قرطبی اندلسی، یونس بن عبدالله بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛ | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - 'قرطبى (ابهام زدایی)' به 'قرطبى (ابهام‌زدایی)')
     
    (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛
    | عنوان = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | تصویر = NUR00000.jpg
    | اندازه تصویر =  
    | اندازه تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | توضیح تصویر =  
    | نام کامل = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    | نام کامل = ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    | نام‌های دیگر = یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    | نام‌های دیگر = یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    | لقب =  
    | لقب =  
    | تخلص = ابن صفار، ابوالولید؛
    | تخلص = ابن صفار، ابوالولید؛
    | نسب = بنو‌ صفار؛
    | نسب = بنو‌ صفار؛
    | نام پدر = ابومحمد، عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ ؛
    | نام پدر = ابومحمد، عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌؛
    | ولادت = 338ق‌؛
    | ولادت = 338ق‌؛
    | محل تولد = قرطبه؛
    | محل تولد = قرطبه؛
    خط ۳۲: خط ۳۱:
    | معاصرین = ابن‌ ذکوان‌، خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی، ا‌لمعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى؛‌ ‌
    | معاصرین = ابن‌ ذکوان‌، خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی، ا‌لمعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى؛‌ ‌
    | شاگردان = ابن‌ حزم‌ ظاهری‌، ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌، ابوعمرودانى‌، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء؛‌
    | شاگردان = ابن‌ حزم‌ ظاهری‌، ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌، ابوعمرودانى‌، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء؛‌
    | اجازه اجتهاد از =  
    | اجازه اجتهاد از =  
    | درجه علمی = محدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى؛
    | درجه علمی = محدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى؛
    خط ۴۴: خط ۴۲:
    | کد مؤلف = AUTHORCODE00000AUTHORCODE
    | کد مؤلف = AUTHORCODE00000AUTHORCODE
    }}
    }}
    {{کاربردهای دیگر|قرطبى (ابهام‌زدایی)}}


    ''' ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌ '''
    ''' ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌ ''' (2 ذیقعده 338- 28 رجب‌ 429ق‌/23 آوریل‌ 950-6 مه 1038م‌)، محدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى‌ مالکى‌.


    با آنکه‌ وی‌ به‌ مقامات‌ علمى‌ و اجتماعى‌ و سیاسى‌ مهمى‌ دست‌ یافت‌، از جزئیات‌ زندگى‌ او اطلاع‌ چندانى‌ در دست‌ نیست‌. احتمالاً از بنى‌ صفار - قبیله‌ای‌ در قرطبه‌ - برخاسته‌ است‌.


    ==معرفی اجمالی==
    پدر او ابومحمد عبدالله‌ نیز از عالمان‌ و مشاهیر زمان‌ خود بود.


    هنگامى‌ که‌ خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی‌ عازم‌ نبرد با مسیحیان‌ بود، از ابومحمد خواست‌ تا پسر را به‌ میدان‌ جنگ‌ فرستد. ابومحمد بهانه‌ آورد و خلیفه‌ گفت‌ هرگاه‌ یونس‌ کتابى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ امیه‌ در شرق‌ و اندلس‌، نظیر کتاب‌ صولى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ عباس‌ بنویسد، از شرکت‌ در جنگ‌ معاف‌ خواهد بود.


    ابْن‌ِ صَفّار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌ (2 ذیقعده 338- 28 رجب‌ 429ق‌/23 آوریل‌ 950-6 مه 1038م‌)، محدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى‌ مالکى‌.
    ابن‌ صفار در اواخر دوره فرمانروایى‌ امویان‌ اندلس‌ مى‌زیست‌.
     
    با آنکه‌ وی‌ به‌ مقامات‌ علمى‌ و اجتماعى‌ و سیاسى‌ مهمى‌ دست‌ یافت‌، از جزئیات‌ زندگى‌ او اطلاع‌ چندانى‌ در دست‌ نیست‌. احتمالاً از بنى‌ صفار - قبیله‌ای‌ در قرطبه‌ - برخاسته‌ است‌. پدر او ابومحمد عبدالله‌ نیز از عالمان‌ و مشاهیر زمان‌ خود بود. هنگامى‌ که‌ خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی‌ عازم‌ نبرد با مسیحیان‌ بود، از ابومحمد خواست‌ تا پسر را به‌ میدان‌ جنگ‌ فرستد. ابومحمد بهانه‌ آورد و خلیفه‌ گفت‌ هرگاه‌ یونس‌ کتابى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ امیه‌ در شرق‌ و اندلس‌، نظیر کتاب‌ صولى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ عباس‌ بنویسد، از شرکت‌ در جنگ‌ معاف‌ خواهد بود. ابن‌ صفار در اواخر دوره فرمانروایى‌ امویان‌ اندلس‌ مى‌زیست‌.
     


