شاهنامه نادری: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR108639J1.jpg | عنوان = شاهنامه نادری | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = فردوسی ثانی، محمدعلی (نويسنده) سهیلی خوانساری، احمد (مصحح) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = | موضوع =شعر فارسی - قر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR۶۷۵۷/ش۲ف۴ ۱۳۳۹ | ||
| موضوع =شعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر | | موضوع =شعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شاهنامه نادری'''، اثر محمدعلی | '''شاهنامه نادری'''، اثر [[فردوسی ثانی، محمدعلی|محمدعلی طوسی]]، مشهور به [[فردوسی ثانی، محمدعلی|فردوسی ثانی]]، کتابی است در بیان حوادث و رخدادهای دوران نادرشاه که با تصحیح و اهتمام [[سهیلی خوانساری، احمد|احمد سهیلی خوانساری]]، منتشر شده است. | ||
طوسی در اثر حاضر، با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند شاهنامه‌ی فردوسی واسکندرنامه‌ی نظامی، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی می‌پردازد که در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که با تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است<ref>ر.ک: حاتمی، زهرا، ص61</ref>. | [[فردوسی ثانی، محمدعلی|طوسی]] در اثر حاضر، با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه‌ی فردوسی]] واسکندرنامه‌ی نظامی، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی می‌پردازد که در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که با تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است<ref>ر.ک: حاتمی، زهرا، ص61</ref>. | ||
با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او از این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه تکراری، هیچ‌گاه نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد<ref>ر.ک: همان</ref>. | با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او از این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه تکراری، هیچ‌گاه نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه حکیم طوس نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه که در ابتدای کتاب و بنا بر رسم همیشگی تاریخ‌نویسی‌های فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن می‌ستاید، هیچ شباهتی به حکیم طوس که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را به او همانند کند، نمی‌یابد<ref>ر.ک: همان</ref>. | اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه حکیم طوس نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه که در ابتدای کتاب و بنا بر رسم همیشگی تاریخ‌نویسی‌های فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن می‌ستاید، هیچ شباهتی به [[فردوسی، ابوالقاسم|حکیم طوس]] که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را به او همانند کند، نمی‌یابد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در کتاب او تنها در موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه نبردها کنار می‌رود و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است توصیف مجلس ازدواج نادر در خراسان<ref>ر.ک: همان</ref>. | در کتاب او تنها در موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه نبردها کنار می‌رود و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است توصیف مجلس ازدواج نادر در خراسان<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
بااین‌وجود در برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب شاهنامه بسیار چهره می‌نماید؛ مثلا جایی که می‌آورد: | بااین‌وجود در برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب شاهنامه بسیار چهره می‌نماید؛ مثلا جایی که می‌آورد: | ||
{{شعر}} | |||
سر و دست و پهلوی نام‌آوران'' | {{ب|''به گرز گران و کمند و سنان''|2=''سر و دست و پهلوی نام‌آوران''}} | ||
{{ب|''شکستند و بستند و بشکافتند''|2=''درآوردگه هرکه را یافتند''}} | |||
درآوردگه هرکه را یافتند'' | {{پایان شعر}} | ||
یادآور این بیت شاهنامه است که: | یادآور این بیت شاهنامه است که: | ||
{{شعر}} | |||
به گرز و به خنجر، به تیغ و کمند'' | {{ب|''به روز نبرد آن یل ارجمند''|2=''به گرز و به خنجر، به تیغ و کمند''}} | ||
{{ب|''شکست و درید و برید و ببست''|2=''یلان را سر و سینه و پا و دست''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | |||
یلان را سر و سینه و پا و دست'' | {{پایان شعر}} | ||
در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری و اغراق‌ها و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. | در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری و اغراق‌ها و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
حاتمی، زهرا، «شاهنامه‌ی نادری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1387- شماره | [[:noormags:538777|حاتمی، زهرا، «شاهنامه‌ی نادری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، آذر 1387- شماره 127]]. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۸: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۳۲
| شاهنامه نادری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فردوسی ثانی، محمدعلی (نويسنده) سهیلی خوانساری، احمد (مصحح) |
| ناشر | انجمن آثار ملی |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1339ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن 12ق. - ایران -- تاریخ -- افشاریان، 1148 - 1218ق. -- شعر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR۶۷۵۷/ش۲ف۴ ۱۳۳۹ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شاهنامه نادری، اثر محمدعلی طوسی، مشهور به فردوسی ثانی، کتابی است در بیان حوادث و رخدادهای دوران نادرشاه که با تصحیح و اهتمام احمد سهیلی خوانساری، منتشر شده است.
طوسی در اثر حاضر، با آگاهی از کارهای گذشتگان مانند شاهنامه‌ی فردوسی واسکندرنامه‌ی نظامی، به مقایسه‌ی کار خود با آنان پرداخته و خود را از این نظر که به توصیف و مدح و ستایش فردی می‌پردازد که در پیش روی اوست، برتر از فردوسی و نظامی دانسته است که با تمام نکته‌سنجی‌ها و ارزشمندی‌ا‌شان، به مدح و توصیف گذشتگان پرداخته‌اند و با این شرح، به وصف اسکندر دوران خود، یعنی نادرشاه افشار پرداخته است[۱].
با وجود تلاش وی برای پیروی از بزرگانی چون فردوسی در نظم کتاب خود و شرح دلاوری‌های نادر، کتاب او از این جهت که تنها شرح جنگ‌هاست، آن‌هم با توصیفاتی بسیار اغراق‌آمیز و گاه تکراری، هیچ‌گاه نمی‌تواند ادعای برابری با آثار گذشتگان را داشته باشد[۲].
اگر عنصر خرد در نظم شاهنامه حکیم طوس نقش محوری می‌یابد، طوسی آنگاه که در ابتدای کتاب و بنا بر رسم همیشگی تاریخ‌نویسی‌های فارسی، به مدح پیامبر(ص) می‌پردازد و او را به سبب بی‌سایه بودن می‌ستاید، هیچ شباهتی به حکیم طوس که بسیار سعی می‌کند در نظم اثرش خود را به او همانند کند، نمی‌یابد[۳].
در کتاب او تنها در موارد اندکی، روایت‌های تکراری صحنه نبردها کنار می‌رود و جا برای روایت مواد دیگری از تاریخ باز می‌شود. از آن جمله است توصیف مجلس ازدواج نادر در خراسان[۴].
بااین‌وجود در برخی قسمت‌های اثرش، شباهت به کتاب شاهنامه بسیار چهره می‌نماید؛ مثلا جایی که می‌آورد:
| به گرز گران و کمند و سنان | سر و دست و پهلوی نام‌آوران | |
| شکستند و بستند و بشکافتند | درآوردگه هرکه را یافتند |
یادآور این بیت شاهنامه است که:
| به روز نبرد آن یل ارجمند | به گرز و به خنجر، به تیغ و کمند | |
| شکست و درید و برید و ببست | یلان را سر و سینه و پا و دست[۵] |
در نهایت، شاهنامه نادری با همه کاستی‌های آن در تاریخ‌نگاری و اغراق‌ها و تقلیدهای آن در توصیف حوادث به‌عنوان یک منبع تاریخی، شایسته‌ی بررسی و توجه است[۶].
پانویس
منابع مقاله