زیدیه و حدیث امامیه

زیدیه و حدیث امامیه
پدیدآوران	فرجامی، اعظم (نويسنده) پژوهشکده علوم و معارف اسلامی (سایر)
ناشر	مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1393ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ف4ز9 115 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

زیدیه و احادیث امامیه نوشته اعظم فرجامی (متولد 1360ش)، بررسی زندگانی و آثار محدثان زیدیه است تا تأثیرات ایشان در آثار و روایات امامیه ارزیابی شود.

این پژوهش در پنج فصل و یک خاتمه سامان‌یافته است. در فصل اول، تعاریف و مفاهیم کلی پژوهش ذکر شده است. فصل دوم به شناسایی و معرفی راویان زیدی اختصاص دارد. در این فصل راویان صاحب کتاب از دیگر راویان متمایز شده‌اند. در فصل سوم طرق و اسناد کتاب‌ها و روایات راویان زیدی مطالعه شده است. در فصل چهارم راه‌های نفوذ راویان و روایات زیدی به منابع امامی ارزیابی شده و سرانجام در فصل پنجم تأثیر زیدیه در روایات امامی به‌تفصیل بررسی شده است.‏

در این پژوهش برای نشان‌دادن تأثیر زیدیه بر حدیث امامیه، پس از انتخاب راویان و محدثان زیدی، تحقیق در سه مرحله انجام شده است:

1. در مرحله نخست آن دسته از راویان زیدی که در منابع امامی حدیث دارند، شناسایی شده‌اند؛ پس از آن، احادیث این راویان از منابع امامی گردآوری و دسته‌بندی شده است. برای شناسایی راویان زیدی باتکیه‌بر منابع رجالی امامی و برخی کتاب‌های فرق نگاران همانند فرق‌الشیعة نوبختی و مقالات الاسلامیین اشعری و نیز کتاب‌های زیدیه و اهل‌سنت فهرستی طولانی از راویان و محدثان زیدی به‌دست‌آمده است.
2. در مرحله دوم احادیث راویان زیدی از کهن‌ترین کتاب‌های حدیثی امامیه استخراج گردیده است. در میان منابع حدیثی سده سوم بیش از همه المحاسن برقی (متوفای274ق)، بصائر الدرجات صفار (متوفای290ق) و آثاری که روایات را با سند کامل نقل می‌کنند استفاده شده است.
3. مرحله سوم، بررسی متن احادیث زیدی است. با این بررسی‌ها میزان اثرگذاری باورهای زیدی بر روایات و منابع حدیثی امامیه به‌صورت مصداقی مشخص می‌شود.‏

نویسنده معتقد است حدیث زیدیه در ابتدا با امامیه نزدیک و دست در آغوش بود؛ اما پس از آن منابع این دو فرقه شیعی از یکدیگر دور شدند تا اینکه در سده پنجم به حداکثر فاصله از یکدیگر رسیدند. پس از آن دوره‌هایی مثل سده ششم و هفتم اندکی به هم نزدیک شدند و سپس باز فاصله گرفتند.‏

در انتهای کتاب فهرستی از یک‌صد تن از راویان زیدی در جدولی ارائه شده است.‏

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.