شروط الأئمة

شروط الأئمة
پدیدآوران	ابن منده، محمد بن اسحاق (نويسنده) فریوائی، عبدالرحمن بن عبدالجبار (محقق)
عنوان‌های دیگر	رسالة في بیان فضل الأخبار و شرح مذاهب أهل الآثار...
ناشر	دار الاسلام
مکان نشر	عربستان - ریاض
سال نشر	1416ق - 1995م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP 113/ح۲ش۴
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شروط الائمه رساله‌ای است مختصر که توسط محمد بن اسحاق بن محمد بن یحیی بن منده (395-310.ق) از فقهای حنبلی، در علوم حدیث تألیف شده است و با تحقیق و حواشی عبدالرحمن بن عبدالجبار فریوائی، منتشر شده است.

در ابتدا، شرح‌حال مختصری از مؤلف آمده که نسب وی و زندگانی و جایگاه علمی و اساتید و شاگردان و مؤلفاتش را بیان می‌کند همچنین تحقیقی در باره صحت انتساب این کتاب به ابن منده نیز آمده است.

مؤلف ابتدا مقدمه جامع و مفیدی را در اهمیت حدیث و فضل آن و همچنین اهمیت پیامبر(ص) به تبلیغ و دعوت، نوشته و آیاتی را در لزوم اطاعت پیامبر(ص) آورده و به جهد و تلاش زیاد صحابه و تابعین در خدمت به دین اشاره کرده است.

سپس طوائف مختلف از امت اسلامی اعم از خادمان قرآن و علوم قرآنی را ذکر کرده است بعد از آن، به طبقات محدثین پرداخته و بر اساس کتاب علل ابن مدینی، راویانی را از عصر زهری تا ابن مدینی، برشمرده که مدار اسانید بر اساس آن راویان است.

بعد از محدثین، طبقات اهل علم را بعد از تابعین به ترتیب تا زمان احمد بن حنبل بر اساس ترتیب شهرها آورده است و علم اینها را برگرفته از کسانی چون بخاری و حسن بن علی حلوانی و ذهلی و دارمی و ابوزرعه و ابوحاتم و مسلم و ابوداود و نسائی می‌داند.

سپس گروهی از طبقه دوم را ذکر می‌کند که عده‌ای آن‌ها را قبول دارند؛ ولی عده‌ای رد می‌کنند. مثلا بخاری از آن‌ها روایت می‌کند؛ ولی مسلم نه! و یا به‌عکس!

وی طبقه سوم را که در نزد بخاری و مسلم جایگاهی ندارند به‌صورت مختصر ذکر می‌کند. همچنین از کسانی نام می‌برد که مشهور به وضع اسانید و متون هستند.

در آخر رساله هم مراتب صحابه و تابعین و کسانی را که از تابعین تبعیت کرده‌اند از حیث علم و قضا و قرائت، می‌آورد.

محقق در جای‌جای کتاب به اختلاف نسخه‌ها اشاره کرده و همچنین توضیحاتی را دررابطه‌با اسماء مذکور در متن می‌آورد.

منابع مقاله

1. متن کتاب