علوم قرآنی در تفسیر المیزان

علوم قرآنی در تفسیر المیزان، اثر عباس الهی، کتابی است در بررسی موضوعات مهمی که در زمینه علوم قرآنی، در تفسیر المیزان مطرح شده است.

علوم قرآنی در تفسیر المیزان
پدیدآوران	الهی، عباس (نويسنده)
ناشر	اکادیمیة الحکمة العقلیة
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1389ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-180-130-6
موضوع	طباطبایی، محمد حسین، 1281 - 1360. المیزان فی تفسیر القرآن - نقد و تفسیر - قرآن - علوم قرآنی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ط25 م9096 98 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اهداف مورد نظر نویسنده در این تحقیق عبارتند از:

1. شناخت و شناساندن دیدگاه‌هاى علوم قرآنى علامه طباطبایى؛
2. دسترسى آسان و سریع محققان و قرآن‌پژوهان، به دیدگاه‌هاى علامه در زمینه مباحث علوم قرآنى.

در اثر حاضر، مباحث کلیدى و مهم علوم قرآنى مندرج در تفسیر «المیزان»، استخراج، تحلیل و تبیین دقیق شده و همچنین تقریباً همه آثار متعددى که درباره تفسیر «المیزان» به رشته تحریر در آورده شده، همراه با ذکر برخى از مباحث مندرج در این آثار، پیش روى محققان و قرآن‌پژوهان قرار گرفته است.

نویسنده در این اثر، به دنبال پاسخ به پرسش‌هاى زیر است:

1. موضوعات علوم قرآنى مطرح‌شده در تفسیر «المیزان» کدامند؟ و دیدگاه‌هاى علامه طباطبایى درباره آن‌ها چیست‌؟
2. دیدگاه علامه طباطبایى درباره وحى و نزول قرآن چیست‌؟
3. دیدگاه وی درباره اعجاز قرآن چیست‌؟
4. ایشان درباره جمع‌آورى قرآن کریم چه دیدگاهى دارد؟
5. نگاه وی درباره محکم، متشابه و تأویل چیست‌؟
6. نگاه ایشان درباره جوانب گوناگون نسخ کدام است‌؟.

در این نوشتار، موضوعات علوم قرآنى مطرح‌شده در «المیزان»، پس از تحقیق، استخراج، تنظیم و تبیین شده است.

در تفسیر «المیزان»، شش موضوع زیر مطرح گردیده و فصول کتاب نیز بر اساس همان، تنظیم شده است:

1. وحى: نوعى تکلیم آسمانى و برقرارى ارتباط بین خداوند با رسولان و پیامبرانش است؛ به‌طورى‌که از دید دیگران پنهان است و خداوند از این طریق پیام‌ها و مأموریت‌هاى خود را به آنان ابلاغ مى‌کند.
2. این سخن آسمانى و الهى، از طرف خداوند متعال بر قلب پیامبر(ص) به دو صورت دفعى و تدریجى نازل شده است.
3. اعجاز قرآن: قرآن کریم معجزه‌اى الهى است و خداوند، بارها به‌وسیله این کتاب آسمانى تحدى کرده است و تاکنون هیچ‌کس نتوانسته است کتاب و بلکه سخنى مانند قرآن بیاورد و هرگز هم نخواهد توانست.
4. جمع‌آورى قرآن: قرآن‌پژوهان بر این باورند که جمع‌آورى قرآن کریم در سه مرحله صورت گرفته است:
   1. در دوره پیامبر(ص)؛
   2. در زمان خلافت ابوبکر؛
   3. در دوره حکومت عثمان.
5. محکم و متشابه: در قرآن کریم هم محکم وجود دارد و هم متشابه. آیات محکم و متشابه هر دو نیاز به تأویل دارند. تأویل قرآن، عبارت است از حقایق خارجى و واقعى که آیات قرآن در معارف، شرایع و سایر بیاناتش، اعم از حکم، موعظه، حکمت و نیز محکم و متشابه بدان مستند است.
6. نسخ: به معناى به‌سرآمدن زمان حکمى از احکام است. در آیات قرآن، نسخ صورت گرفته است و نسخ یک آیه به معناى پایان یافتن اثر آن آیه، یعنى حکم آن است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.