الغماز على اللماز في الموضوعات المشهورات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[سمهودی، علی بن عبدالله]] (نويسنده)
[[سمهودی، علی بن عبدالله]] (نويسنده)
[[عطا، محمد عبدالقادر ]] (محقق)
[[عطا، محمد عبدالقادر]] (محقق)
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
خط ۲۹: خط ۲۹:
==انتقاد روش‌شناختی==
==انتقاد روش‌شناختی==
* روش حدیث‌سنجی نویسنده همان شیوه غالب است و بیشتر به جنبه سندی روایات، نظر دارد و به جنبه متنی آن نمی‌پردازد، مگر در مواردی استثنایی، مانند: روایت «أنا أفصح من نطق بالضاد» که از [[ابن کثیر]] نقل کرده است: این حدیث، اصلی ندارد، گرچه معنای آن صحیح است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص59</ref>.
* روش حدیث‌سنجی نویسنده همان شیوه غالب است و بیشتر به جنبه سندی روایات، نظر دارد و به جنبه متنی آن نمی‌پردازد، مگر در مواردی استثنایی، مانند: روایت «أنا أفصح من نطق بالضاد» که از [[ابن کثیر]] نقل کرده است: این حدیث، اصلی ندارد، گرچه معنای آن صحیح است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص59</ref>.
* [[سمهودی]] همان طور که در مقدمه‌اش یادآور شده، مطالبش را در نهایت اختصار بیان می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15</ref>‏ و بلکه توضیحاتش در موارد بسیاری کافی نیست و نیازمند تکمیل و شرح است. محقق کتاب، ([[محمد عبدالقادر عطا]])، این نقص را در پاورقی‌ها با توضیحاتی درباره منابع و طرق هر روایت و رجال سند، تا حدودی جبران کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص10</ref>‏.
* [[سمهودی، علی بن عبدالله|سمهودی]] همان طور که در مقدمه‌اش یادآور شده، مطالبش را در نهایت اختصار بیان می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15</ref>‏ و بلکه توضیحاتش در موارد بسیاری کافی نیست و نیازمند تکمیل و شرح است. محقق کتاب، ([[محمد عبدالقادر عطا]])، این نقص را در پاورقی‌ها با توضیحاتی درباره منابع و طرق هر روایت و رجال سند، تا حدودی جبران کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص10</ref>‏.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
محقق کتاب، ([[محمد عبدالقادر عطا]])، با اشاره به تلاش دشمنان اسلام و دروغگویان در جهت تحریف سخنان پیامبر(ص) و مسئولیت اندیشمندان در حفظ روایات و سنت نبوی(ص)، افزوده است: دانشوران بسیاری - و از جمله [[سمهودی]] - به نگارش کتاب‌هایی در زمینه نقد روایات موضوع و مجعول، اهتمام ورزیدند<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‏. [[ابوالحسن سمهودی]] گوید: چون کسانی را دیدم که ترسی ندارند و روایات صحیح را با سخنان واهی مخلوط می‌سازند، تصمیم گرفتم که روایات ضعیف، جعلی و بی‌ریشه از نظر محدثان و حافظان را جدا سازم تا حقّ آشکار شود؛ به‌خصوص در مورد بیشتر احادیثی که نزد جاهلان از واعظان رواج دارد<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15</ref>‏.
محقق کتاب، ([[محمد عبدالقادر عطا]])، با اشاره به تلاش دشمنان اسلام و دروغگویان در جهت تحریف سخنان پیامبر(ص) و مسئولیت اندیشمندان در حفظ روایات و سنت نبوی(ص)، افزوده است: دانشوران بسیاری - و از جمله [[سمهودی، علی بن عبدالله|سمهودی]] - به نگارش کتاب‌هایی در زمینه نقد روایات موضوع و مجعول، اهتمام ورزیدند<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‏. [[سمهودی، علی بن عبدالله|ابوالحسن سمهودی]] گوید: چون کسانی را دیدم که ترسی ندارند و روایات صحیح را با سخنان واهی مخلوط می‌سازند، تصمیم گرفتم که روایات ضعیف، جعلی و بی‌ریشه از نظر محدثان و حافظان را جدا سازم تا حقّ آشکار شود؛ به‌خصوص در مورد بیشتر احادیثی که نزد جاهلان از واعظان رواج دارد<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15</ref>‏.


