ابن معتوق، شهاب‌الدین بن سعید: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن معتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حویزی | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = شهاب‌الدین بن سعید موسوی؛ | نام‌های دیگر = ابن معتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حویزی؛ |...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - '| کد مؤلف = AUTHORCODE' به '| کد مؤلف =AUTHORCODE') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| طول عمر = 62؛ | | طول عمر = 62؛ | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۰: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE34243AUTHORCODE | | کد مؤلف =AUTHORCODE34243AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' ابن مَعْتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حُوَیزی''' (1025- 1087ق/1616-1676م)، شاعر خوزستانى شیعى و مداح اهل‌‌بیت. | |||
''' ابن مَعْتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حُوَیزی ''' (1025- 1087ق/1616-1676م)، شاعر خوزستانى شیعى و مداح | |||
گویا وی در آغاز به ابومعتوق شهرت داشته است، زیرا در میان اجداد او کسى به نام معتوق شناخته نیست، اما فرزندی به نام معتوق داشته است. شاید در اثر تحریف ناسخان، ابومعتوق به ابن معتوق تغییر یافته است. | گویا وی در آغاز به ابومعتوق شهرت داشته است، زیرا در میان اجداد او کسى به نام معتوق شناخته نیست، اما فرزندی به نام معتوق داشته است. شاید در اثر تحریف ناسخان، ابومعتوق به ابن معتوق تغییر یافته است. | ||
از زندگى او آگاهى اندکى در دست است. | از زندگى او آگاهى اندکى در دست است. | ||
== طبع روان و ذوق سرشار== | == طبع روان و ذوق سرشار== | ||
وی در بصره پرورش یافت. طبعى روان و ذوقى سرشار داشت و از جوانى به سرودن شعر بسیار علاقه‌مند بود، اما اشعار خویش را گرد نمى‌آورد، تا آنکه در حدود 1055ق به سید على خان که از سوی دولت صفویه بر بصره ولایت داشت، پیوست. | وی در بصره پرورش یافت. طبعى روان و ذوقى سرشار داشت و از جوانى به سرودن شعر بسیار علاقه‌مند بود، اما اشعار خویش را گرد نمى‌آورد، تا آنکه در حدود 1055ق به سید على خان که از سوی دولت صفویه بر بصره ولایت داشت، پیوست. | ||
==ستایش سید على خان== | ==ستایش سید على خان== | ||
سید على خان وی را گرامى داشت و نیک بنواخت. و بدین سان ابن معتوق در شمار ستایشگران وی درآمد و کوشید تا شعرهای پیشین خویش را نیز گردآورد، اما در این امر توفیق نیافت. | سید على خان وی را گرامى داشت و نیک بنواخت. و بدین سان ابن معتوق در شمار ستایشگران وی درآمد و کوشید تا شعرهای پیشین خویش را نیز گردآورد، اما در این امر توفیق نیافت. | ||
== ستایش اهل‌‌بیت (علیهم‌السلام)== | |||
== ستایش | در 1055ق بود که وی شعر خویش را در ستایش سیدعلى خان سرود، اما شهرت او بیشتر به سبب مدایح پرشوری است که در ستایش اهل‌‌بیت و به ویژه [[امام علی علیه‌السلام|على بن ابى طالب(ع)]]، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) سروده است. هرچند که در دیوان او که شامل 52 مدح، 4 مرثیه و برخى سروده‌های کوتاه در موضوعات گوناگون و نیز چند قطعه کوتاه نثر است، جز دو قصیده در مدح رسول‌اکرم(ص)، یک قصیده در مدح [[امام علی علیه‌السلام|على بن ابى طالب(ع)]] و یک قصیده در رثای حسین بن على(ع) که در محرم 1082 سروده شده است، شعر دیگری درباره خاندان پیامبر دیده نمى‌شود. احتمالاً مدیحه‌های وی درباره امامان شیعه در زمره همان شعرهایى است که به گفته فرزندش معتوق از میان رفته است. | ||
