زهر الخمائل علی الشمائل: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR75921J1.jpg | عنوان = زهر الخمائل على الشمائل أوصاف النبي صلی الله علیه و آله و سلم | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نويسنده) عاشور، مصطفی (محقق) |زبان | زبان = عربی |...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''زهر الخمائل علی الشمائل'''، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر در تلخیص کتاب | '''زهر الخمائل علی الشمائل'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلال‌الدین سیوطی]] (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر در تلخیص کتاب «[[الشمائل المحمدية]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ابوعیسی محمد بن سوره ترمذی]] (متوفی 279ق). | ||
حاجی خلیفه در | [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] در «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]»، صحت انتساب این کتاب به سیوطی را تأیید نموده و آن را جزو آثار وی، برشمرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. | ||
«الشمائل» جمع «شمال» (به کسر شین)، به معنای طبیعت و سرشت است و شامل خلق (به فتح خاء) و خلق (به ضم خاء) هر دو می‌شود. مراد از خلق (به فتح خاء)، صورت انسان و شکل ظاهری او مانند سفیدی، بلندی و... و منظور از خلق (به ضم خاء)، صورت باطنی انسان مانند حلم، علم و... است. اما «الخمائل» جمع «خمیله» به معنای هرچیزی است که دارای شاخه بوده و شاخه‌های آن، به هم گره خورده باشد و همین‌طور به معنای زمین هموار و پاکیزه‌ای است که گیاهانش شبیه گل همیشه بهار (یا گیاه تاج خروس، دارای برگ‌ها و شکوفه‌های مخملی و ارغوانی) است. علت نام‌گذاری کتاب به این نام زیبا، به این دلیل است که کار سیوطی در تلخیص خودش برای خوانندگان، مانند کار کسی است که اقدام به جمع‌آوری شکوفه و گلی از هر باغی کرده تا در اطراف شاخه‌ها پراکنده شود. وی سخنان اهل حدیث و علما را جمع‌آوری نموده تا آنها را پیرامون شمایل نبوی پراکنده سازد<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | «الشمائل» جمع «شمال» (به کسر شین)، به معنای طبیعت و سرشت است و شامل خلق (به فتح خاء) و خلق (به ضم خاء) هر دو می‌شود. مراد از خلق (به فتح خاء)، صورت انسان و شکل ظاهری او مانند سفیدی، بلندی و... و منظور از خلق (به ضم خاء)، صورت باطنی انسان مانند حلم، علم و... است. اما «الخمائل» جمع «خمیله» به معنای هرچیزی است که دارای شاخه بوده و شاخه‌های آن، به هم گره خورده باشد و همین‌طور به معنای زمین هموار و پاکیزه‌ای است که گیاهانش شبیه گل همیشه بهار (یا گیاه تاج خروس، دارای برگ‌ها و شکوفه‌های مخملی و ارغوانی) است. علت نام‌گذاری کتاب به این نام زیبا، به این دلیل است که کار سیوطی در تلخیص خودش برای خوانندگان، مانند کار کسی است که اقدام به جمع‌آوری شکوفه و گلی از هر باغی کرده تا در اطراف شاخه‌ها پراکنده شود. وی سخنان اهل حدیث و علما را جمع‌آوری نموده تا آنها را پیرامون شمایل نبوی پراکنده سازد<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | ||
سیوطی در تلخیص خود، ویژگی‌های زیر را (با ذکر و شرح و بیان غریب الحدیث در آنها، با ذکر نظرات ائمه لغت و شارحان حدیث و اظهار نظر خویش)، بیان کرده است: | [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] در تلخیص خود، ویژگی‌های زیر را (با ذکر و شرح و بیان غریب الحدیث در آنها، با ذکر نظرات ائمه لغت و شارحان حدیث و اظهار نظر خویش)، بیان کرده است: | ||
# صفت پیامبر(ص)؛ | # صفت پیامبر(ص)؛ | ||
# مهر نبوت؛ | # مهر نبوت؛ | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:تفسیر]] | |||
[[رده:تفاسیر سور و آیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۴
| زهر الخمائل على الشمائل أوصاف النبي صلی الله علیه و آله و سلم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نويسنده) عاشور، مصطفی (محقق) |
| ناشر | مکتبة القرآن |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | س9ز9 22/7 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
زهر الخمائل علی الشمائل، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، رساله‌ای است کوچک و مختصر در تلخیص کتاب «الشمائل المحمدية» ابوعیسی محمد بن سوره ترمذی (متوفی 279ق).
حاجی خلیفه در «كشف الظنون»، صحت انتساب این کتاب به سیوطی را تأیید نموده و آن را جزو آثار وی، برشمرده است[۱].
«الشمائل» جمع «شمال» (به کسر شین)، به معنای طبیعت و سرشت است و شامل خلق (به فتح خاء) و خلق (به ضم خاء) هر دو می‌شود. مراد از خلق (به فتح خاء)، صورت انسان و شکل ظاهری او مانند سفیدی، بلندی و... و منظور از خلق (به ضم خاء)، صورت باطنی انسان مانند حلم، علم و... است. اما «الخمائل» جمع «خمیله» به معنای هرچیزی است که دارای شاخه بوده و شاخه‌های آن، به هم گره خورده باشد و همین‌طور به معنای زمین هموار و پاکیزه‌ای است که گیاهانش شبیه گل همیشه بهار (یا گیاه تاج خروس، دارای برگ‌ها و شکوفه‌های مخملی و ارغوانی) است. علت نام‌گذاری کتاب به این نام زیبا، به این دلیل است که کار سیوطی در تلخیص خودش برای خوانندگان، مانند کار کسی است که اقدام به جمع‌آوری شکوفه و گلی از هر باغی کرده تا در اطراف شاخه‌ها پراکنده شود. وی سخنان اهل حدیث و علما را جمع‌آوری نموده تا آنها را پیرامون شمایل نبوی پراکنده سازد[۲].
سیوطی در تلخیص خود، ویژگی‌های زیر را (با ذکر و شرح و بیان غریب الحدیث در آنها، با ذکر نظرات ائمه لغت و شارحان حدیث و اظهار نظر خویش)، بیان کرده است:
- صفت پیامبر(ص)؛
- مهر نبوت؛
- موی پیامبر(ص) و خضاب نمودن و سرمه کشیدن؛
- لباس آن حضرت(ص)؛
- عیش و تفریح ایشان؛
- کفش راحتی، نعلین، انگشتر، شمشیر و سپر؛
- عمامه؛
- آنچه درباره ازار پیامبر(ص) و راه رفتن، نشستن، تکیه دادن و خوابیدنش ذکر شده است.
- آنچه درباره سخن گفتن، خندیدن و مزاح ایشان آمده و...
- آنچه درباره خوردن و نوشیدن و میوه و عطر آن حضرت وارد شده است؛
- آنچه در کلام آن حضرت در گفتگوی شبانه پیرامون حکایات (از جمله حدیث ام‌زرع) وارد شده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.