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
خط ۳۹: خط ۳۹:
==نمونه مطالب==
==نمونه مطالب==
* حدیث خرقه‌پوشی صوفیان، که الآن انجام می‌دهند، [[ابن حجر عسقلانی]] گفته که باطل است و اصلی ندارد و هیچ خبری - نه صحیح و نه ضعیف - درباره آن وارد نشده است<ref>ر.ک: همان، ص174</ref>‏.
* حدیث خرقه‌پوشی صوفیان، که الآن انجام می‌دهند، [[ابن حجر عسقلانی]] گفته که باطل است و اصلی ندارد و هیچ خبری - نه صحیح و نه ضعیف - درباره آن وارد نشده است<ref>ر.ک: همان، ص174</ref>‏.
* حدیث «کسی که روز عاشورا، سرمه بکشد، مبتلا به چشم‌درد نشود»، حاکم گفته: حدیثی منکر است<ref>ر.ک: همان، ص196</ref>‏.
* حدیث «کسی که روز عاشورا، سرمه بکشد، مبتلا به چشم‌درد نشود»، [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم]] گفته: حدیثی منکر است<ref>ر.ک: همان، ص196</ref>‏.


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۹

الغماز على اللماز في الموضوعات المشهورات، نوشته مورخ و نویسنده کتاب وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی و حدیث‌شناس شافعی و مفتی مدینه، نورالدین ابوالحسن سَمهودی (844-911ق)، تعداد 351 روایت از روایات ساختگی معروف را به‌ترتیب الفبایی شناسانده است.

الغماز على اللماز في الموضوعات المشهورات
الغماز على اللماز في الموضوعات المشهورات
پدیدآورانسمهودی، علی بن عبدالله (نويسنده) عطا، محمد عبدالقادر (محقق)
ناشردار الکتب العلمية
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1406ق - 1986م
چاپ1
موضوعاحادیث مجعول - احادیث اهل سنت - قرن 9ق.
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
8غ8س 144/4 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

انتقاد روش‌شناختی

  • روش حدیث‌سنجی نویسنده همان شیوه غالب است و بیشتر به جنبه سندی روایات، نظر دارد و به جنبه متنی آن نمی‌پردازد، مگر در مواردی استثنایی، مانند: روایت «أنا أفصح من نطق بالضاد» که از ابن کثیر نقل کرده است: این حدیث، اصلی ندارد، گرچه معنای آن صحیح است[۱].
  • سمهودی همان طور که در مقدمه‌اش یادآور شده، مطالبش را در نهایت اختصار بیان می‌کند[۲]‏ و بلکه توضیحاتش در موارد بسیاری کافی نیست و نیازمند تکمیل و شرح است. محقق کتاب، (محمد عبدالقادر عطا)، این نقص را در پاورقی‌ها با توضیحاتی درباره منابع و طرق هر روایت و رجال سند، تا حدودی جبران کرده است[۳]‏.

هدف و روش

محقق کتاب، (محمد عبدالقادر عطا)، با اشاره به تلاش دشمنان اسلام و دروغگویان در جهت تحریف سخنان پیامبر(ص) و مسئولیت اندیشمندان در حفظ روایات و سنت نبوی(ص)، افزوده است: دانشوران بسیاری - و از جمله سمهودی - به نگارش کتاب‌هایی در زمینه نقد روایات موضوع و مجعول، اهتمام ورزیدند[۴]‏. ابوالحسن سمهودی گوید: چون کسانی را دیدم که ترسی ندارند و روایات صحیح را با سخنان واهی مخلوط می‌سازند، تصمیم گرفتم که روایات ضعیف، جعلی و بی‌ریشه از نظر محدثان و حافظان را جدا سازم تا حقّ آشکار شود؛ به‌خصوص در مورد بیشتر احادیثی که نزد جاهلان از واعظان رواج دارد[۵]‏.

ساختار و محتوا

کتاب حاضر، فرهنگ الفبایی روایات مجعول است و نظم دیگری ندارد. اولین روایت، «آفة العلم النسيان» است[۶] و آخرین، «يوم صومكم يوم نحركم»[۷]‏.

نمونه مطالب

  • حدیث خرقه‌پوشی صوفیان، که الآن انجام می‌دهند، ابن حجر عسقلانی گفته که باطل است و اصلی ندارد و هیچ خبری - نه صحیح و نه ضعیف - درباره آن وارد نشده است[۸]‏.
  • حدیث «کسی که روز عاشورا، سرمه بکشد، مبتلا به چشم‌درد نشود»، حاکم گفته: حدیثی منکر است[۹]‏.

پانویس

  1. ر.ک: متن کتاب، ص59
  2. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15
  3. ر.ک: مقدمه محقق، ص10
  4. ر.ک: همان، ص10
  5. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص15
  6. ر.ک: متن کتاب، ص17
  7. ر.ک: همان، ص243
  8. ر.ک: همان، ص174
  9. ر.ک: همان، ص196

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها