌ستاید، هیچ‌ شباهتی‌ به [[فردوسی، ابوالقاسم|حکیم طوس]] که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را‌ به‌ او همانند کند، نمی‌یابد<ref>ر.ک: همان</ref>.


در کتاب او‌ تنها‌ در‌ موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه‌ نبردها کنار‌ می‌رود‌ و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است‌ توصیف‌ مجلس ازدواج نادر در خراسان‌<ref>ر.ک: همان</ref>.
در کتاب او‌ تنها‌ در‌ موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه‌ نبردها کنار‌ می‌رود‌ و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است‌ توصیف‌ مجلس ازدواج نادر در خراسان‌<ref>ر.ک: همان</ref>.


بااین‌وجود‌ در‌ برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب‌‌ شاهنامه بسیار چهره می‌نماید‌؛ مثلا‌ جایی که می‌آورد:
بااین‌وجود‌ در‌ برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب‌‌ شاهنامه بسیار چهره می‌نماید‌؛ مثلا‌ جایی که می‌آورد:
'''به گرز‌ گران‌ و کمند و سنان
{{شعر}}
سر و دست و پهلوی نام‌آوران‌'''
{{ب|''به گرز‌ گران‌ و کمند و سنان''|2=''سر و دست و پهلوی نام‌آوران‌''}}
'''شکستند و بستند و بشکافتند
{{ب|''شکستند و بستند و بشکافتند''|2=''درآوردگه هرکه را‌ یافتند‌''}}
درآوردگه هرکه را‌ یافتند‌''
{{پایان شعر}}
یادآور این بیت شاهنامه‌ است‌ که‌:
یادآور این بیت شاهنامه‌ است‌ که‌:
'''به روز نبرد‌ آن‌ یل ارجمند
{{شعر}}
به گرز‌ و به‌ خنجر، به تیغ و کمند'''
{{ب|''به روز نبرد‌ آن‌ یل ارجمند''|2=''به گرز‌ و به‌ خنجر، به تیغ و کمند''}}
'''شکست و درید و برید و ببست‌
{{ب|''شکست و درید و برید و ببست‌''|2=''یلان را سر و سینه و پا و دست''<ref>ر.ک: همان</ref>}}
یلان را سر و سینه و پا و دست'''‌<ref>ر.ک: همان</ref>.
{{پایان شعر}}
 
در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری‌ و اغراق‌ها‌ و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک‌ منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.
در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری‌ و اغراق‌ها‌ و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک‌ منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.


خط ۵۲: خط ۵۲:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
حاتمی، زهرا، «شاهنامه‌ی نادری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1387- شماره 127، به آدرس:
[[:noormags:538777|حاتمی، زهرا، «شاهنامه‌ی نادری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1387- شماره 127]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/538777
 


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۵۹: خط ۵۹:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۱۹

شاهنامه نادری، اثر محمدعلی طوسی، مشهور به فردوسی ثانی، کتابی است در بیان حوادث و رخدادهای دوران نادرشاه که با تصحیح و اهتمام احمد سهیلی خوانساری، منتشر شده است.

شاهنامه نادری
شاهنامه نادری
پدیدآورانف‍ردوس‍ی‌ ث‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی‌ (نويسنده) سهیلی خوانساری، احمد (مصحح)
ناشرانجمن آثار ملی
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1339ش
چاپ1
موضوعشعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
PIR۶۷۵۷/ش۲ف۴ ۱۳۳۹
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

طوسی در اثر حاضر،‌ با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند شاهنامه‌ی فردوسی واسکندرنامه‌ی نظامی‌، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی‌ می‌پردازد‌ که‌ در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که‌ با‌ تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است[۱].

با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون‌ فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او‌ از‌ این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه‌ تکراری‌، هیچ‌گاه‌ نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد[۲].

اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه‌‌ حکیم‌ طوس‌ نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه‌ که در ابتدای کتاب و بنا بر‌ رسم‌ همیشگی تاریخ‌نویسی‌های‌ فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن‌ می‌ستاید، هیچ‌ شباهتی‌ به حکیم طوس که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را‌ به‌ او همانند کند، نمی‌یابد[۳].

در کتاب او‌ تنها‌ در‌ موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه‌ نبردها کنار‌ می‌رود‌ و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است‌ توصیف‌ مجلس ازدواج نادر در خراسان‌[۴].

بااین‌وجود‌ در‌ برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب‌‌ شاهنامه بسیار چهره می‌نماید‌؛ مثلا‌ جایی که می‌آورد:

به گرز‌ گران‌ و کمند و سنانسر و دست و پهلوی نام‌آوران‌
شکستند و بستند و بشکافتنددرآوردگه هرکه را‌ یافتند‌

یادآور این بیت شاهنامه‌ است‌ که‌:

به روز نبرد‌ آن‌ یل ارجمندبه گرز‌ و به‌ خنجر، به تیغ و کمند
شکست و درید و برید و ببست‌یلان را سر و سینه و پا و دست[۵]

در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری‌ و اغراق‌ها‌ و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک‌ منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است[۶].

پانویس

  1. ر.ک: حاتمی، زهرا، ص61
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: همان
  5. ر.ک: همان
  6. ر.ک: همان، ص65

منابع مقاله

حاتمی، زهرا، «شاهنامه‌ی نادری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1387- شماره 127.


وابسته‌ها