    =تحصیلات و اجازه روایت=
    =تحصیلات و اجازه روایت=
    او فقه‌ و حدیث‌ و ادب‌ را از مشایخى‌ چون‌ محمد بن‌ یبقى‌ بن‌ زَرب‌، عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ بقى‌، ابن‌ عبدون‌ و ابن‌ قوطیه‌ فرارگرفت‌، نیز ابن‌ رشیق‌ از مصر، و دارقُطنى‌ از عراق‌ به‌ او اجازه روایت‌ دادند.  
    او فقه‌ و حدیث‌ و ادب‌ را از مشایخى‌ چون‌ محمد بن‌ یبقى‌ بن‌ زَرب‌، عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ بقى‌، ابن‌ عبدون‌ و ابن‌ قوطیه‌ فرارگرفت‌، نیز ابن‌ رشیق‌ از مصر، و دارقُطنى‌ از عراق‌ به‌ او اجازه روایت‌ دادند.  


    ==راویان==
    ==راویان==
     
    [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن‌ حزم‌ ظاهری‌]]، [[مکی بن حموش|ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌]]، [[ابوعمرودانى‌]]، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء و جز آنان‌ از ابن‌ صفار روایت‌ کرده‌اند.  
    ابن‌ حزم‌ ظاهری‌، ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌، ابوعمرودانى‌، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء و جز آنان‌ از ابن‌ صفار روایت‌ کرده‌اند.  
     


    ==مناصب==
    ==مناصب==
    وی‌ نخستین‌ بار در بطلیوس‌ به‌ قضا گمارده‌ شد. پس‌ از آن‌ از منصب‌ قضا برکنار شد و به‌ عنوان‌ خطیب‌ و امام‌ در مسجد الزهراء تعیین‌ گردید و به‌ عضویت‌ خطه الشوری‌ نیز درآمد.
    وی‌ نخستین‌ بار در بطلیوس‌ به‌ قضا گمارده‌ شد. پس‌ از آن‌ از منصب‌ قضا برکنار شد و به‌ عنوان‌ خطیب‌ و امام‌ در مسجد الزهراء تعیین‌ گردید و به‌ عضویت‌ خطه الشوری‌ نیز درآمد.


    پس‌ از آن‌ در روزگار عامریان‌ به‌ جای‌ ابن‌ ذکوان‌ به‌ سرپرستى‌ خطه الرد و نیز خطابت‌ جامع‌ الزاهره گمارده‌ شد. آنگاه‌ مجدداً منصب‌ قضا را برعهده‌ گرفت‌ و به‌ امامت‌ مسجد جامع‌ قرطبه‌ و نیز مقام‌ وزارت‌ گمارده‌ شد. پس‌ از مدتى‌ از تمام‌ مناصب‌ دست‌ کشید و خانه‌ نشین‌ شد، اما در 419ق‌/1208م‌ المعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى‌ او را مجدداً به‌ قضای‌ قرطبه‌ و امامت‌ جمعه‌ منصوب‌ کرد و او تا هنگام‌ مرگ‌ در این‌ مقام‌ ماند.
    پس‌ از آن‌ در روزگار عامریان‌ به‌ جای‌ ابن‌ ذکوان‌ به‌ سرپرستى‌ خطه الرد و نیز خطابت‌ جامع‌ الزهراء گمارده‌ شد. آنگاه‌ مجدداً منصب‌ قضا را برعهده‌ گرفت‌ و به‌ امامت‌ مسجد جامع‌ قرطبه‌ و نیز مقام‌ وزارت‌ گمارده‌ شد.