در 1055ق بود که وی شعر خویش را در ستایش سیدعلى خان سرود، اما شهرت او بیشتر به سبب مدایح پرشوری است که در ستایش | |||
== نویسندگان اهل سنت == | == نویسندگان اهل سنت == | ||
برخى از نویسندگان اهل سنت از او به عنوان شاعری که در ستایش [[امام علی علیه‌السلام|على بن ابى طالب(ع)]] و دو فرزندش از حد شرع و عقل پا فراتر نهاده است، یاد کرده‌اند که البته از تعصب تهى نیست. بقیه اشعار وی سراسر در ستایش خاندان سیدعلى خان و به مناسبت پیروزی‌های آنان بر اعراب، تبریک و تهنیت عیدهای نوروز، فطر، قربان و جز آن سروده شده است و حتى گاه که برخى از آنان در شهرهای دیگر به سر مى‌برده‌اند، سروده‌های خویش را برای ایشان مى‌فرستاده است. | |||
برخى از نویسندگان اهل سنت از او به عنوان شاعری که در ستایش على بن ابى طالب(ع) و دو فرزندش از حد شرع و عقل پا فراتر نهاده است، یاد کرده‌اند که البته از تعصب تهى نیست. بقیه اشعار وی سراسر در ستایش خاندان سیدعلى خان و به مناسبت پیروزی‌های آنان بر اعراب، تبریک و تهنیت عیدهای نوروز، فطر، قربان و جز آن سروده شده است و حتى گاه که برخى از آنان در شهرهای دیگر به سر مى‌برده‌اند، سروده‌های خویش را برای ایشان مى‌فرستاده است. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
ابن معتوق که در واپسین سال عمر خویش و یا اندکى پیش‌تر، مفلوج شده بود، ناگزیر برخى از سروده‌هایش را به فرزند خود املا مى‌کرد. شعر وی دلنشین و زیباست و گاه در نسیب‌ِ قصیده‌ها که به شیوه قصیده کهن عرب سروده شده است، قطعه‌هایى بسیار لطیف به چشم مى‌خورد و به همین سبب شعر وی، به رغم شهرت او به غلو در مدح اهل‌‌بیت، در میان اعراب سنى نیز رواج یافته است. | |||
ابن معتوق که در واپسین سال عمر خویش و یا اندکى پیش‌تر، مفلوج شده بود، ناگزیر برخى از سروده‌هایش را به فرزند خود املا مى‌کرد. شعر وی دلنشین و زیباست و گاه در نسیب‌ِ قصیده‌ها که به شیوه قصیده کهن عرب سروده شده است، قطعه‌هایى بسیار لطیف به چشم مى‌خورد و به همین سبب شعر وی، به رغم شهرت او به غلو در مدح | # دیوان، که به همت فرزندش و به فرمان سیدعلى خان گردآوری شده، بارها در مصر، بیروت، اسکندریه و نجف به چاپ رسیده است<ref>سیدی، محمد، ج4، ص642-641</ref>. | ||
<ref>سیدی، محمد، ج4، ص642-641</ref>. | |||
| | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
سیدی، محمد، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[ديوان ابن معتوق]] | |||
[[ديوان طراز البلغاء و خاتمة الفصحاء شهاب الدین الموسوي المعروف بابن معتوق]] | |||
[[ديوان ابي معتوق حويزي (کنز الجوهر)]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1402]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۴
| ابن معتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حویزی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | شهاب‌الدین بن سعید موسوی؛ |
| نام‌های دیگر | ابن معتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حویزی؛ |
| تخلص | ابن معطوق؛ |
| نام پدر | سعید موسوی حویزی؛ |
| ولادت | 1025ق؛ |
| محل تولد | حویزه؛، ایران؛ |
| محل زندگی | ایران، عراق؛ |
| رحلت | 1087ق؛ |
| طول عمر | 62؛ |
| فرزندان | معتوق؛ |
| خویشاوندان | |
| دین | اسلام؛ |
| مذهب | شیعه؛ |
| پیشه | شاعر؛ |
| اطلاعات علمی | |
| اجازه اجتهاد از | |
| درجه علمی | شاعر؛ |
| مشایخ | |
| معاصرین | سید على خان؛ |
| شاگردان | |
| برخی آثار | 1- دیوان؛ |
ابن مَعْتوق، شهاب‌الدین بن سعید موسوی حُوَیزی (1025- 1087ق/1616-1676م)، شاعر خوزستانى شیعى و مداح اهل‌‌بیت.
