غريب الحديث (ابن جوزی): تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ غريب الحديث (ابن‌جوزی) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به غريب الحديث (ابن جوزی) منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'غریب الحدیث (ابهام زدایی)' به 'غریب الحدیث (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR109591J1.jpg | | تصویر =NUR109591J1.jpg | ||
| عنوان = غريب الحديث ( | | عنوان = غريب الحديث (ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی) | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی]] (نويسنده) | ||
[[قلعجی، عبدالمعطی امین]] (مصحح) | [[قلعجی، عبدالمعطی امین]] (مصحح) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = BP ۱۰۶/۲/الف۲غ۴ ۱۳۶۴ | ||
| موضوع =غریب الحدیث - حدیث - نقد و تفسیر - احادیث اهل سنت - قرن 6ق. | | موضوع =غریب الحدیث - حدیث - نقد و تفسیر - احادیث اهل سنت - قرن 6ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|غریب الحدیث (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''غریب الحدیث'''، از آثار محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری؛ [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی| ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی]] (510-597ق)، واژگان مشکل روایات را بر اساس حروف الفبا به زبان عربی شرح می‌دهد. | '''غریب الحدیث'''، از آثار محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری؛ [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی| ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی]] (510-597ق)، واژگان مشکل روایات را بر اساس حروف الفبا به زبان عربی شرح می‌دهد. | ||
==امتیازات== | ==امتیازات== | ||
محقق کتاب؛ (عبدالمعطی امین قلعجی)، می‌گوید: این اثر، چند ویژگی دارد: | محقق کتاب؛ (عبدالمعطی امین قلعجی)، می‌گوید: این اثر، چند ویژگی دارد: | ||
#جامعیت: چون [[ابوالفرج عبدالرحمن بن جوزی]] خودش حافظ احادیث و محدّث بود و به وعظ و خطابه می‌پرداخت، تسلط خوبی به روایات داشت و در اینجا به توضیح همه واژگان دشوار پرداخته است. | #جامعیت: چون [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج عبدالرحمن بن جوزی]] خودش حافظ احادیث و محدّث بود و به وعظ و خطابه می‌پرداخت، تسلط خوبی به روایات داشت و در اینجا به توضیح همه واژگان دشوار پرداخته است. | ||
#اختصار: نویسنده با گزیده‌نویسی، معانی کلمات ناآشنا را روشن می‌کند. | #اختصار: نویسنده با گزیده‌نویسی، معانی کلمات ناآشنا را روشن می‌کند. | ||
#افزوده‌های مهمی در این اثر وجود دارد که در آثار پیشینیان و حتی معاصران نگارنده مانند [[ابن اثیر، مبارک بن محمد| ابن اثیر]]، مشاهده نمی‌شود. <ref> مقدمه محقق، ج1، ص19. </ref> | #افزوده‌های مهمی در این اثر وجود دارد که در آثار پیشینیان و حتی معاصران نگارنده مانند [[ابن اثیر، مبارک بن محمد| ابن اثیر]]، مشاهده نمی‌شود. <ref> مقدمه محقق، ج1، ص19. </ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۵: | ||
نویسنده با نام‌بردن از کسانی که قبل از او به نگارش غریب الحدیث پرداخته و هر یک تلاش کرده که کتابی جامع فراهم کند و هیچ واژه دشواری را بدون توضیح نگذارد؛ ولی موفقیت کامل حاصل نشده و واژگان بسیاری باقی‌مانده، افزوده است: در این اثر کوشیدم همه واژگان غریب را گردآورم تا نیازی به هیچ‌یک از کتاب‌های دیگر نباشد و فقط به توضیح معنا می‌پردازم و از مباحث صرفی و اشتقاق می‌پرهیزم؛ زیرا کتاب‌های لغت وارد این مطالب شده‌اند و اختصار را برگزیدم تا به حافظان احادیث، ابراز محبت کنم. <ref> مقدمه کتاب(مصنف)، ج1، ص1-4. </ref> | نویسنده با نام‌بردن از کسانی که قبل از او به نگارش غریب الحدیث پرداخته و هر یک تلاش کرده که کتابی جامع فراهم کند و هیچ واژه دشواری را بدون توضیح نگذارد؛ ولی موفقیت کامل حاصل نشده و واژگان بسیاری باقی‌مانده، افزوده است: در این اثر کوشیدم همه واژگان غریب را گردآورم تا نیازی به هیچ‌یک از کتاب‌های دیگر نباشد و فقط به توضیح معنا می‌پردازم و از مباحث صرفی و اشتقاق می‌پرهیزم؛ زیرا کتاب‌های لغت وارد این مطالب شده‌اند و اختصار را برگزیدم تا به حافظان احادیث، ابراز محبت کنم. <ref> مقدمه کتاب(مصنف)، ج1، ص1-4. </ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
