إتمام الدرایة لقراء النقایة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR30878J1.jpg | عنوان = إتمام الدرایة لقراء النقایة | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) عجوز، ابراهیم (محشی) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = ‎‏/‎‏ع‎‏8‎‏س‎‏9 11...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - ' ‎‏' به '')
     
    (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۶: خط ۶:
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر]] (نويسنده)
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر]] (نويسنده)
    [[عجوز، ابراهیم ]] (محشی)
    [[عجوز، ابراهیم]] (محشی)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =   ‎‏/‎‏ع‎‏8‎‏س‎‏9 11/5 BP  
    | کد کنگره =/‎‏ع‎‏8‎‏س‎‏9 11/5 BP  
    | موضوع =علوم اسلامی - مجموعه‏ها
    | موضوع =علوم اسلامی - مجموعه‌‏ها
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = دار الکتب العلمية
    | ناشر = دار الکتب العلمية
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''إتمام الدراية لقراء النقاية'''، اثر جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی آموزشی است که سیوطی آن را به شیوه کتاب «مفاتيح العلوم» محمد بن احمد بن یوسف خوارزمی (متوفی 783ق/997م) تألیف کرده است. این کتاب با تحقیق ابراهیم عجوز، به چاپ رسیده است.
    '''إتمام الدراية لقراء النقاية'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی]] (متوفی 911ق)، کتابی آموزشی است که [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] آن را به شیوه کتاب «[[مفاتيح العلوم]]» [[خوارزمی، محمد بن احمد|محمد بن احمد بن یوسف خوارزمی]] (متوفی 783ق/997م) تألیف کرده است. این کتاب با تحقیق [[عجوز، ابراهیم|ابراهیم عجوز]]، به چاپ رسیده است.


    این کتاب، خلاصه چهارده علم با نهایت ایجاز و اختصار است که در آن، عبارات و اقوال مردمان در کتاب‌های بزرگ، تلخیص شده است<ref>ر.ک: زهیربابا، محمد، ص125</ref>.
    این کتاب، خلاصه چهارده علم با نهایت ایجاز و اختصار است که در آن، عبارات و اقوال مردمان در کتاب‌های بزرگ، تلخیص شده است<ref>ر.ک: زهیربابا، محمد، ص125</ref>.


    در مقایسه میان این کتاب و «مفاتيح العلوم»، باید به این نکته اشاره نمود که هر دو کتاب، جمع‌کننده و تلخیص‌کننده متون علوم عربی، دینی و دنیوی بشمار می‌آیند. خوارزمی کتابش، «مفاتيح العلوم» را به دو گفتار تقسیم کرده است: اول، ویژه علوم شرعی و علوم عربی مرتبط با آن، شامل: فقه، کلام و نحو و دوم، ویژه علوم غیر عربی (از یونانیان و دیگر ملل)، شامل: فلسفه، منطق، طب، ارتماطیقی، هندسه، ستاره‌شناسی. اما کتاب حاضر، شامل علوم زیر است: اصول دین، تفسیر، علم الحدیث، اصول فقه، علم فرائض، نحو، تصریف، خط، معانی، بیان، بدیع، تشریح، طب و تصوف<ref>ر.ک: همان</ref>.
    در مقایسه میان این کتاب و «[[مفاتيح العلوم]]»، باید به این نکته اشاره نمود که هر دو کتاب، جمع‌کننده و تلخیص‌کننده متون علوم عربی، دینی و دنیوی بشمار می‌آیند. [[خوارزمی، محمد بن احمد|خوارزمی]] کتابش، «[[مفاتيح العلوم]]» را به دو گفتار تقسیم کرده است: اول، ویژه علوم شرعی و علوم عربی مرتبط با آن، شامل: فقه، کلام و نحو و دوم، ویژه علوم غیر عربی (از یونانیان و دیگر ملل)، شامل: فلسفه، منطق، طب، ارتماطیقی، هندسه، ستاره‌شناسی. اما کتاب حاضر، شامل علوم زیر است: اصول دین، تفسیر، علم الحدیث، اصول فقه، علم فرائض، نحو، تصریف، خط، معانی، بیان، بدیع، تشریح، طب و تصوف<ref>ر.ک: همان</ref>.


    سیوطی می‌گوید: هر خواننده‌ای به این علوم نیازمند است و هر علم دینی بر آن متوقف می‌شود؛ زیرا برخی از آن، مانند اصول دین و تصوف، واجب عینی و برخی واجب کفایی است. واجب کفایی نیز یا ذاتی است، مانند تفسیر و حدیث و فرایض و یا علوم دیگر بدان محتاجند، مثل اصول و نحو و نیز علم طب که حفظ سلامتی را در بر دارد و برای انجام عبادات و معیشت، مورد نیاز است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] می‌گوید: هر خواننده‌ای به این علوم نیازمند است و هر علم دینی بر آن متوقف می‌شود؛ زیرا برخی از آن، مانند اصول دین و تصوف، واجب عینی و برخی واجب کفایی است. واجب کفایی نیز یا ذاتی است، مانند تفسیر و حدیث و فرایض و یا علوم دیگر بدان محتاجند، مثل اصول و نحو و نیز علم طب که حفظ سلامتی را در بر دارد و برای انجام عبادات و معیشت، مورد نیاز است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    سیوطی می‌گوید: تشریح بر علم طب، تقدم دارد؛ زیرا نسبت آن دو، مانند نسبت تصریف به نحو است؛ چراکه تشریح در مورد ذات بدن و ترکیب آن کاوش می‌کند، اما طب مربوط به امور عارض بر بدن است. ازآنجاکه طب برای معالجه امراض ظاهری و دنیوی است، شایسته است به دنبال آن، تصوف برای معالجه امراض باطنی و اخروی، به وجود آید<ref>ر.ک: همان، ص125-126</ref>.
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] می‌گوید: تشریح بر علم طب، تقدم دارد؛ زیرا نسبت آن دو، مانند نسبت تصریف به نحو است؛ چراکه تشریح در مورد ذات بدن و ترکیب آن کاوش می‌کند، اما طب مربوط به امور عارض بر بدن است. ازآنجاکه طب برای معالجه امراض ظاهری و دنیوی است، شایسته است به دنبال آن، تصوف برای معالجه امراض باطنی و اخروی، به وجود آید<ref>ر.ک: همان، ص125-126</ref>.