گویا وی در آغاز به ابومعتوق شهرت داشته است، زیرا در میان اجداد او کسى به نام معتوق شناخته نیست، اما فرزندی به نام معتوق داشته است. شاید در اثر تحریف ناسخان، ابومعتوق به ابن معتوق تغییر یافته است.
از زندگى او آگاهى اندکى در دست است.
طبع روان و ذوق سرشار
وی در بصره پرورش یافت. طبعى روان و ذوقى سرشار داشت و از جوانى به سرودن شعر بسیار علاقه‌مند بود، اما اشعار خویش را گرد نمى‌آورد، تا آنکه در حدود 1055ق به سید على خان که از سوی دولت صفویه بر بصره ولایت داشت، پیوست.
ستایش سید على خان
سید على خان وی را گرامى داشت و نیک بنواخت. و بدین سان ابن معتوق در شمار ستایشگران وی درآمد و کوشید تا شعرهای پیشین خویش را نیز گردآورد، اما در این امر توفیق نیافت.
ستایش اهل‌‌بیت (علیهم‌السلام)
در 1055ق بود که وی شعر خویش را در ستایش سیدعلى خان سرود، اما شهرت او بیشتر به سبب مدایح پرشوری است که در ستایش اهل‌‌بیت و به ویژه على بن ابى طالب(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) سروده است. هرچند که در دیوان او که شامل 52 مدح، 4 مرثیه و برخى سروده‌های کوتاه در موضوعات گوناگون و نیز چند قطعه کوتاه نثر است، جز دو قصیده در مدح رسول‌اکرم(ص)، یک قصیده در مدح على بن ابى طالب(ع) و یک قصیده در رثای حسین بن على(ع) که در محرم 1082 سروده شده است، شعر دیگری درباره خاندان پیامبر دیده نمى‌شود. احتمالاً مدیحه‌های وی درباره امامان شیعه در زمره همان شعرهایى است که به گفته فرزندش معتوق از میان رفته است.
نویسندگان اهل سنت
برخى از نویسندگان اهل سنت از او به عنوان شاعری که در ستایش على بن ابى طالب(ع) و دو فرزندش از حد شرع و عقل پا فراتر نهاده است، یاد کرده‌اند که البته از تعصب تهى نیست. بقیه اشعار وی سراسر در ستایش خاندان سیدعلى خان و به مناسبت پیروزی‌های آنان بر اعراب، تبریک و تهنیت عیدهای نوروز، فطر، قربان و جز آن سروده شده است و حتى گاه که برخى از آنان در شهرهای دیگر به سر مى‌برده‌اند، سروده‌های خویش را برای ایشان مى‌فرستاده است.
آثار
ابن معتوق که در واپسین سال عمر خویش و یا اندکى پیش‌تر، مفلوج شده بود، ناگزیر برخى از سروده‌هایش را به فرزند خود املا مى‌کرد. شعر وی دلنشین و زیباست و گاه در نسیب‌ِ قصیده‌ها که به شیوه قصیده کهن عرب سروده شده است، قطعه‌هایى بسیار لطیف به چشم مى‌خورد و به همین سبب شعر وی، به رغم شهرت او به غلو در مدح اهل‌‌بیت، در میان اعراب سنى نیز رواج یافته است.
- دیوان، که به همت فرزندش و به فرمان سیدعلى خان گردآوری شده، بارها در مصر، بیروت، اسکندریه و نجف به چاپ رسیده است[۱].
پانویس
- ↑ سیدی، محمد، ج4، ص642-641
منابع مقاله
سیدی، محمد، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.