کتاب حاضر، واژه‌شناسی الفبایی است و نظم و تقسیم دیگری ندارد و مطالبش با | کتاب حاضر، واژه‌شناسی الفبایی است و نظم و تقسیم دیگری ندارد و مطالبش با «أوابِد» شروع شده <ref> متن کتاب، ج1، ص5. </ref> و با «یَتَعَوَّذُ» پایان‌یافته است. <ref> همان، ج2، ص513. </ref> | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*در اسرائیلیات آمده است: | *در اسرائیلیات آمده است: «انّ رجلا ربط نفسه ب‍آسن'''»'''. یعنی مردی خودش را به استوانه‌ای بست. <ref> همان، ج1، ص27. </ref> | ||
* [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] درباره مردی که شنید خطابه می‌خواند، گفت: | * [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] درباره مردی که شنید خطابه می‌خواند، گفت: «هذا الخطیبُ الشَحشَحُ» یعنی این سخنوری ماهر است. <ref> همان، ج1، ص521. </ref> | ||
*در مناجات آمده است: | *در مناجات آمده است: «و هذه یدي لک» (و این دستم برای تو است.) یعنی تسلیم تو هستم و گوش به فرمانت دارم. <ref> همان، ج2، ص509. </ref> | ||
==تاریخ تألیف== | ==تاریخ تألیف== | ||
نویسنده، نگارش نهایی این اثر را در مدرسه شاطبیه، دوم شعبان 581ق به پایان رسانده است.<ref> همان، ج2، ص513. </ref> | نویسنده، نگارش نهایی این اثر را در مدرسه شاطبیه، دوم شعبان 581ق به پایان رسانده است.<ref> همان، ج2، ص513. </ref> | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۲: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:فهرست‌ها، کشف الحدیث‌ها، واژه‌نامه‌ها، غریب لغات الحدیث، سازمان‌ها، انجمن‌ها، دارالحدیث‌ها، کنگره‌ها]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 تیر 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1402 توسط محمد خردمند]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1402 توسط محمد خردمند]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1402 توسط فریدون سبحانی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1402 توسط فریدون سبحانی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۵۹
| غريب الحديث (ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) قلعجی، عبدالمعطی امین (مصحح) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1425ق - 2004م |
| چاپ | 0 |
| موضوع | غریب الحدیث - حدیث - نقد و تفسیر - احادیث اهل سنت - قرن 6ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP ۱۰۶/۲/الف۲غ۴ ۱۳۶۴ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، غریب الحدیث (ابهام‌زدایی) را ببینید.
غریب الحدیث، از آثار محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری؛ ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی (510-597ق)، واژگان مشکل روایات را بر اساس حروف الفبا به زبان عربی شرح می‌دهد.
امتیازات
محقق کتاب؛ (عبدالمعطی امین قلعجی)، می‌گوید: این اثر، چند ویژگی دارد:
- جامعیت: چون ابوالفرج عبدالرحمن بن جوزی خودش حافظ احادیث و محدّث بود و به وعظ و خطابه می‌پرداخت، تسلط خوبی به روایات داشت و در اینجا به توضیح همه واژگان دشوار پرداخته است.
- اختصار: نویسنده با گزیده‌نویسی، معانی کلمات ناآشنا را روشن می‌کند.
- افزوده‌های مهمی در این اثر وجود دارد که در آثار پیشینیان و حتی معاصران نگارنده مانند ابن اثیر، مشاهده نمی‌شود. [۱]
هدف و روش
نویسنده با نام‌بردن از کسانی که قبل از او به نگارش غریب الحدیث پرداخته و هر یک تلاش کرده که کتابی جامع فراهم کند و هیچ واژه دشواری را بدون توضیح نگذارد؛ ولی موفقیت کامل حاصل نشده و واژگان بسیاری باقی‌مانده، افزوده است: در این اثر کوشیدم همه واژگان غریب را گردآورم تا نیازی به هیچ‌یک از کتاب‌های دیگر نباشد و فقط به توضیح معنا می‌پردازم و از مباحث صرفی و اشتقاق می‌پرهیزم؛ زیرا کتاب‌های لغت وارد این مطالب شده‌اند و اختصار را برگزیدم تا به حافظان احادیث، ابراز محبت کنم. [۲]
ساختار و محتوا
کتاب حاضر، واژه‌شناسی الفبایی است و نظم و تقسیم دیگری ندارد و مطالبش با «أوابِد» شروع شده [۳] و با «یَتَعَوَّذُ» پایان‌یافته است. [۴]
نمونه مباحث
- در اسرائیلیات آمده است: «انّ رجلا ربط نفسه ب‍آسن». یعنی مردی خودش را به استوانه‌ای بست. [۵]
- علی(ع) درباره مردی که شنید خطابه می‌خواند، گفت: «هذا الخطیبُ الشَحشَحُ» یعنی این سخنوری ماهر است. [۶]
- در مناجات آمده است: «و هذه یدي لک» (و این دستم برای تو است.) یعنی تسلیم تو هستم و گوش به فرمانت دارم. [۷]
تاریخ تألیف
نویسنده، نگارش نهایی این اثر را در مدرسه شاطبیه، دوم شعبان 581ق به پایان رسانده است.[۸]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.