    سیوطی در مبحث تشریح، اجسام بزرگ انسان و اعصاب، رگ‌ها، عضلات، شرایین، روده‌ها، مغز و چشم را به شرح نشسته است<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در مبحث تشریح، اجسام بزرگ انسان و اعصاب، رگ‌ها، عضلات، شرایین، روده‌ها، مغز و چشم را به شرح نشسته است<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    خط ۴۱: خط ۴۱:


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    زهیر بابا، محمد، «کتاب‌شناسی موضوعی: تألیفات طبی سیوطی، معرفی و نقد»، ترجمه علینقیان، حسین، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه پژوهش، مهر و آبان 1389- شماره 124، به آدرس:
    [[:noormags:752833|زهیر بابا، محمد، «کتاب‌شناسی موضوعی: تألیفات طبی سیوطی، معرفی و نقد»، ترجمه علینقیان، حسین، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه پژوهش، مهر و آبان 1389- شماره 124]].
    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/752833
     


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۵۲: خط ۵۲:
    [[رده:آثار کلی در باره اسلام، آثار کلی – آثار اختصاصی]]
    [[رده:آثار کلی در باره اسلام، آثار کلی – آثار اختصاصی]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مهر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ مهر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مهر 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ مهر 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۴

    إتمام الدرایة لقراء النقایة
    إتمام الدرایة لقراء النقایة
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) عجوز، ابراهیم (محشی)
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1405ق - 1985م
    چاپ1
    شابک-
    موضوععلوم اسلامی - مجموعه‌‏ها
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /‎‏ع‎‏8‎‏س‎‏9 11/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    إتمام الدراية لقراء النقاية، اثر جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی آموزشی است که سیوطی آن را به شیوه کتاب «مفاتيح العلوم» محمد بن احمد بن یوسف خوارزمی (متوفی 783ق/997م) تألیف کرده است. این کتاب با تحقیق ابراهیم عجوز، به چاپ رسیده است.

    این کتاب، خلاصه چهارده علم با نهایت ایجاز و اختصار است که در آن، عبارات و اقوال مردمان در کتاب‌های بزرگ، تلخیص شده است[۱].

    در مقایسه میان این کتاب و «مفاتيح العلوم»، باید به این نکته اشاره نمود که هر دو کتاب، جمع‌کننده و تلخیص‌کننده متون علوم عربی، دینی و دنیوی بشمار می‌آیند. خوارزمی کتابش، «مفاتيح العلوم» را به دو گفتار تقسیم کرده است: اول، ویژه علوم شرعی و علوم عربی مرتبط با آن، شامل: فقه، کلام و نحو و دوم، ویژه علوم غیر عربی (از یونانیان و دیگر ملل)، شامل: فلسفه، منطق، طب، ارتماطیقی، هندسه، ستاره‌شناسی. اما کتاب حاضر، شامل علوم زیر است: اصول دین، تفسیر، علم الحدیث، اصول فقه، علم فرائض، نحو، تصریف، خط، معانی، بیان، بدیع، تشریح، طب و تصوف[۲].

    سیوطی می‌گوید: هر خواننده‌ای به این علوم نیازمند است و هر علم دینی بر آن متوقف می‌شود؛ زیرا برخی از آن، مانند اصول دین و تصوف، واجب عینی و برخی واجب کفایی است. واجب کفایی نیز یا ذاتی است، مانند تفسیر و حدیث و فرایض و یا علوم دیگر بدان محتاجند، مثل اصول و نحو و نیز علم طب که حفظ سلامتی را در بر دارد و برای انجام عبادات و معیشت، مورد نیاز است[۳].

    سیوطی می‌گوید: تشریح بر علم طب، تقدم دارد؛ زیرا نسبت آن دو، مانند نسبت تصریف به نحو است؛ چراکه تشریح در مورد ذات بدن و ترکیب آن کاوش می‌کند، اما طب مربوط به امور عارض بر بدن است. ازآنجاکه طب برای معالجه امراض ظاهری و دنیوی است، شایسته است به دنبال آن، تصوف برای معالجه امراض باطنی و اخروی، به وجود آید[۴].

    سیوطی در مبحث تشریح، اجسام بزرگ انسان و اعصاب، رگ‌ها، عضلات، شرایین، روده‌ها، مغز و چشم را به شرح نشسته است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: زهیربابا، محمد، ص125
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان، ص125-126
    5. ر.ک: همان، ص126

    منابع مقاله

    زهیر بابا، محمد، «کتاب‌شناسی موضوعی: تألیفات طبی سیوطی، معرفی و نقد»، ترجمه علینقیان، حسین، پایگاه مجلات تخصصی نور، آینه پژوهش، مهر و آبان 1389- شماره 124.


    وابسته‌ها