    پس‌ از مدتى‌ از تمام‌ مناصب‌ دست‌ کشید و خانه‌ نشین‌ شد، اما در 419ق‌/1208م‌ المعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى‌ او را مجدداً به‌ قضای‌ قرطبه‌ و امامت‌ جمعه‌ منصوب‌ کرد و او تا هنگام‌ مرگ‌ در این‌ مقام‌ ماند.
       
       
    ابن‌ صفار را عالمى‌ زاهد و پارسا دانسته‌اند که‌ گرایشى‌ به‌ تصوف‌ داشت‌، هر چند برخى‌ در حقیقت‌ پارسایى‌ او تردید کرده‌اند. اشعار صوفیانه‌ای‌ نیز از او بازمانده‌ که‌ ابیاتى‌ از آن‌ را حمیدی‌ آورده‌ است‌. همچنین‌ ابن‌ بشکوال‌ او را «کثیر الروایه» و چیره‌دست‌ در فن‌ خطابه‌ دانسته‌ است‌.
    ابن‌ صفار را عالمى‌ زاهد و پارسا دانسته‌اند که‌ گرایشى‌ به‌ تصوف‌ داشت‌، هر چند برخى‌ در حقیقت‌ پارسایى‌ او تردید کرده‌اند.


    اشعار صوفیانه‌ای‌ نیز از او بازمانده‌ که‌ ابیاتى‌ از آن‌ را حمیدی‌ آورده‌ است‌.


    همچنین‌ [[ابن بشکوال، خلف بن عبدالملک|ابن‌ بشکوال‌]] او را «کثیر الروایه» و چیره‌دست‌ در فن‌ خطابه‌ دانسته‌ است‌.


    ==آثار==
    ==آثار==
     
    در منابع‌ آثار متعددی‌ به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ به «الموعب‌ فى‌ تقسیر الموطأ» اشاره‌ کرد<ref>یوسفی اشکوری، حسن، ج4، ص112</ref>.
    در منابع‌ آثار متعددی‌ به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ به:
     
    ‌1- الموعب‌ فى‌ تقسیر الموطأ،
    اشاره‌ کرد<ref>نقدی ثقفی، یوسف‌، ج4، ص113</ref>.
     


    == پانویس==
    == پانویس==
    <references/>
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
     
    یوسفی اشکوری، حسن، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
    نقدی ثقفی، یوسف‌، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
     
     


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۱۰۱: خط ۸۷:


    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:زندگی‌نامه]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]
    [[رده:فاقد کد پدیدآور]]
    [[رده:فاقد کد پدیدآور]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۱۰

    ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌
    NUR00000.jpg
    نام کاملابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    نام‌های دیگریونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌؛‌
    تخلصابن صفار، ابوالولید؛
    نسببنو‌ صفار؛
    نام پدرابومحمد، عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌؛
    ولادت338ق‌؛
    محل تولدقرطبه؛، اندلس(اسپانیا)؛
    محل زندگیقرطبه؛
    رحلت429ق
    مدفنقرطبه
    طول عمر91
    دیناسلام
    مذهبمالکى‌
    پیشهمحدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى؛
    منصبامامت جمعه، قضاوت و وزارت؛
    اطلاعات علمی
    درجه علمیمحدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى؛
    اساتیدمحمد بن‌ یبقى‌ بن‌ زَرب‌، عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ بقى‌، ابن‌ عبدون‌، ابن‌ قوطیه‌؛
    مشایخابن‌ رشیق‌، دارقُطنى؛
    معاصرینابن‌ ذکوان‌، خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی، ا‌لمعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى؛‌ ‌
    شاگردانابن‌ حزم‌ ظاهری‌، ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌، ابوعمرودانى‌، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء؛‌
    برخی آثارالموعب‌ فى‌ تقسیر الموطأ؛

    ابن صفار، ابوالولید یونس‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مُغیث‌ قرطبى‌ اندلسى‌ (2 ذیقعده 338- 28 رجب‌ 429ق‌/23 آوریل‌ 950-6 مه 1038م‌)، محدث‌، فقیه‌، ادیب‌ و قاضى‌ مالکى‌.

    با آنکه‌ وی‌ به‌ مقامات‌ علمى‌ و اجتماعى‌ و سیاسى‌ مهمى‌ دست‌ یافت‌، از جزئیات‌ زندگى‌ او اطلاع‌ چندانى‌ در دست‌ نیست‌. احتمالاً از بنى‌ صفار - قبیله‌ای‌ در قرطبه‌ - برخاسته‌ است‌.

    پدر او ابومحمد عبدالله‌ نیز از عالمان‌ و مشاهیر زمان‌ خود بود.

    هنگامى‌ که‌ خلیفه‌ المستنصر بالله‌ اموی‌ عازم‌ نبرد با مسیحیان‌ بود، از ابومحمد خواست‌ تا پسر را به‌ میدان‌ جنگ‌ فرستد. ابومحمد بهانه‌ آورد و خلیفه‌ گفت‌ هرگاه‌ یونس‌ کتابى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ امیه‌ در شرق‌ و اندلس‌، نظیر کتاب‌ صولى‌ در اشعار خلفای‌ بنى‌ عباس‌ بنویسد، از شرکت‌ در جنگ‌ معاف‌ خواهد بود.

    ابن‌ صفار در اواخر دوره فرمانروایى‌ امویان‌ اندلس‌ مى‌زیست‌.

    تحصیلات و اجازه روایت

    او فقه‌ و حدیث‌ و ادب‌ را از مشایخى‌ چون‌ محمد بن‌ یبقى‌ بن‌ زَرب‌، عبدالرحمان‌ بن‌ احمد بن‌ بقى‌، ابن‌ عبدون‌ و ابن‌ قوطیه‌ فرارگرفت‌، نیز ابن‌ رشیق‌ از مصر، و دارقُطنى‌ از عراق‌ به‌ او اجازه روایت‌ دادند.

    راویان

    ابن‌ حزم‌ ظاهری‌، ابومحمد مکى‌ بن‌ ابى‌ طالب‌ مقری‌، ابوعمرودانى‌، ابوعمر بن‌ عبدالبر، قاضى‌ ابوالولید باجى‌ و ابوعمربن‌ حذّاء و جز آنان‌ از ابن‌ صفار روایت‌ کرده‌اند.

    مناصب

    وی‌ نخستین‌ بار در بطلیوس‌ به‌ قضا گمارده‌ شد. پس‌ از آن‌ از منصب‌ قضا برکنار شد و به‌ عنوان‌ خطیب‌ و امام‌ در مسجد الزهراء تعیین‌ گردید و به‌ عضویت‌ خطه الشوری‌ نیز درآمد.

    پس‌ از آن‌ در روزگار عامریان‌ به‌ جای‌ ابن‌ ذکوان‌ به‌ سرپرستى‌ خطه الرد و نیز خطابت‌ جامع‌ الزهراء گمارده‌ شد. آنگاه‌ مجدداً منصب‌ قضا را برعهده‌ گرفت‌ و به‌ امامت‌ مسجد جامع‌ قرطبه‌ و نیز مقام‌ وزارت‌ گمارده‌ شد.

    پس‌ از مدتى‌ از تمام‌ مناصب‌ دست‌ کشید و خانه‌ نشین‌ شد، اما در 419ق‌/1208م‌ المعتمد بالله‌ هشام‌ بن‌ محمد مروانى‌ او را مجدداً به‌ قضای‌ قرطبه‌ و امامت‌ جمعه‌ منصوب‌ کرد و او تا هنگام‌ مرگ‌ در این‌ مقام‌ ماند.

    ابن‌ صفار را عالمى‌ زاهد و پارسا دانسته‌اند که‌ گرایشى‌ به‌ تصوف‌ داشت‌، هر چند برخى‌ در حقیقت‌ پارسایى‌ او تردید کرده‌اند.

    اشعار صوفیانه‌ای‌ نیز از او بازمانده‌ که‌ ابیاتى‌ از آن‌ را حمیدی‌ آورده‌ است‌.

    همچنین‌ ابن‌ بشکوال‌ او را «کثیر الروایه» و چیره‌دست‌ در فن‌ خطابه‌ دانسته‌ است‌.

    آثار

    در منابع‌ آثار متعددی‌ به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ شده‌ که‌ از آن‌ میان‌ مى‌توان‌ به «الموعب‌ فى‌ تقسیر الموطأ» اشاره‌ کرد[۱].

    پانویس

    1. یوسفی اشکوری، حسن، ج4، ص112

    منابع مقاله

    یوسفی اشکوری، حسن، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.

    وابسته‌ها